Po pierwsze w rodzinie

Po pierwsze w rodzinie

Jakie działania zamiast edukacji zdrowotnej proponuje rodzicom  diecezjalne duszpasterstwo rodzin oraz jak pomóc rodzinom w kryzysie – wyjaśnia ks. Jarosław Kołodziejczak, diecezjalny duszpasterz rodzin naszej diecezji.

Uczestniczył Ksiądz w webinarze „Edukacja zdrowotna. Tak czy nie?” organizowanym przez Polskie Stowarzyszenie Obrońców Życia Człowieka. Które z przekazanych informacji były szczególnie ważne dla Księdza jako diecezjalnego duszpasterza rodzin? 

Ks. Jarosław Kołodziejczak: Webinar prowadziła Magdalena Guziak-Nowak, dyrektor ds. edukacji w PSOŻCz, autorka książek i podręczników szkolnych, doradca rodzinny, a prywatnie żona i mama. Podkreśliła, że w podstawie programowej zlikwidowanego przedmiotu wychowanie do życia w rodzinie było wiele pojęć powiązanych z rodziną, małżeństwem, dzieckiem, macierzyństwem i ojcostwem. Obecnie w edukacji zdrowotnej jest ich bardzo mało.

Na przykład kluczowe słowo rodzina w podstawie programowej wychowania do życia w rodzinie występuje 52 razy, a w edukacji zdrowotnej tylko 14. Kolejne to małżeństwo: w pierwszym przedmiocie - 13 razy, w drugim - 2 razy. W programie wychowania do życia w rodzinie wiele razy są użyte sformułowania – miłość, odpowiedzialność, małżeństwo, rodzina, dziecko, a w edukacji zdrowotnej sporadycznie. W niej wzorzec rodziny naturalnej – matka, ojciec, dzieci został zastąpiony rodziną z wyboru – dwóch ojców lub dwie matki i dziecko. Podczas webinaru dowiedziałem się o broszurze „Edukacja zdrowotna. Zmiana modelu edukacji seksualnej w szkole. Informator dla rodziców i nauczycieli”, w której ukazane zostały te różnice. Można ją bezpłatnie pobrać na www.takdlaedukacji.pl lub kupić na www.ksiegarnia.natan.pl. Będzie także dostępna na stronie naszego duszpasterstwa rodzin. Webinar można obecnie odsłuchać w internecie.

Czy Ksiądz rozmawiał z rodzicami mającymi dzieci w wieku szkolnym o nowym przedmiocie i co mówią na ten temat?

Rozmawiałem z małżeństwem, których dziecko chodzi do szkoły podstawowej. Oni już poinformowali szkołę, że wypisują dziecko z zajęć. To nie była decyzja podjęta, bo Kościół wypowiedział się na ten temat. Tata przejrzał podstawę programową nowego przedmiotu i razem z żoną podjęli taką decyzję. Wyjaśnił też, dlaczego. Wypisali dziecko z edukacji zdrowotnej, gdyż nie chcą, by narzucano im, a w zasadzie ich dziecku, ideologii sprzecznych z ich przekonaniami i wartościami. Obecnie nie ma żadnego podręcznika, z którego rodzice mogliby się dowiedzieć, czego tak naprawdę będą uczyć się dzieci. Kolejnym argumentem przeciw był brak konsultacji społecznych, które są kluczowe przy wprowadzaniu takich zajęć. Tata argumentował: „Sposób w jaki próbuje się nam narzucić treści przedstawione w programie nie sprzyjają budowaniu zaufania pomiędzy nami - rodzicami a ministerstwem edukacji, dlatego też nie wyrażamy zgody na uczestnictwo naszego dziecka w takiej formie zajęć”.

A co diecezjalny duszpasterz rodzin powiedziałby rodzicom, szczególnie tym, którzy się zastanawiają, co robić?

Naszym stwórcą jest Bóg, który dał nam model rodziny, tworzą ją mama, tata i dzieci. Pamiętajmy - On stworzył nas z miłości do miłości prawdziwej. Po drugie - stworzył mężczyznę i kobietę i powiedział, aby byli jedno. Dla nas to jest przykład małżeństwa, rodziny, a nie rodzina z wyboru – dwóch ojców lub dwie matki i dziecko. Nie możemy uznać jej za normę. Podobnie rozwody i ponowne związki. Dlatego ważne, by rodzice wierzący w Boga, którzy chrzczą dzieci i wychowują w wierze katolickiej, byli temu wierni. 

Mamy decyzję ministerstwa, do tego głos Kościoła, rodziców w tej sprawie, a jakie propozycje w związku z tym dla rodzin ma diecezjalne duszpasterstwo? Bo nie wystarczy powiedzieć „nie zgadzam się” na jakikolwiek temat.

Każda rodzina i każde małżeństwo przechodzi przez różne etapy - od chwil radości po momenty pełne wyzwań, dlatego przygotowaliśmy spotkania nt. „Budujemy ufne więzi w małżeństwie i rodzinie”. To m.in. warsztaty dla rodziców, jak budować trwałe i silne relacje z dzieckiem. Przez nie chcemy wesprzeć rodziców, jak i małżonków oferując praktyczne narzędzia i strategie. Będą poruszane takie tematy jak: budowanie i wzmacnianie więzi przez zachęcenie dziecka do samodzielności oraz jak uwolnić dziecko od narzuconych mu ról, budując z nim więzi. Warsztaty poprowadzą osoby wykształcone w tym kierunku, które są rodzicami. Są wśród nich pedagodzy, psychologowie, psychoterapeuci, socjoterapeuci i doradcy życia rodzinnego. Pierwsze warsztaty rozpoczynamy we wrześniu w Domu Ochrony Poczętego Życia w Odolanowie, a kolejne odbędą się w październiku w Kaliszu, Ostrowie Wielkopolskim, Krotoszynie, Jarocinie i Ostrzeszowie. Na portalu drdk.pl trwają na nie zapisy.

Jak te warsztaty będą przebiegać? Pytam, ponieważ niektórzy obawiają się, że w obecności obcych ludzi będą musieli wypowiadać się na jakiś temat, a oni wolą słuchać.

Spotkanie warsztatowe zazwyczaj rozpoczynamy wprowadzeniem w temat prowadzącego, potem jest konferencja i praca własna na przygotowanych materiałach. Ale nikt nie musi ich omawiać, można podzielić się spostrzeżeniami, ale nie trzeba. Dodam, że nasi doradcy życia rodzinnego będą uczestniczyć w warsztatach, jak rozmawiać z dziećmi o seksualności, prowadzonych przez Krajowy Ośrodek Duszpasterstwa Rodzin w Warszawie. Po ich powrocie w naszej diecezji zorganizujemy warsztaty na ten temat dla rodziców. To propozycja dla tych, którzy będą chcieli się czegoś więcej dowiedzieć, jak rozmawiać z dziećmi czy nastolatkami, bo w domach jest różny poziom wiedzy, dlatego wspomniane warsztaty.

Na nasze spotkanie przyniósł Ksiądz książkę „Girls’ Guide - miłość i seks”. Niektórzy podkreślają, że obecnie wiele ważnych tematów dla dziewczyn w tej sferze jest pomijanych. Dlaczego warto przeczytać akurat tę książkę?

To wydana niedawno propozycja dla rodziców i ich córek, a proponuje ją Krajowe Duszpasterstwo Rodzin. Książka ma formę wywiadów i do rozmów zostali zaproszeni specjaliści, eksperci, którzy mówią, jak dbać o ciało, budować zdrowe relacje i cieszyć się seksualnością. Są wśród nich lekarze, psycholodzy, seksuolodzy, działacze społeczni i rodzice, na przykład dr Paulina Michalska, która była diecezjalną doradczynią życia rodzinnego w archidiecezji poznańskiej.

Zaproszeni do rozmów goście mają wspólny cel: dać dziewczynie narzędzia, by mogła dorastać z godnością, wiedzą i wolnością. Podkreślają, że nie wszystko można przeżyć drugi raz. Dojrzewanie nie ma przycisku „cofnij”. Na to, co najważniejsze można się przygotować. Girls’ Guide tworzy przestrzeń do rozmowy matki z córką. Ważne jest, by takie delikatne sprawy dotykające intymności były zgłębiane w domu, czyli tam gdzie jest delikatność i miłość.

Na portalu drdk.pl widziałam wśród propozycji diecezjalnego duszpasterstwa rodzin różnego rodzaju poradnie specjalistyczne, na przykład związane z wychowaniem dzieci.

Rzeczywiście w ramach naszego duszpasterstwa prowadzimy poradnictwo specjalne dla małżeństw i rodziców. Centrum Duszpasterstwa Rodzin Diecezji Kaliskiej znajduje się w parafii Podwyższenia Krzyża Świętego (ul. Wrocławska 209) w Kaliszu oraz Centrum Pro Familia (ul. Harcerska 1 a) w Kaliszu. Za chwilę powstanie trzecie miejsce przy bazylice św. Jana Chrzciciela w Krotoszynie. Planujemy otworzyć jeszcze sześć nowych poradni małżeńskich, rodzinnych, które będą w głównych miastach powiatowych na terenie naszej diecezji. W ramach poradnictwa proponujemy wspieranie rodziców w wychowaniu dzieci, w zakresie naturalnych metod i pomoc parom z niepłodnością. Mamy też poradnictwo w rozwoju duchowym dla rodzin, w zakresie mediacji – rozwiązywania konfliktów i uzależnień. Osoby, które posługują w poradniach to psycholog, psychoterapeuta, doradca życia rodzinnego, socjoterapeuta, oligofrenopedagog, nauczyciel metod wielowskaźnikowych, metody Model Creightona, mediator, doradca personalny, specjalista terapii uzależnień i współuzależnień. Pomoc udzielana jest bezpłatnie.

Podczas dzisiejszej rozmowy koncentrujemy się na edukacji dzieci, młodzieży i ich wychowaniu. W jaki sposób można zgłosić się do poradni wspierającej rodziny właśnie w wychowaniu?

Jeżeli pojawiają się trudności wychowawcze w rodzinach można umówić się telefonicznie na spotkanie z osobą, która jest wymieniona na stronie duszpasterstwa drdk.pl, tam podany jest do niej numer telefonu. Można też dzwonić lub napisać SMS do mnie – tel. 609 097 720. Poradnictwo prowadzą specjaliści mający odpowiednie wykształcenie, a do tego są małżonkami i rodzicami, więc znają temat wychowania dzieci z własnego doświadczenia. Z kolei w poradnictwie duchowym dla rodzin działają księża. W tej chwili 15 księży uczestniczy w studium życia rodzinnego dla osób duchownych, prowadzonym przez Instytut Studiów nad Rodziną w Łomiankach, po to by mogli posługiwać jeszcze lepiej wśród rodzin, małżeństw. Natomiast 26 września zainaugurujemy projekt nazwany „Samic.pl pomoc rodzinom w kryzysie”, w którym uczestniczy zespół ludzi.

Proszę wyjaśnić, co oznacza stwierdzenie „rodzina w kryzysie”? O jakie rodziny dokładnie chodzi?

Zgłaszają się do nas rodziny, w których występuje tzw. wypalenie małżeńskie. Nieraz ktoś zastanawia się, co dalej z jego małżeństwem, bo nie może się porozumieć ze „swoją drugą połową”, ale obydwoje chcą być wierni przysiędze małżeńskiej. Tak jak ślubowali przed Bogiem, chcą „zawalczyć” o swoje małżeństwo i szukają pomocy. Czasami dzwoni ich rodzeństwo i pyta: moja siostra, mój brat ma taką sytuację w małżeństwie, jak można pomóc? Nieraz ktoś przychodzi i mówi: moja siostra poleciła mi u księdza szukać pomocy. Praktycznie takie osoby zgłaszają się do mnie mniej więcej raz w tygodniu. Dla nich od 26 września będzie uruchomiona strona internetowa, podany kontakt – mail i telefon. Będziemy też o tym informować parafie w naszej diecezji. Na inaugurację ma przyjechać ksiądz, który założył taki zespól pomocowy w Hiszpanii i to się sprawdza. Potem 27 września przedstawimy projekt na Ogólnopolskiej Pielgrzymce Małżeństw i Rodzina na Jasnej Górze. 

Rozmawia Renata Jurowicz

Ks. Jarosław Kołodziejczak
- diecezjalny duszpasterz rodzin, członek Diecezjalnej Rady Duszpasterskiej,
proboszcz parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Kaliszu