Święty Józef na wodzie

Święty Józef na wodzie

W czasach zaborów Ojców pełnił rolę miejscowości uzdrowiskowej, w której brakowało świątyni. Według legendy w związku z zakazem cara, który zakazał budowania świątyń „na ojcowskiej ziemi”, przekornie zlokalizowano ją na wodzie i tym samym nie złamano zakazu.

„Cudze chwalicie swego nie znacie” to powiedzenie w tym przypadku bardzo się tu sprawdza, gdyż we wcześniejszych materiałach przedstawialiśmy świątynie dedykowane św. Józefowi rozrzucone po całym świecie. Dlatego dzisiaj postanowiłam zabrać was w podróż do Ojcowskiego Parku Narodowego. Tam bowiem znajduje się przepiękna kaplica pw. św. Józefa Rzemieślnika (Robotnika), nazywana „Kaplicą na Wodzie”. Dzisiejsza kaplica to przebudowane łazienki zdrojowe Zakładu Hydropatycznego „Goplana” z ostatniej ćwierci XIX wieku. Wzniesiono je nad korytem rzeki Prądnik i służyły kuracjuszom do modnych wówczas zabiegów hydroterapii. W 1901 roku zastąpiono je kaplicą, która usytuowana jest ponad potokiem na betonowych podporach, co wiązało się według miejscowej tradycji z zarządzeniem cara Mikołaja II, zabraniającym budowy obiektów sakralnych na ziemi ojcowskiej, wobec czego kaplicę zbudowano „na wodzie”.

Inicjatorem budowy był ówczesny dyrektor zakładu hydropatycznego dr Stanisław Niedzielski. Kaplica ojcowska jest przykładem drewnianego budownictwa stylowego, opartego częściowo na miejscowych, a częściowo na zapożyczonych motywach zdobniczych. Jest ona utrzymana w stylu tzw. szwajcarsko-ojcowskim.  

Budynek kaplicy, o drewnianej konstrukcji, ma rzut symetryczny, prostokątny z przenikającym go kwadratem w środku. Kaplica ma kształt krzyża, jej długość to 11 m, a szerokości około 5 m. Ściany zewnętrzne zbudowane są według miejscowego zwyczaju (tzw. styl ojcowski) - u góry pasem w kratkę, pośrodku z desek nakładanych dachówkowato, dół zaś z desek „mijanych”, tj. układanych pionowo, jedna głębiej, druga na zewnątrz. Zaś elementy architektury alpejskiej widoczne są w ażurowej wieżyczce-sygnaturce, która wieńczy kapliczkę. Wieżyczka jest gruntownie odnowiona. Natomiast w skromnym, jasnym wnętrzu tejże kapliczki ujmująco wyglądają trzy ołtarze, które kształtem nawiązują do szczytów wiejskich chat. W szczycie głównego ołtarza umieszczono słońce, a pod nim figurki pięciu świętych, dłuta włościanina Kowalskiego z Białego Kościoła. Po bokach tego ołtarza są dwa orły, symbol Polski, nad trzema unoszącymi się ku górze wężami symbolizującymi trzech zaborców. W głównym ołtarzu znajduje się obraz Matki Boskiej Wspomożenia, który został namalowany w 1901 roku przez jedną z kuracjuszek tutejszego uzdrowiska.

Tabernakulum, drewniany świecznik oraz krata zewnętrzna powtarzająca ozdobny relief drzwi wejściowych pochodzą z 1972-73 roku. Ołtarz soborowy z przedstawieniem stylizowanych kwiatów ojcowskich został namalowany w 1983 roku. Wszystkie prace stolarskie wykonali miejscowi robotnicy.

Ten niezaprzeczalnie interesujący zabytek architektury drewnianej z początku XX wieku to relikt dawnej zabudowy uzdrowiskowej w Dolinie Prądnika. Obecnie własność Ojcowskiego Parku Narodowego. Kaplica na Wodzie znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej w Małopolsce.

Kaplica pozostaje w użytkowaniu i jest dostępna do zwiedzania w niedziele i święta między nabożeństwami. W niedziele i uroczystości Msze św. są o godz. 8.00, 10.00 i 18.00, a w piątki o 18.00 (zimą o 17.00). Przed kaplicą znajduje się łąka zwana polaną Goplana i źródło św. Jana.

Arleta Wencwel

Modlitwa Piusa X do św. Józefa o uświęcenie pracy

Wzorze pracujących, uproś mi łaskę, abym pracował w duchu pokuty, jako zadośćuczynienie za moje grzechy; abym pra­cował sumiennie, wyżej ceniąc poczucie obowiązku niż własne upodobania; abym pracował z radością i wdzięcznością dla Boga, używając i roz­wijając przez pracę dary otrzymane od Stwórcy; abym w pracy zachował porządek, spokój, umiar i cierpliwość, nie poddając się znużeniu i trudnościom; abym pracował z czystą intencją zapominając o sobie, świadomy odpowiedzialności za czas i zdolności, którymi mnie Bóg obdarzył, wolny od próżnej dumy w powodzeniu, tak szkodliwej w dziełach Bożych. Wszystko dla Jezusa, wszystko przez Maryję, wszystko na Twój wzór, o Święty Patriarcho Jó­zefie. Amen.