W modrzewiowym wnętrzu

W modrzewiowym wnętrzu

Kościół pw. Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Tomaszowie Lubelskim to jeden z najcenniejszych zabytków sakralnego budownictwa drewnianego w Polsce. W świątyni czczony jest obraz Matki Bożej Szkaplerznej.

W modrzewiowym XVII - wiecznym kościele zobaczymy barokowe wyposażenie. Jego wnętrze ozdobione jest elementami polichromii z XVIII wieku, która znajduje się na ścianach nawy, belce tęczowej i na chórze. Na pewno warte obejrzenia są wspomniana już barokowa belka tęczowa z grupą ukrzyżowania z pierwszej połowy XVII wieku, a także ambona, kamienna chrzcielnica, rokokowe stalle i konfesjonały. Dodam jeszcze, że późnobarokowe ołtarze boczne pochodzą z kościoła trynitarzy, o którym parę słów za chwilę. Teraz spojrzymy na ołtarz główny pochodzący z XVII wieku, a dokładnie na znajdujący się w nim wizerunek Matki Bożej Szkaplerznej, która nas „przyprowadziła” do tej świątyni.

Na Piaskach
Dzięki zachowanym przekazom wiadomo, że ten właśnie obraz Matki Bożej nieznana osoba umieściła w 1652 roku w kaplicy św. Wojciecha, znajdującej się na Przedmieściu Lwowskim. Od piaszczystego pagórka, na którym wybudowana była kaplica, to miejsce nazywano „na Piaskach”. Obraz już na początku zasłynął jako cudowny. Niestety wycofujący się spod Zamościa Szwedzi w 1656 roku zniszczyli wspomnianą kaplicę, a wizerunek Matki Bożej zabrali do swojego obozu. Jeden ze szwedzkich żołnierzy wiózł obraz pod siodłem, a kiedy padł mu koń, ze złości go przedarł i porzucił. Wizerunek odnalazły i zabrały do domu dwie szlachcianki z Tomaszowa, które kiedy przeniosły się do Lwowa, wizerunek Tomaszowskiej Pani umieściły w kaplicy lwowskiej katedry. Po kilku latach, gdy w Tomaszowie odbudowano zniszczoną przez Szwedów kaplicę, mieszczanie poprosili o zwrot obrazu. Dzięki poparciu abpa Wojciecha Korycińskiego powrócił on na dawne miejsce. Kolejny raz wizerunek „opuścił” kaplicę w 1672 roku, kiedy wojska tureckie zagrażały temu miejscu. Po wojnie powrócił najpierw do kościoła parafialnego, a potem do kaplicy na Piaskach. Po objawieniach św. Wojciecha w 1677 roku kaplicę zamieniono na kościół pod jego wezwaniem.
W latach 1721-25 w tym miejscu wybudowano nowy murowany kościół, którego fundatorem był kasztelan kijowski Józef Potocki. Dwa lata później do Tomaszowa sprowadzono trynitarzy i zamieszkali oni właśnie przy kościele na Piaskach. Opiekowali się obrazem Pani Tomaszewskiej do 1783 roku. Po kasacie tego zakonu wyposażenie kościoła z wizerunkiem Matki Bożej przeniesiono do kościoła parafialnego pw. Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny. To właśnie tam w ołtarzu głównym zobaczymy go obecnie. Natomiast w dolnej części ołtarza znajdują się relikwie św. Feliksa.

Korony
Parafia w Tomaszowie Lubelskim została erygowana w 1621 roku. Obecnie istniejący drewniany kościół parafialny pw. Zwiastowania NMP został wybudowany w 1727 roku i konsekrowany przez ks. bpa Józefa Dzięcielskiego. Natomiast pierwszą stojącą w tym miejscu świątynię ufundował w 1627 roku ordynat Tomasz Zamoyski.
Szczególną datą dla sanktuarium w Tomaszowie był rok 1994, który w diecezji zamojsko-lubaczowskiej ogłoszono Rokiem Matki Bożej Tomaszowskiej. Na prośbę ordynariusza ks. bpa Jana Śrutwy kult Matki Bożej Szkaplerznej w Tomaszowie Lubelskim został potwierdzony breve Jana Pawła II z 2 lutego 1994 roku. Papież zezwolił wtedy na koronację cudownego wizerunku. Uroczystość odbyła się 17 lipca 1994 roku. Uczestniczyło w niej 23 biskupów i ponad 60 tysięcy wiernych. Obraz koronował nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk. Uroczystość poprzedziły kilkuletnie przygotowania parafii, którym przewodniczył ówczesny proboszcz i kustosz ks. kanonik Hermenegild Frąkała. W tym czasie między innymi wyremontowano kościół, dokonano konsekracji ołtarza, wybudowano kalwarię ze stacjami Drogi krzyżowej, kaplicę św. Wojciecha i budynek plebanii. Dodam jeszcze, że wspomniana kaplica powstała na miejscu tej, w której od XVII wieku znajdował się cudowny obraz Matki Bożej. Oprócz tego wydano m. in. publikację „Sanktuarium Maryjne w Tomaszowie Lubelskim. Wydawnictwo pamiątkowe poświęcone koronacji obrazu Matki Boskiej Tomaszowskiej”. Więcej informacji znajdziemy na stronie parafii Zwiastowania NMP w Tomaszowie www.tomaszow-sanktuarium.pl.

Renata Jurowicz