Zawsze ze Świętą Rodziną - Skoroszów

Zawsze ze Świętą Rodziną 

Tym razem na szlaku świątyń naszej diecezji poznamy kościół filialny parafii Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Krzyżownikach. Znajduje się on w Skoroszowie i wybudowano
go w XXI wieku, ale w jego wnętrzu umieszczono fragment ołtarza z liczącym kilka wieków obrazem Świętej Rodziny. Skąd on pochodzi?

Parafia Krzyżowniki ze Skoroszowem znajduje się w dekanacie trzcinickim. Miejscowość, którą dzisiaj odwiedzamy w 1222 roku Krzyżacy otrzymali od księcia śląskiego Henryka Brodatego, a ponad 20 lat później sprzedali ją biskupom wrocławskim. Jak podają źródła, pierwszy pałac biskupi w Skoroszowie powstał w XIII wieku, a w 1399 roku wymienia się już tam fortalicium z usytuowanym obok ogrodem, dwoma stawami, młynem i polami uprawnymi. Potem Skoroszów przeszedł na własność Prittwitzów, a na przełomie XVI i XVII wieku został podzielony pomiędzy dwóch członków tej rodziny. Prawdopodobnie w tym okresie powstał tam pałac, bądź dwa przyległe do siebie, wykorzystujące wcześniejsze budowle. W latach 1662-1810 Skoroszów ponownie stał się ośrodkiem dóbr biskupów wrocławskich. Istniał tam pałac biskupi i właśnie z jego wnętrzem związana jest historia powstania kościoła w Skoroszowie oraz ołtarza z obrazem przedstawiającym Świętą Rodziną. Szczegóły już za chwilę.

Pod wezwaniem Świętej Rodziny 
Jak przekazał nam proboszcz parafii w Krzyżownikach ks. kanonik Andrzej Milian, w pałacu w Skoroszowie znajdowała się półpubliczna kaplica pw. Świętej Rodziny. Usytuowana była w dawnym pałacu biskupów i kapituły wrocławskiej, który został rozbudowany w 1700 roku na polecenie ks. biskupa Franciszka Ludwika Neuburga jako jego letnia rezydencja na obrzeżach diecezji. W 1934 roku majątek ziemski z pałacem przejęło Ministerstwo Sprawiedliwości i utworzono w nim więzienie, które funkcjonowało do końca lat 50. XX wieku. Była to dokładnie penitencjarna kolonia rolna. W 1936 roku na prośbę władz więziennych w pałacu utworzona została półpubliczna kaplica pod wezwaniem Świętej Rodziny. W kościele w Skoroszowie można przeczytać umieszczone tam pismo podpisane przez Prymasa Polski, metropolitę gnieźnieńskiego i poznańskiego ks. kard. Augusta Hlonda. Napisał w nim: „W budynku kolonji rolnej majątku Skoroszów, w parafii Krzyżowniki, w dekanacie Bralińskim, będącej w administracji Więzienia w Ostrowie eryguję niniejszym kaplicę rzymsko – katolicką, której nadaję charakter oratorii semipublici. Nadzór kościelny nad wspomnianą kaplicą sprawować będzie każdorazowy proboszcz kościoła parafialnego w Krzyżownikach”. Warto dodać, że poprzez swoją pracę do powstania kaplicy przyczynili się też więźniowie. Dokument podpisany został przez Prymasa Polski w Poznaniu 9 kwietnia 1936 roku. Choć jest krótki, można w nim znaleźć sporo informacji. Między innymi wynika z niego, że parafia Krzyżowniki ze Skoroszowem należała wtedy do dekanatu bralińskiego. Z innych źródeł wiadomo, że miejscowe gospodarstwo z pałacem uzyskało status wspomnianej w dokumencie więziennej kolonii rolniczej w 1936 roku. 

Msze Święte dla parafian
Kaplica w byłym pałacu została uroczyście poświęcona 29 września 1936 roku przez ks. kanonika Pawia Polednię. Mniej więcej przez dwa lata Ks. Kanonik odprawiał tam niedzielną Mszę Świętą  i głosił nauki religijne dla osadzonych, bowiem od 1 grudnia 1938 roku funkcję i obowiązki kapelana więziennego przejął ks. wikariusz Leon Rogalewski. Tak było do czasu wybuchu II wojny światowej. W latach 1939-1945 kaplica została sprofanowana i zdemolowana przez hitlerowców i była nieczynna. Mieszkańcy Skoroszowa uczestniczyli w tym czasie we Mszy Świętej w kościele parafialnym w Krzyżownikach. 

Po zakończeniu II wojny światowej ks. Stefan Kałuszyński postanowił, że kaplica w Skoroszowie ponownie będzie czynna dla parafian i w każdą niedzielę będzie tam odprawiał Mszę Świętą. Tak samo zdecydowali kolejni proboszczowie parafii ks. Andrzej Paszczakowski, ks. Franciszek Lewandowski i obecny ks. proboszcz Andrzej Milian, który wprowadził Msze Święte również w inne dni tygodnia. 

Budowa i poświęcenie
Niestety pałac coraz bardziej popadał w ruinę, istniało też niebezpieczeństwo spadających dachówek, dlatego pomyślano, by odkupić od gminy Rychtal budynek przeznaczony na remizę strażacką i w nim urządzić nową kaplicę. Jednak okazał się on za mały i niewystarczający dla wiernych, dlatego ks. proboszcz Milian wraz z Radą parafialną zdecydował o wybudowaniu nowego kościoła. Jego wznoszenie rozpoczęto w 2003 roku i pod takim samym wezwaniem jak pałacowa kaplica, czyli Świętej Rodziny. Pracami budowlanymi kierowali Henryk Walkowicz ze Skoroszowa i Józef Nowak z Rychtala. Pomagali na zmianę i w ramach dyżurów wszyscy mieszkańcy Skoroszowa.

Szczególnym świętem dla mieszkańców Skoroszowa był dzień poświęcenia i wmurowania kamienia węgielnego kościoła 17 września 2003 roku przez ówczesnego biskupa pomocniczego diecezji kaliskiej ks. biskupa Teofila Wilskiego. To wydarzenie przypomina pamiątkowa tablica na murach świątyni. Budowę zakończono dwa lata później i pierwsza Msza Święta w murach nowego kościoła mogła zostać odprawiona w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia z okazji parafialnego odpustu ku czci Świętej Rodziny.

Z kolei 26 marca 2006 roku ówczesny biskup kaliski ks. biskup Stanisław Napierała dokonał poświęcenia świątyni. Ks. Biskup poświęcił ołtarz i dzwon, a do kościoła uroczyście zostały wprowadzone relikwie świętych męczenników Victora i Revocata. Wcześniej znajdowały się one w ołtarzu kaplicy i dołączony był do nich dokument spisany w języku łacińskim potwierdzający ich autentyczność.

Wykute w metalu
Teraz kiedy przyjrzymy się świątyni z zewnątrz zobaczymy, że w elewację frontową wbudowana została wieża zakończona dwuspadowym dachem. Kościół posiada jednonawowe wnętrze z prezbiterium, które również zostało specjalnie przemyślane i zaprojektowane. Niedaleko wejścia głównego wmurowano fragment wspomnianego już ołtarza z XVIII - wiecznym obrazem Świętej Rodziny. Pochodzi on z kaplicy ustanowionej przez Prymasa Polski w pałacu należącym do kolonii rolnej. W nawie skoroszowskiego kościoła zawieszono krzyż również pochodzący również z tej kaplicy. 

Z kolei znajdujące się w świątyni - ołtarz, ambona, krzyż, tabernakulum, świeczniki, mensy ołtarzy bocznych zostały wykute w metalu przez artystę kowala. I tak w części prezbiterialnej na tabernakulum umieszczono przedstawienie Hostii z kielichem, a nad nim krzyż oraz obrazy Matki Bożej Częstochowskiej i św. Jana Pawła II. Wszystko razem tworzy harmonijne wnętrze, sprzyjające modlitwie przed Najświętszym Sakramentem. 

Ołtarz boczny znajdujący się po lewej stronie nawy poświęcony został Bożemu Miłosierdziu, dlatego zobaczymy w nim obraz „Jezu, ufam Tobie” i figurę św. s. Faustyny Kowalskiej. Z kolei po prawej stronie nawy umieszczono ołtarz boczny z obrazem Świętej Rodziny z kaliskiego sanktuarium i figurą Matki Bożej Fatimskiej. Oprócz stacji Drogi krzyżowej na ścianach nawy, w świątyni zobaczymy również figury przypominające nam o świętych: Franciszku, Józefie, o. Pio i Florianie. W tylnej części kościoła ulokowana została empora muzyczna. ■

Tekst Renata Jurowicz