Przed Najświętszym Sakramentem - Twardogóra

Przed Najświętszym Sakramentem

Choć przez okolicznych mieszkańców nazywany jest on małym kościółkiem, to jego rola wcale nie jest taka mała, gdyż właśnie w nim odbywa się całodzienna adoracja Najświętszego Sakramentu. 

W Twardogórze przy tzw. rynku górnym, który nosi nazwę Plac Piastów stoi kościół Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, który został wzniesiony w latach 1874–76 pod kierunkiem Hermana Gläsnera według projektu architektonicznego Karla J. Lüdeckiego. Pierwotnie był on kościołem ewangelickim, który przeszedł pod opiekę katolików po II wojnie światowej. Tuż za nim stoi nieco mniejszy kościół, który to właśnie będzie bohaterem tego materiału z racji, nie tyle, że jest to kościół filialny, czy jak niektórzy mówią pomocniczy, o których teraz piszemy, ale dlatego, że pełni on również funkcję kościoła całodziennej adoracji. 

Ta budowla jest jednak starsza od kościoła parafialnego, gdyż została wzniesiona w latach 1867-1869. Powstała ona z ofiar wiernych i przy pomocy finansowej biskupa wrocławskiego. Duszpasterzami parafii twardogórskiej, do której należy kościół Wniebowstąpienia Pańskiego są ojcowie salezjanie.

Upamiętnienie pierwszego proboszcza

Kościół ma neogotycki kształt architektoniczny, ale jest otynkowany. Tworzy go jedna nawa, z węższym od niej prezbiterium. Jak piszą znawcy nawa ta jest zamknięta wielobocznie i jest wysoka, co można już samemu zauważyć. Świątynia ma czterokondygnacyjną wieżę, zwieńczoną ostrosłupowym dachem z krzyżem. Dach nad nawą jest dwuspadowy, pokryty blachą. Okna w nawie i wieży zamknięte zostały ostrołukowo. Będąc przy opisie nawy głównej może od razu zauważę, że tuż przed prezbiterium znajduje się płyta nagrobna ku czci pierwszego proboszcza parafii katolickiej w Twardogórze, ks. Roberta Letzela. Ten niemiecki kapłan żył w latach  1830 – 1907. Był on inicjatorem budowy kościoła. Płyta ta jest wykonana z polerowanego różowego marmuru. Może zanim przejdziemy do prezbiterium, to przyjrzymy się pozostałym elementom nawy głównej. I tak w dwóch rzędach ustawione są ławki, które pochodzą z 1870 roku. Na ścianach rozmieszczone są stacje Drogi krzyżowej, całość stanowi komplet 14 obrazów ukazujących kolejne jej stacje, ujętych w architektoniczne drewniane obramowania. Obrazy są wykonane w technice oleodruku jak to opisują je konserwatorzy zabytków kompozycje malarza dewocyjnego Fridolina Leidera z jego sygnaturką.

W błękitnych tunikach

W tej części po obu stronach nawy, na ścianach zawieszone są obrazy, które wcześniej znajdowały się w ołtarzach bocznych. Po jednej stronie obraz przedstawia Matkę Bożą z Dzieciątkiem, pochodzący z 1869 roku. Matka Boża zwrócona jest do widza, ale jej głowa pochylona jest w stronę Jezusa, którego przytula do policzka, trzymając Go na ręku. Na głowie Matki Bożej osadzona jest korona wysadzana drogimi kamieniami, a pod nią brunatna chusta, spływająca na plecy i otaczająca ramiona. Dzieciątko zaś ubrane jest w błękitną tunikę lamowaną złotem. Spogląda na jabłko królewskie, błogosławiąc je prawą dłonią. 

Po drugiej stronie zawieszony jest obraz przedstawiający św. Henryka z 1870 roku. Postać Świętego przedstawiona jest na neutralnym, cieniowanym szarym tle, wypełnia prawie całą powierzchnię płótna. Św. Henryk ukazany jest w pozycji stojącej, twarz mężczyzny ukazuje człowieka w sile wieku, okolona jest ona gęstym pełnym zarostem i długimi włosami. Henryk ubrany jest w szaty cesarskie, czyli luźną błękitną, fałdzistą tunikę. Obrazy te wcześniej znajdowały się w ołtarzach bocznych po obu stronach przed prezbiterium. Dziś w ich miejscu znalazły się inne postacie i tak po jednej stronie jest to obraz przedstawiający św. Jana Pawła II, po jego bokach umieszczone są dwie małe figurki św. Józefa i św. Franciszka, obaj trzymają Dziecię Jezus na ręku. Po przeciwnej stronie zaś ukazany jest Jezus Miłosierny, tu także są dwie małe figurki, jedna przedstawia Maryję, a druga  papieża. Oczywiście w takim miejscu nie mogło zabraknąć św. Siostry Faustyny, wielkiej orędowniczki Bożego Miłosierdzia. 

Pośród obłoków

Po przejściu całej nawy głównej dotarliśmy do prezbiterium, gdzie w ołtarzu głównym umieszczony jest obraz ukazujący Wniebowstąpienie Pańskie. Ołtarz ten jest wolno stojący o strukturze architektonicznej i konstrukcji ramowo - płycinowej. Nastawa w części cokołowej jest siedmioosiowa, na środkowej znajduje się metalowe dwukondygnacyjne tabernakulum z tronem wystawienia. Boczne elementy cokołu są wyższe i zwieńczone sterczynami w formie kul z krzyżami, ujmują obraz ołtarzowy z 1944 roku. W centrum malowidła przedstawiona jest postać Chrystusa, unoszącego się pośród swoich uczniów. Chrystus ubrany jest w białą, luźną szatę i w obficie fałdowany płaszcz. Chrystus rozkłada ręce, wykonując prawą dłonią gest błogosławieństwa. U Jego stóp widzimy postacie klęczących Apostołów, św. Piotra i Pawła, którzy unoszą wzrok w kierunku Chrystusa. Pozostali apostołowie stoją zebrani w krąg, wszyscy oni mają na twarzy wyraz zdumienia na widok swojego Mistrza. Tło stanowi jasne błękitne niebo z białymi obłokami, na masie tych obłoków można zobaczyć dwa anioły w pozach ornatów.  Pod obrazem swoje miejsce ma Najświętszy Sakrament, po bokach którego ustawiono figurę Jezusa Chrystusa i Matki Bożej z Dzieciątkiem.

W prezbiterium, a właściwie w oknach prezbiterium, znajdują się piękne witraże pochodzące z 1892 roku. W jednym z nich ukazana jest św. Jadwiga. Jest ona przedstawiona w pozycji stojącej, w prawej ręce trzyma figurkę Matki Boskiej z Dzieciątkiem, w lewej zaś, która zakryta jest połą płaszcza, trzyma model kościoła. Święta ubrana jest w biały habit cysterski na który ma zarzucony czerwony płaszcz. Po przeciwnej stronie w witrażu przedstawiony jest św. Józef, który w prawej dłoni trzyma kwiat lilii, natomiast na lewym ramieniu zgiętym w łokciu trzyma siedzące Dziecię Jezus. Święty swym policzkiem dotyka małego Jezusa, który wyciąga do niego obie rączki. Św. Józef ubrany jest w różową tunikę, na którą nałożony jest zielony płaszcz z prawą połą przewieszoną przez lewe ramię. Dzieciątko natomiast przedstawione jest w białej tunice.

Z pracowni Buhla

Zanim opuścimy świątynię zwrócę jeszcze uwagę na emporę organową, neogotycką, pochodzącą z 1869 roku. Zrobiona została przez stolarza Karla Buhla ze znanej wrocławskiej firmy, specjalizującej się w wytwarzaniu sprzętów kościelnych. Jako ciekawostkę dodam tylko, że jest ona szeroka na 940 cm, wysoka na 400 cm i głęboka na 600 cm. Wsparta jest na sześciu drewnianych słupach ze wspornikami. Balustrada empory jest prosta rozczłonkowana prostokątnymi płycinami o pustych polach. Natomiast sam prospekt organowy jest dwukondygnacyjny, trzy osiowy. Pod emporą stoi oczywiście konfesjonał, który, podobnie jak większość wyposażenia stolarskiego w tej świątyni, pochodzi z pracowni Karla Buhla. Ten neogotycki mebel jest zamknięty od góry profilowanym gzymsem, wyłamanym odcinkowo nad wejściem do części kapłańskiej. Zwieńczenie tej części stanowi szczyt zamknięty łukiem w ośli grzbiet, w jego polu centralnym wizerunek gołębicy Ducha Świętego. 

W kruchcie, tuż przed wyjściem, na ścianie zobaczymy zawieszony krzyż wysoki, na którym umieszczona jest rzeźba Chrystusa. Czas powstania rzeźby datuje się na pierwszą połowę XVIII wieku. Zwieńczeniem opisu tejże świątyni i jej wyposażenia niech będzie dzwon pochodzący z 1872 roku wykonany z przetopionych armat, zdobytych w czasie wojny francusko – pruskiej, podarowany kościołowi przez cesarza Wilhelma I. Dzwon ten posiada podpis ludwisarza, który brzmi: MICH GOSS W. GEITTNER IN BRESLAU 1872. Pośrodku płaszcza dzwonu umieszczone jest jego imię Anna. ■

Tekst Arleta Wencwel-Plata
Zdjęcia: Monika Głąb