Przy Bramie Miłosierdzia

Znakiem rozpoczęcia Nadzwyczajnego Jubileuszu Miłosierdzia będzie otwarcie Drzwi Świętych w Bazylice św. Piotra w Rzymie przez papieża Franciszka. Z tymi Drzwiami i Bramami Miłosierdzia w diecezjach związany jest dar odpustu.

W Roku Jubileuszowym Drzwi Święte staną się Bramą Miłosierdzia, bo każdy wchodzący przez nie będzie mógł doświadczyć miłości Boga, który pociesza, przebacza i daje nadzieję. Drzwi zostaną otwarte przez Ojca Świętego, jednak podobnie jak jubileuszowe odpusty, mają one początek w inicjatywie nie papieża czy biskupów, ale ludzi świeckich.

Jestem bramą owiec

Równo w 1300 roku do Rzymu trafiło sporo pielgrzymów przekonanych, że w okrągłą rocznicę można uzyskać odpust zupełny, jeżeli ktoś nawiedzi grób św. Piotra. Ostatecznie papież Bonifacy VIII ogłosił pierwszy Rok Jubileuszowy, w czasie którego można było uzyskać upragniony odpust. Jeżeli ktoś trafi teraz do Rzymu - w Bazylice św. Jana na Lateranie zobaczy freski Giotta di Bondone ukazujące właśnie to wydarzenie. Ponad sto lat później pierwszy raz otwarto Drzwi Święte w bazylice laterańskiej podczas jubileuszu w 1423 roku ogłoszonego przez Marcina V. Bramy Święte w Bazylikach: św. Piotra, św. Pawła za Murami i Matki Boskiej Większej ustanowił papież Aleksander VI dopiero na jubileusz 1500 roku. Wtedy Ojciec Święty osobiście otworzył Bramę w bazylice watykańskiej w wigilię Bożego Narodzenia. Dlaczego drzwi, a nie na przykład okno? Znaczenie Drzwi Świętych znajdziemy w słowach Chrystusa: „Ja jestem bramą owiec (...). Jeśli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony - wejdzie i wyjdzie, i znajdzie paszę” (J 10, 7-9), czyli brama to Jego symbol, przypomina o zbawieniu, miłosierdziu Bożym i teraz o możliwości uzyskania odpustu.

Ostatni raz Drzwi Święte w Rzymie otwarto i zamurowano podczas Jubileuszu Roku 2000. Znowu przygotowano je do otwarcia niedawno, 17 listopada podczas obrzędu „potwierdzenia”, któremu przewodniczył archiprezbiter Bazyliki Świętego Piotra ks. kard. Angelo Comastri. Ojciec Święty otworzy je 8 grudnia, w uroczystość Niepokalanego Poczęcia NMP. Z tej okazji na Placu św. Piotra ma rozpocząć się Msza św. o godzinie 9.30. Tego dnia papież symbolicznie „rozbije” Drzwi Święte, uderzając w nie trzy razy - to odniesienie do Trójcy Świętej i trzech cnót teologalnych: wiary, nadziei i miłości. Są tacy, którym rozbicie drzwi kojarzy się z rozbijaniem drzwi grzechu w naszych sercach.

Potem w III niedzielę Adwentu, 13 grudnia papież otworzy Drzwi Święte w Bazylice św. Jana na Lateranie, a następnie 1 stycznia w Bazylice Matki Bożej Większej. Natomiast w Bazylice św. Pawła za Murami zostaną one otwarte 13 grudnia przez kard. Jamesa Harveya. Drzwi w czterech Bazylikach Większych to symbol czterech stron świata, bo do przyjęcia daru zbawienia wezwane są narody całego świata, a nie tylko wybrane.

Diecezjalne kościoły jubileuszowe

W związku z Rokiem Miłosierdzia Ojciec Święty postanowił, by również w Kościołach lokalnych, czyli w katedrach, konkatedrach i w innych kościołach o szczególnym znaczeniu, na cały Rok Jubileuszowy również zostały otwarte Bramy Miłosierdzia. Wtedy każdy Kościół diecezjalny będzie zaangażowany w przeżywanie Roku Świętego. W naszej diecezji ks. bp Edward Janiak zaprosił nas na celebrację otwarcia Drzwi Miłosierdzia 13 grudnia na godzinę 16.00 do Kalisza: najpierw do Sanktuarium Serca Jezusa Miłosiernego, a potem do katedry, gdzie po otwarciu Drzwi będzie odprawiona Eucharystia na rozpoczęcie Roku Miłosierdzia. „Ufam, że Rok ten będzie czasem szczególnej łaski i duchowej odnowy, spotkaniem z Miłosierdziem Boga, które uobecni się w żywym doświadczeniu bliskości Ojca, niejako dotknięciem ręką Jego czułości” - napisał w liście do diecezjan Ks. Biskup. Oprócz katedry Ordynariusz ustanowił także inne kościoły Jubileuszowymi Bramami Miłosierdzia, w których można uzyskać odpust. Wśród świątyń znalazły się: konkatedra św. Stanisława BM w Ostrowie Wielkopolskim, w Kaliszu: bazylika św. Józefa, Diecezjalne Sanktuarium Miłosierdzia Bożego, Sanktuarium Serca Jezusa Miłosiernego oraz Sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Ostrowie i wszystkie kościoły parafialne pod wezwaniem Miłosierdzia Bożego i Najświętszego Serca Pana Jezusa, a także sanktuaria maryjne z wizerunkiem koronowanym. Więcej o nich można znaleźć na str. 6 i 7.

Miłosierdzie i przemiana serca

Pielgrzymując i przechodząc z wiarą przez Drzwi Święte w Rzymie czy Drzwi otwarte w diecezjalnych kościołach jubileuszowych można uzyskać odpust. To darowanie nam przez Boga kar doczesnych za grzechy odpuszczone już co do winy w sakramencie pokuty. Po prostu i aż: kto uzyska odpust uniknie kar czyśćcowych, bo z popełnionym grzechem łączy się podwójny skutek. Pierwszy to kara wieczna, która dzięki śmierci i zmartwychwstaniu Jezusa odpuszczana jest w sakramencie pokuty, dlatego potem możemy żyć na nowo w przyjaźni z Bogiem. Ale pozostaje jeszcze wspomniana kara doczesna i Bóg może ją nam darować także poprzez odpust. Wtedy stanie się on doświadczeniem miłosierdzia Bożego, które wychodzi naprzeciw nam z obliczem przebaczającego Ojca, zapominającego popełniony grzech. 

W dekrecie o odpustach papież wyjaśnił, co trzeba zrobić, jeżeli chcemy uzyskać odpust. Najpierw mamy z wiarą odbyć pielgrzymkę do Drzwi Świętych, w którejś z bazylik papieskich w Rzymie lub Drzwi otwartych w katedrze i kościołach w diecezji. Przejście przez te Drzwi ma być znakiem, że chcemy przejść z grzechu do łaski, przemienić nasze serce. Inaczej przejście przez Drzwi pozostanie pustym, nic nieznaczącym gestem. Dlatego ważne, by czas pielgrzymki był połączony z sakramentem pojednania, Eucharystią i refleksją nad miłosierdziem. Konieczne jest wtedy również wyznanie wiary, modlitwa za papieża i w intencjach, które nosi „w sercu dla dobra Kościoła i całego świata”.

Chorzy, więźniowie i pielgrzymi

Papież postanowił, że odpust będą mogli otrzymać także osoby chore, starsi i samotni, którzy nie mogą wyjść z domu i pielgrzymować. Chorzy mają „z wiarą i radosną nadzieją przeżywać ten moment próby, poprzez przyjęcie Komunii Świętej lub uczestniczenie we Mszy św. i w modlitwie wspólnotowej, również za pośrednictwem różnych środków przekazu”. Ojciec Święty nie zapomniał również o więźniach, którzy będą mogli uzyskać odpust w kaplicach więziennych. „Kiedy będą przechodzili przez drzwi swojej celi, kierując myśli i modlitwę do Ojca, niech za każdym razem ten gest oznacza dla nich przejście przez Drzwi Święte, ponieważ miłosierdzie Boże, które potrafi przemienić serca, jest również w stanie przeobrazić kraty w doświadczenie wolności” - napisał papież. Również każdy, kto osobiście wypełnia dzieło miłosierdzia otrzyma jubileuszowy odpust. Możemy go także uzyskać dla zmarłych.

Na tym nie koniec, w Roku Jubileuszowym Ojciec Święty postanowił upoważnić wszystkich kapłanów do rozgrzeszenia z grzechu aborcji osób, które jej dokonały, żałują tego i proszą o przebaczenie. Zdaniem papieża Rok Miłosierdzia nie wyklucza nikogo, dlatego osoby, które w tym czasie przystąpią do sakramentu pojednania u kapłanów z Bractwa św. Piusa X otrzymają zgodne z prawem rozgrzeszenie.

W tym szczególnym Roku będzie też zmiana, która na pewno ucieszy pielgrzymów przybywających do Rzymu. Do tej pory Ojca Świętego spotkaliśmy podczas audiencji ogólnych w środę. Jak zapowiedziano w Roku Miłosierdzia raz w miesiącu wprowadzono dodatkową audiencję ogólną w sobotę. Pierwsza taka audiencja ma odbyć się 30 stycznia przyszłego roku i mieć specjalny charakter związany z Rokiem Jubileuszowym. Dla Ojca Świętego audiencja to zawsze jest dawanie, ale i przyjmowanie czegoś. Teraz od nas zależy, czy i jak wykorzystamy dar Roku Jubileuszowego dany nam przez Boga.

tekst Renata Jurowicz