Święta Brygida o wojnie stuletniej

Święta Brygida o wojnie stuletniej

Większość, niezwykle głośnych w średniowieczu, mistycznych widzeń św. Brygidy odnosi się do funkcjonowania ówczesnego Kościoła – w tym do niewoli awiniońskiej papieży – jednak pewna jej część dotyczy także spraw politycznych jak przykładowo kwestia zakonu krzyżackiego i Polski, o których już kiedyś pisałam, czy też tematyka Wojny Stuletniej, o której opowiem dzisiaj.

Przy zapisach poszczególnych widzeń św. Brygidy nie ma niestety żadnych odnośników dotyczących czasu, w którym Święta otrzymała owe wizje, zatem możemy je datować tylko na zasadzie prawdopodobieństwa. Święta Brygida żyła w latach 1303 – 1373, więc możemy domniemywać, że jej wizje dotyczące władców Anglii i Francji oraz toczących się między nimi konfliktów odnoszą się do Wojny Stuletniej, której początek datuje się na rok 1337. W przypadku wizji związanych z tematyką niewoli awiniońskiej papieży sprawa jest o tyle prosta, że w opisach widzeń pada słowo „Awinion” i to niejednokrotnie.

Pierwsza wojna ogólnoeuropejska
Zanim opowiem o samej treści objawień św. Brygidy dotyczących Anglii i Francji, przypomnę kilka faktów dotyczących Wojny Stuletniej. Konflikt ten trwał z przerwami przez 116 lat i uważany jest przez część historyków za pierwszą wojnę ogólnoeuropejską. Mimo tego, iż wojna ta rozgrywała się między dwoma państwami – Anglią i Francją – kraje te zawierały rozmaite sojusze z innymi państwami, wciągając je, siłą rzeczy, na arenę wojenną. Do tego scenerią Wojny Stuletniej nie były jedynie tereny Francji i Anglii, ale także ziemie hiszpańskie, niderlandzkie i szkockie.
Wzajemna wrogość królów Anglii i Francji wiązała się z posiadłościami Anglii na terenie Francji. W 1224 roku wszystkie kontrolowane przez Anglików ziemie na terenie Francji, zostały przez nich utracone na rzecz Francuzów. Poza tym władcy angielscy byli tylko wasalami królów francuskich i co za tym szło, musieli składać im hołd lenny. Co oczywiście nie było im w smak. Napięcie między obu państwami narastało przez ponad 100 lat, a kiedy dodatkowo w trzeciej dekadzie XIV stulecia konflikt poszerzył się o prawa Francuzów i Anglików do francuskiego tronu miarka się przebrała i wybuchła wojna. Św. Brygida miała wówczas 34 lata. W księdze „Proroctwa i objawienia św. Brygidy Szwedzkiej” znajdujemy trzy relacje widzeń Świętej dotyczące powyższego konfliktu. A oto i ich próbka.

Ja jestem prawdziwy pokój
Pewnego dnia, św. Brygida w trakcie modlitwy doznała widzenia, w którym św. Dionizy - patron Francji - zwracał się z pokorną prośbą do Maryi o interwencję w kwestii przyzywających jego pomocy Francuzów. Święty zwracał się do Matki Chrystusa następującymi słowami: „Królowa miłosierdzia ty jesteś, której dane jest wszelakie miłosierdzie, i Matkąś się Bożą stała dla zbawienia utrapionych. Zmiłuj się tedy nad Królestwem Francuskim twoim i moim. Twoim zaprawdę, bo mieszkańcy jego ciebie w wielkiej uczciwości mają. Moim zaś, bo jestem Patronem ich i we mnie mają ufność. Ty zaiste widzisz, jak wiele dusz ginie na każdą godzinę, i ludzkie ciała jako bestialskie walają się: a co cięższa jest, że dusze jako śnieg zstępują do piekła. Pocieszże tedy ich, proś za niemi, bo Pani jesteś, i wspomożycielka wszystkich”. Słysząc te prośby Maryja odpowiedziała Dionizemu: „Idź do Syna mego, i posłuchajmy dla tej, która tu stoi, co też on odpowie?” Przed obliczem Chrystusa stanęła nie tylko Jego Matka i Święty patron Francji, ale też inni święci, których imion św. Brygida w swej relacji nie wymienia, ale zaznacza, że pochodzą z narodu francuskiego.
Maryja rzekła wówczas do Jezusa: „Proszę cię z Dionizym, i z inszymi Świętymi twojemu (…) zmiłuj się nad tym Królestwem. Ja bowiem przez podobieństwo mówiąc, dla tej, która obecna jest w duchu, widzę jakoby dwie bestie bardzo okrutne, każda w rodzaju swoim. Jedna bowiem bardzo chciwa jest pożrzeć to, co może mieć, i im więcej pożyra tym więcej łaknie, ani się może nasycić głód jej. Bestia zaś druga, chce się nad wszystkich wynieść. W tych dwóch bestiach, znaczą się dwaj Królowie, to jest Francuski, i Angielski. Król jeden jest nienasycony, bo wojna jego jest z chciwości. Drugi zaś Król stara się nad inszych wynieść, przeto obydwa są pełne ognia gniewu, i pożądliwości. Głos bestii jest taki: Weźmij złoto, i bogactwa świata, abyś nie przepuścił krwi Chrześcijańskiej. Każda z tych bestii pragnie drugiego śmierci, i przeto każdą szuka drugiej miejsca do szkodzenia”.
Co na to odpowiedział Chrystus? „Ja jestem prawdziwy pokój, a gdzie pokój jest, tam ja zaprawdę jestem. Tak też ci dwaj Królowie Francuski i Angielski, jeśli by chcieli mieć pokój, ja im dam wiekuisty pokój; ale pokoju prawdziwego nie mogą mieć, ażby się ukochali w prawdzie, i sprawiedliwości. Przeto że jeden z Królów ma sprawiedliwość, podoba mi się, aby przez małżeństwo stał się pokój, i tak Królestwo do prawdziwego dziedzica może przyjść. Po wtóre chcę, żeby byli serca jednego, i duszą jedną w rozmnażaniu Świętej Wiary Chrześcijańskiej, gdzie najlepiej będzie mogło być ku czci mojej. Po trzecie, niechaj zniosą nieznośne podatki, i chytre wynalazki swoje, i niechaj miłują dusze poddanych swoich”. Jezus wyjawił także, że jeśli Jego słowa nie zostaną poważnie przyjęte przez adresatów, ci sami na siebie - w konsekwencji swych podejmowanych brakiem Jego światła decyzji – ściągną mnóstwo dalekosiężnych nieszczęść. Nie mniej, Chrystus podkreślił też, że jeśli król Francji, będzie posłuszny Jego słowom, On będzie go ratował i da mu „prawdziwego dziedzica”.
Kim miałby być ten prawdziwy dziedzic? Najprawdopodobniej chodzi o Karola VII, do którego koronacji doprowadzić miała w przyszłości św. Joanna d’Arc. Jak jednak pokaże dalszy bieg Wojny Stuletniej, władcy Francji raz będą posłuszni proroctwu, a innym razem nie. WW. Karol VII, stanie się przecież jednym z tych, którzy zaprowadzą Joannę na stos. Ale wojna pewnego dnia się skończy, a Joanna zostanie zrehabilitowana, a później kanonizowana.

Aleksandra Polewska – Wianecka