W duchu Biedaczyny z Asyżu 

W duchu Biedaczyny z Asyżu 

Życie w pełni franciszkańskim charyzmatem wybrali ci świeccy, którzy wstąpili do Trzeciego Zakonu Franciszkańskiego. Owi tercjarze obecni są także w naszej diecezji.

Gdy wokół Świętego Franciszka zaczęli gromadzić się świeccy zafascynowani jego postawą i duchowością, którzy jednak nie chcieli porzucić swych powinności i dóbr, czyli pragnęli nadal pozostawać w świecie, Święty ów zainicjował specjalnie dla nich, w 1221 roku, tak zwany Trzeci Zakon. W Polsce pierwsze wspólnoty tercjarskie pojawiły się już w XIII stuleciu, przy franciszkańskich klasztorach we Wrocławiu i Krakowie. W latach niemieckiej okupacji i stalinowskiego terroru Trzeci Zakon przeżył kryzys, a odrodził się po Soborze Watykańskim II, jako Franciszkański Zakon Świeckich (w skrócie: FZŚ), na podstawie Reguły zatwierdzonej przez papieża Pawła VI. Warto też wiedzieć, że u swego zarania zakon ten nosił nazwę: Bracia i Siostry od Pokuty.
Do grona franciszkańskich tercjarzy należeli między innymi święci: król Francji Ludwik IX, Elżbieta Węgierska, Dorota z Mątowów, Jan Maria Vianney, Pius X, Jan Bosko, oraz błogosławieni: Aniela Salawa i Jan XXIII. Franciszkańskimi tercjarzami byli również: generał Józef Haller, wybitny malarz−symbolista Jacek Malczewski i kardynał Stefan Wyszyński, Sługa Boży. Franciszkańskiemu Zakonowi Świeckich patronują: Franciszek z Asyżu, Ludwik IX, Elżbieta Węgierska, a na polskim gruncie jego założyciel i Aniela Salawa.

Uboga droga franciszkańskiego apostolstwa
Franciszkański Zakon Świeckich jest trzecią gałęzią rodziny franciszkańskiej. Na stronie internetowej tego zakonu czytamy: „Zasadniczym celem formacji franciszkanów świeckich jest coraz pełniejsze odkrywanie własnego powołania i coraz większa gotowość do tego, by żyć nim w wypełnianiu własnej misji. Tym bardziej dotyczy to tych wiernych, którzy – odpowiadając na Boże wezwanie – wybierają drogę życia ewangelicznego na wzór św. Franciszka”. Droga do pełni życia duchem franciszkańskim w Trzecim Zakonie jest jednak wymagająca. Kandydat do tego zakonu powinien być katolikiem, prowadzić życie sakramentalne, trwać w łączności z Kościołem, słuchając i wypełniając jego zalecenia i zalecenia pasterzy Kościoła, cieszyć się dobrą opinią moralną, okazywać wyraźne oznaki powołania (interesowanie się sprawami wiary, jasne motywy wstąpienia do tercjarskiej wspólnoty, gotowość do podjęcia zadań apostolskich), mieć przynajmniej podstawową wiedzę religijną i ukończone 18 lat w momencie profesji, czyli w chwili złożenia przyrzeczenia zgodnie z regułą zakonu i jego konstytucjami generalnymi. Ponadto do profesji dopuszcza się osobę, która uczestniczyła czynnie w trwającej rok formacji początkowej i uzyskała zgodę rady wspólnoty miejscowej. Kandydata do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich przyjmuje osobiście przełożony lub jego delegat w imieniu wspólnoty.
Tercjarzem (tercjarką) nie może natomiast zostać osoba związana ślubami z Instytutami Życia Konsekrowanego i z innymi Stowarzyszeniami Życia Apostolskiego, a także osoba, która publicznie odstąpiła od wiary katolickiej, zerwała wspólnotę kościelną, podlega ekskomunice. Bez uprzedniego przygotowania nie przyjmuje się również obojętnych religijnie, niewierzących, nowo nawróconych oraz żyjących w związku małżeńskim niesakramentalnym. Do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich mogą należeć świeccy mężczyźni i kobiety, jak również duchowni diecezjalni: diakoni, kapłani, biskupi. Możliwe jest także przyjęcie osób rozwiedzionych, ale zamierzających żyć w pojedynkę.
Początkową fazę formacji we Franciszkańskim Zakonie Świeckich stanowi około sześciomiesięczny postulat. Wymagany wiek na tym etapie to przynajmniej 16,5 roku życia. Po postulacie rozpoczyna się co najmniej roczny nowicjat, a po nim juniorat oraz formacja ciągła, czyli permanentna. Natomiast wstąpienie do Franciszkańskiego Zakonu Świeckich zapoczątkowuje obrzęd przyjęcia do wspólnoty miejscowej. Franciszkańscy tercjarze i tercjarki cieszą się licznymi odpustami zupełnymi, stanowiącymi dar Boga dla ich zakonu. Uzyskują je w dniu rozpoczęcia okresu formacji, czyli nowicjatu, a także w dniu profesji, jubileuszu i wizytacji, w uroczystości Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny i Najświętszej Maryi Panny Anielskiej oraz w liturgiczne wspomnienia: Błogosławionego Luchezjusza, pierwszego tercjarza, Świętej Małgorzaty z Kortony, Świętego Ludwika, Świętego Franciszka, Świętej Elżbiety Węgierskiej i wszystkich świętych zakonu serafickiego.

„Tercjarska” diecezja kaliska
W naszej diecezji Franciszkański Zakon Świeckich istnieje w trzech miejscowościach: Kaliszu i Kobylinie przy klasztorach oo. franciszkanów oraz w Ostrowie Wielkopolskim przy konkatedrze, należąc do Regionu Poznańskiego. W Kaliszu franciszkańscy tercjarze i tercjarki spotykają się regularnie w każdą trzecią niedzielę miesiąca (zdarza się w pozostałych miejscowościach, że i częściej), między innymi uczestnicząc w konferencjach pogłębiających znajomość duchowości franciszkańskiej i dzieląc się słowem Bożym. Biorą oni również udział w comiesięcznej adoracji Najświętszego Sakramentu. Raz w miesiącu odprawiana jest Msza św. w intencji zakonu. Członkowie i członkinie Franciszkańskiego Zakonu Świeckich z naszej diecezji uczestniczą także w jego pielgrzymkach, na przykład w Pielgrzymce Narodowej Franciszkańskiego Zakonu Świeckich na Jasną Górę, jak również w Dniach Braterstwa, dniach skupienia, rekolekcjach franciszkańskich. Na tym nie kończy się aktywność tercjarzy i tercjarek, gdyż zgodnie z franciszkańskim duchem spieszą oni z pomocą do wszystkich potrzebujących. Kontakt z Zakonem znajduje się na stronach internetowych www.fzs.kalisz.franciszkanie.pl (Kalisz) i www.fzs.info.pl/regiony/poznanski/poznanski.html.

Tekst Justyna Sprutta