Patronowie w betonie i szkle - Sowina

Patronowie w betonie i szkle

Zbudowana na planie trapezu wyróżnia się na tle innych świątyń i to nie tylko w najbliższej okolicy. Swój surowy styl zawdzięcza czasom, w jakich została zbudowana.

Kościół, do którego udajemy się, znajduje się w powiecie pleszewskim, w gminie Pleszew. Sowina, bo to w niej znajduje się główna świątynia parafii nosząca wezwanie Zwiastowania NMP i św. Michała Archanioła, w średnich wiekach składała się z Sowiny Kościelnej, Błotnej, Sowiny Bógwidze, Kotarb i Sowiny Tomice.
Nazwa pochodzi prawdopodobnie od kmiecia Sowy. Po raz pierwszy wymieniona ona została pośród innych polskich miejscowości w 1136 roku, w tzw. Bulli gnieźnieńskiej. I właśnie arcybiskupi Sowiny założyli i uposażyli tu kościół parafialny, prawdopodobnie było to w XII wieku, czego dowodzi też przydomek Sowiny cerkiewny. I tak w 1357 roku posiadłość należała do arcybiskupów gnieźnieńskich. Dopiero w pierwszym ćwierćwieczu XVI wieku znajdowała się w rękach szlacheckich i była podzielona na dwie części: Sowinę Kościelną i Sowinę Błotną. Pierwsza z nich była w posiadaniu Twardowskich, a potem Głoskowskich. W XVIII wieku trzymali ją Stanisławscy i Glewscy, a około 1781 roku stała się własnością Taczanowskich, którzy byli jej dziedzicami aż do wybuchu II wojny światowej.

Maryja i Archanioł
Kiedy erygowano parafię i zbudowano pierwszy kościół, jak w wielu przypadkach niestety nie wiadomo. Przypuszcza się, że nastąpiło to na przełomie XII i XIII wieku, ale miejscowy proboszcz Mikołaj, występuje w dokumentach dopiero w 1381 roku. W aktach wizytacji kanonicznej przeprowadzonej w 1607 roku zanotowano, że kościół nosił wezwanie Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny i św. Michała Archanioła. Kolejna wiadomość o świątyni w tym miejscu mówi, że w pierwszej połowie XVII wieku, jezuita o. Ludwik Głoskowski, wybudował na miejscu starego, średniowiecznego nowy, drewniany kościół, który konsekrowano w 1645 roku pod takim samym wezwaniem. Konsekrował go biskup chełmski Stan Pstrokoński.
Świątynia ta przetrwała do czasów II wojny światowej i została rozebrana przez Niemców w 1941 roku. Parafia pozostawała bez budynku kościoła przez długie lata. Wierni skupiali się wokół ołtarza w kaplicy, która służy do dziś, a ulokowana jest naprzeciw kościoła.

Odzwierciedla czasy, w których powstał
Nowa świątynia, do której dziś możemy się udać, to budynek wzniesiony w latach 1976-1983.Został konsekrowany pod dawnym wezwaniem 1 października 1985 roku, czyli na mapie diecezji jest to jedna z młodszych świątyń. Proszę nie mylić parafii. W związku z czasem, w którym kościół był budowany, jego styl architektoniczny jest taki, jaki dominował w ówczesnej Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, czyli wszechobecny beton czy to dużych obiektów, czy też bloki mieszkalne. Ściany świątyni są zatem surowe i jednolite. Konstrukcja nawiązuje do sztuki modernistycznej nie tylko w kwestii nawiązania do popularnych bloków, ale również do innego aspektu, jakim jest nowatorska forma bryły. Istotę świątyni podkreśla obecność krzyża na dachu. Pierwszym wyróżnikiem budowli jest to, że została wzniesiona na rzucie trapezu, którego węższa podstawa znajduje się po stronie frontalnej.
Kolejna niespotykana właściwość to ściany biegnące skośnie. Są one wysokie u frontu i coraz niższe w kierunku prezbiterium. We wnęce najwyższej ściany znajduje się główne wejście. Ponad nim umieszczono ogromne okno, jednak za pomocą wielu żeber podzielono je na mniejsze figury. Ten otwór nie stanowi oświetlenia nawy. Służą temu dwa duże okna, umieszczone na ścianach bocznych. One również podzielone są na mniejsze figury. Z niskiego zakończenia bryły wyłania się wyższa ściana, będąca ścianą ołtarzową, która połączona jest z dachem kościoła za pomocą okien. Do ścian bocznych świątyni dostawione są trójkątne kruchty, po jednej z każdej ze stron.

Wpisane w trójkąt
Ołtarz ma kształt trójkątny, a w jego centrum umieszczony jest obraz Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. Nad obrazem patronki świątyni znajduje się witraż przedstawiający Jezusa Miłosiernego. Natomiast po bokach obrazu znajdują się reliefy przedstawiające 12 Apostołów. Po sześć postaci z każdej strony. Na ścianach przylegających do prezbiterium wiszą obrazy, stanowią one niejako ołtarze boczne. Po jednej ze stron zobaczymy obraz Serca Pana Jezusa Miłosiernego, a przy nim mniejszy obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Obraz ten swego czasu peregrynował po domach parafian. Tam też znajdują się relikwie św. Jana Pawła II i figura św. Józefa. Tutaj znajduje się chrzcielnica, która jak pozostałe elementy wyposażenia, ma także nowoczesną formę. Z drugiej zaś strony obraz przedstawia drugiego patrona parafii, czyli św. Michała Archanioła.
Po przeciwległej stronie prezbiterium zbudowana jest empora chórowa wsparta na dwóch filarach. Jest ona także betonowa i jest ona bardzo pokaźnych rozmiarów. Pod schodami prowadzącymi na chór znajduje się konfesjonał, a na ścianach nawy umieszczone są płaskorzeźby stacji Drogi krzyżowej. Obecny ks. proboszcz Rafał Mielcarek, który objął parafię cztery lata temu, postawił na upiększenie świątyni. Już możemy zobaczyć nowe witraże po obu stronach świątyni, które przedstawiają patronów parafii. Po lewej (patrząc od wejścia) znajduje się scena zwiastowania Najświętszej Maryi Panny, po przeciwnej zaś stornie zobaczymy Świętego Michała Archanioła. Te piękne sceny nie tylko upiększają świątynię, ale i ją rozświetlają, gdyż zajmują dużą powierzchnię. Ponadto prezbiterium zyskało już nieco nowy wygląd, a to jeszcze nie koniec - zdradził Ks. Proboszcz, który ma jeszcze wiele pomysłów.

Tekst i zdjęcia Arleta Wencwel-Plata