W trosce o wspólny dom

W trosce o wspólny dom

Od niedawna w Polsce działają diecezjalni duszpasterze środowisk Laudato Si. Tym razem przyjechali na dwudniowe obrady zorganizowane na terenie naszej diecezji w Ośrodku Szkoleniowo - Wypoczynkowym Pascha - Caritas w Przedborowie, który otoczony jest lasami. Była to okazja dla nas, by poznać ten mało znany aspekt duszpasterstwa.

To oczywiście nie było pierwsze spotkanie działających od niedawna (od około roku) duszpasterzy środowisk Laudato Si, a każde z nich to okazja do podjęcia wspólnej refleksji na temat troski o świat, który otrzymaliśmy od Boga. To również odpowiedź na wezwanie papieża Franciszka, które w maju 2015 roku zawarł w encyklice właśnie pod takim tytułem Laudato Si. Co oznaczają te łacińskie słowa znajdziemy już na początku papieskiego dokumentu, który zaczyna się tak: „Laudato si’, mi’ Signore - Pochwalony bądź, Panie mój, śpiewał św. Franciszek z Asyżu. W tej pięknej pieśni przypomniał, że nasz wspólny dom jest jak siostra, z którą dzielimy istnienie, i jak piękna matka, biorąca nas w ramiona: «Pochwalony bądź, mój Panie, przez siostrę naszą, matkę ziemię, która nas żywi i chowa, wydaje różne owoce z barwnymi kwiatami i trawami»”. Stąd w podtytule encykliki znalazły się słowa: „Poświęcona trosce o wspólny dom”.

Odniesienie do Stwórcy
Ogólnopolskie Spotkanie Diecezjalnych Duszpasterzy Środowisk Laudato Si w Przedborowie rozpoczęło się 10 września modlitwą w kaplicy ośrodka. Przyjechali na nie duszpasterze nieomal z całej Polski, a przewodniczył mu ks. bp Tadeusz Lityński, przewodniczący Zespołu Laudato Si w ramach Rady ds. Społecznych przy KEP. Ten zespół został powołany w listopadzie 2021 roku w Częstochowie. Ks. Biskup przewodniczył również popołudniowej Mszy Świętej. - To jest spotkanie z duszpasterzami powołanymi przez biskupów diecezjalnych nt. wrażliwości ekologicznej, przestrzeni, o którą bardzo mocno zabiegał papież Franciszek, czyli o trosce o dzieło stworzenia. Dzisiaj zauważamy, że środowiska lewicowe (w ostatnich latach pojawiło się kilkadziesiąt takich fundacji) próbują narzucić narrację, mocno podkreślając w ruchu ekologicznym antropocentryzm, czyli zwrócenie uwagi na człowieka, na jego relacje do świata stworzonego, zwierząt i przyrody, jakby nie zauważając odniesienia do Stwórcy – mówił dla „Opiekuna” ks. bp Tadeusz Lityński. Ks. Biskup podkreślił, że w swoich wypowiedziach papieże Jan Paweł II, Benedykt XVI i Franciszek kładli nacisk na to, że całe dzieło stworzenia jest przestrzenią, gdzie Bóg Ojciec, Syn i Duch Święty są obecni. – W tegorocznym orędziu na Światowy Dzień Modlitw o Ochronę Stworzenia papież Franciszek mocno podkreślił, że posiadamy Ducha Świętego – pierwiastek Boski i powinniśmy odczytywać świat zewnętrzny według Bożego planu. Papież akcentował, że obecnie rabunkowa gospodarka uderza bezpośrednio w człowieka, uderza w jego rozwój, w jego życie niszcząc i degradując świat stworzony, a my jesteśmy po to, żeby o niego dbać, troszczyć się - podkreślił przewodniczący Zespołu Laudato Si.
Biskup zauważył, że przedborowskie spotkanie postawiło sobie za cel m.in. stworzenie harmonogramu działań dla Kościoła w Polsce w zakresie ekologicznym. - Jest wiele inicjatyw, wiele naukowych opracowań, ale jest też bardzo dużo ludzi zaangażowanych w Kościele w tę sferę ekologiczną. Chcemy opracować kalendarz wydarzeń w terenie związanych z tą tematyką. Będziemy organizować kongresy i konferencje, aby szukać rozwiązań, żeby po Bożemu kształtować naszą rzeczywistość - powiedział ks. bp Lityński.

Kościół nie może stać obok
Kolejną osobą szczególnie zaangażowaną w polskim Kościele w działania diecezjalnych duszpasterzy środowisk Laudato Si jest ks. Zbigniew Kucharski, który pełni funkcję sekretarza Zespołu Laudato Si przy Radzie KEP. W rozmowie dla „Opiekuna” wskazał, że spotkanie zrzesza przedstawicieli diecezji prawie z całego kraju, czyli diecezjalnych duszpasterzy środowisk Laudato Si. Obecnie są oni powołani w 33 diecezjach na 41 w Polsce.
- Od niedawna w Polsce decyzją KEP takie środowisko się tworzy, ponieważ tematy związane z ekologią, środowiskiem nie są tylko kwestią grupy zawodowej czy hobbystów, którzy tym się zajmują, to przenika całą przestrzeń społeczną. To dotyczy wszystkich grup zawodowych, wszystkich grup wiekowych. To jest tak duży obszar życia kulturowego, społecznego, że Kościół nie może stać obok takich kwestii obojętnie, biernie i tylko temu się przyglądać. Z punktu widzenia teologii praktycznej, duszpasterstwa to jest ważne, żeby w takich tematach istnieć, bo to jest kwestia formacji, ale też kwestia moralności, etyki i tym samym cały temat przestrzeni chrześcijaństwa wartości, wiary mają ogromne znaczenie – mówił ks. Kucharski. Duszpasterze podczas spotkania w Przedborowie pracowali nad całorocznym kalendarzem działań, ujmując w nim również to, co już w tym temacie dzieje się w Kościele. Ks. Kucharski dodał też, że wprawdzie wiele osób uważa św. Franciszka za tego, który przewodzi tematom ekologicznym, jednak na przestrzeni wieków Kościoła wielu świętych i błogosławionych wypowiadało się na tematy ekologiczne. - Mamy przygotowany kalendarz, który wybiera daty wspomnień obchodów związanych z kultem tych świętych i błogosławionych. Okazuje się, że wielu z nich dużo mówiło o świecie stworzonym przez Stwórcę - powiedział Ks. Sekretarz.

W diecezjach
O tym, co dzieje się w diecezjach podzielili się duszpasterze środowisk Laudato Si będący proboszczami lub wikariuszami w parafiach. Z oddalonej ponad pięć godzin jazdy samochodem diecezji ełckiej do Przedborowa przyjechał ks. Antoni Skowroński. - Myślę, że to duszpasterstwo w naszej diecezji jest na etapie kształtowania się w ramach duszpasterstwa ogólnego. Nasza diecezja ma taką specyfikę, że jest z wieloma przyrodniczymi osobliwościami, mamy tereny przyrodnicze niewiele skażone przez przemysł. Są to tereny turystyczne, co się przekłada na ich promocję. Obecnie duszpasterstwo, o którym dzisiaj rozmawiamy, wiąże się z duszpasterstwem leśników, rolników i szkół poprzez wydział katechetyczny – mówił ks. Skowroński podkreślając, że nie można odrywać tego tematu od pozostałych działań i to integralny element całego duszpasterstwa. - Powoli świadomość ekologiczna będzie wzrastała i myślę, że to się dzieje już wśród dzieci, młodzieży i dorosłych. Są też w drugą stronę przesunięcia i trzeba tłumaczyć, co rozumiemy pod pojęciami styl ekologiczny, ekologia, ochrona środowiska. Chodzi też o podkreślenie Boga jako Stwórcy całego stworzenia, piękna przyrody, a człowiek jest użytkownikiem tego stworzenia, jest jakby ogrodnikiem. Taki model powinniśmy wypracowywać i przekazywać także w działaniu duszpasterskim, które trzeba odróżnić od ideologii ekologicznej – zauważył Duszpasterz diecezji ełckiej dodając, że „trzeba wspólnie szukać stylu życia, który pozwala człowiekowi być szczęśliwym, zabezpieczyć środowisko przyrodnicze oraz w nim dostrzec Boga i Go uwielbić”.
Najbliżej na obrady miał ks. Marek Jasianek, proboszcz w Chojniku, który reprezentował naszą diecezję. Wiadomo już, że u nas powstaje zespół ludzi chcących pochylić się nad tematyką ekologii.
– Chcemy zacząć od spotkania z młodzieżą w ośrodku w Chojniku, bo uważamy, że oni mają pomysły na tematy ekologiczne. Na spotkaniu 2 października, kiedy będzie się kończył miesiąc modlitw za dzieło stwórcze Pana Boga, spotkamy się z nimi i będziemy wypracowywać konkretne materiały dla naszej diecezji. To jest coś, co nam otwiera drogę do ustalenia propozycji dla diecezji. Mam nadzieję, że młodzi ludzie odpowiedzą na nasze zaproszenie – mówił diecezjany duszpasterz. Szczegóły
i zgłoszenia na FB ośrodka w Chojniku.

Tekst: Renata Jurowicz