TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 28 Marca 2024, 10:31
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Czwarta sesja Soboru

Co się zdarzyło podczas Soboru Watykańskiego Drugiego cz. V

Czwarta sesja Soboru

Papiez

Po rozpoczęciu kolejnej sesji soboru 14 września 1965 r., która według Pawła VI miała być ostatnią, biskupi ze szczególnym zainteresowaniem i pewnym niepokojem oczekiwali na mowę inauguracyjną papieża. Z ulgą przyjęli więc słowa Pawła VI, który z szacunkiem mówił o pracach soboru próbując jednocześnie zdystansować się od negatywnych wrażeń, jakie pozostawiły po sobie jego decyzje podjęte podczas „czarnego tygodnia” kończącego poprzednią sesję. 

W międzyczasie niewielka liczba biskupów nazywająca siebie Międzynarodową Grupą Ojców, której przewodził arcybiskup Marcel Lefevre, chociaż oficjalnie skarcona, stawała się coraz bardziej aktywna i głośna. Jej nieugięty sprzeciw wobec kierunku, w którym podążał sobór, a zwłaszcza wobec koncepcji kolegialności, wolności religijnej, ekumenizmu i stosunku do religii niechrześcijańskich w dalszym ciągu prowokował problemy całej reszcie ojców soborowych.

Wolność religijna i komunizm

Pierwszym punktem soborowej agendy był dokument „O wolności religijnej” odroczony podczas poprzedniej sesji. Mimo że cieszył się on znacznym poparciem, jego los ciągle wydawał się niepewny. Jednakże wahadło przechyliło się na jego korzyść, kiedy kardynał Pragi Josef Beran, niedawno zwolniony z komunistycznego więzienia, wygłosił porywające przemówienie popierające dokument. Sobór zaaprobował tekst przygniatającą większością 90% głosujących. Głosowanie wykazało, że opozycja wobec dokumentu była znacznie mniejsza, niż by na to wskazywała liczba przemówień w Bazylice Świętego Piotra. 

Następnie sobór skierował swoją uwagę na schemat „O Kościele w świecie współczesnym”, który od tego momentu nosił tytuł Gaudium et Spes. Jeszcze przed rozpoczęciem obrad poczyniono pewne kroki, aby wyjść naprzeciw zastrzeżeniom niemieckich biskupów i choć nie wszystkie ich obiekcje zostały uznane, zdecydowali się oni na poparcie dokumentu. Wielu biskupów z Zachodu domagało się otwartego potępienia komunizmu w tekście, jednakże napotkali opozycję tych zza Żelaznej Kurtyny, którzy obawiali się, że taka deklaracja może jeszcze bardziej pogorszyć ich trudną sytuację. Problem został więc pominięty i, choć inne zagadnienia generowały ożywioną debatę, dokument ostatecznie został zaaprobowany.

Papież w ONZ

4 października oczy wszystkich zgromadzonych w Bazylice Świętego Piotra zwrócone były, za pośrednictwem telewizji, ku Nowemu Jorkowi, gdzie miało miejsce wydarzenie niewyobrażalne przed soborem: Paweł VI przemawiał do zgromadzenia ONZ apelując o zakończenie wojny. Jako że dokument o wolności religijnej został zaaprobowany papież po raz pierwszy w historii mógł wypowiadać się na rzecz praw człowieka i wolności sumienia. Kościół katolicki wkroczył w nową fazę swoich dziejów. 

W stosunkowo krótkim czasie sobór uporał się z dokumentami o działalności misyjnej Kościoła Ad gentes divinitus, o wychowaniu chrześcijańskim Grvissimum educationis i o posłudze i życiu kapłanów Presbyterorum  ordinis. Następnie przyszedł czas głosowania nad dokumentem o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich Nostra aetate. Międzynarodowa Grupa Ojców czyniła wszystko, co w jej mocy, aby nie dopuścić do jego przyjęcia, byli też i inni oponenci. Jednakże w tym momencie obrad najbardziej kontrowersyjne kwestie zostały już podjęte i rozwiązane, więc ostatecznie dokument otrzymał poparcie 85% biskupów. 

Ostatnie negocjacje

Można powiedzieć, że w tym czasie obrady soborowe były zakończone, choć w dalszym ciągu zajmowano się niektórymi męczącymi, ale istotnymi kwestiami proceduralnymi. Za kulisami toczyły się skomplikowane negocjacje. Pośród najważniejszych była interwencja Pawła VI, który w ostatnim momencie próbował wprowadzić do tekstu Gaudium et Spes zdecydowane potępienie antykoncepcji, choć wcześniej osobiście zakazał soborowi zajmowania się tą tematyką. Ostatecznie papież wycofał się ze swojej propozycji, kiedy stały się dla niego jasne trudności merytoryczne i proceduralne związane z umieszczeniem tego stanowiska w soborowym dokumencie (Paweł VI sprecyzuje później swoje stanowisko popierające nauczanie Piusa XI i Piusa XII w Encyklice Humanae vitae ogłoszonej 25 lipca 1968 r. przyp. tłum.)

W ostatnich dniach nastąpiła lawina zatwierdzeń pozostałych dokumentów, które znamy dzisiaj jako dokumenty Soboru Watykańskiego II, włącznie z bardzo ważną, choć mocno kontestowaną Konstytucją o Objawieniu Dei Verbum. 8 grudnia 1965 roku podczas uroczystej ceremonii na Placu Świętego Piotra, której przewodniczył papież Paweł VI, Sobór Watykański II został oficjalnie zakończony.

John W. O’Malley SJ

tłum. ks. Andrzej Antoni Klimek

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!