Papież św. Józefa

Papież św. Józefa

Z całą pewnością do historii józefologii Ojciec Święty Franciszek przejdzie jako jeden z najbardziej oddanych św. Józefowi papieży.

We wtorkowy poranek, 19 marca 2013 r., krótko po godz. 10, przy ambonie usytuowanej na Placu św. Piotra pojawił się wybrany przed kilkoma dniami Ojciec Święty Franciszek i charakterystycznym dla siebie cichym głosem rozpoczął homilię inaugurującą swój pontyfikat od słów: „Dziękuję Panu za to, że mogę sprawować tę Mszę św. na rozpoczęcie  posługi Piotrowej w uroczystość św. Józefa, oblubieńca Maryi Panny i patrona Kościoła powszechnego”. Prostemu Cieśli z Nazaretu pochodzący z Argentyny papież poświęcił niemalże połowę homilii, którą ze względu na doniosłość uroczystości transmitowano na cały świat. W ten sposób rozpoczął się trwający ponad 12 lat pontyfikat, który śmiało i bez przesady można nazwać pielgrzymką wiary ze św. Józefem. 

Pierwsza decyzja

W pierwszych tygodniach swojego pontyfikatu papież Franciszek zadbał o „pojawienie” się św. Józefa w tekstach mszalnych. Już 1 maja 2013 r. ukazała się nota kard. Cañizaresa z informacją o następującej treści: „Kongregacja Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów, po uważnym rozważeniu sprawy i na mocy uprawnień otrzymanych od Ojca Świętego Franciszka, chętnie zarządza zatem, aby imię Świętego Józefa, Oblubieńca Najświętszej Maryi Panny, zostało odtąd włączone do Modlitw eucharystycznych II, III i IV”. W ten sposób Ojciec Święty spełnił marzenie józefologów, którzy od wielu lat prosili o to Stolicę Apostolską.

Pierścień dla Józefa

Opis związku papieża Franciszka ze św. Józefem Kaliskim chciałbym rozpocząć od wydarzenia, w którym dość nieoczekiwanie dla mnie, brałem udział. Miało to miejsce 5 maja 2014 r. Po napisaniu egzaminu maturalnego z języka polskiego udałem się - jak to czyniłem każdego dnia – do kaliskiej bazyliki. Wówczas byłem świadkiem przekazania przez kard. Joachima Meisnera pierścienia papieża Franciszka dla naszego sanktuarium.

Ojciec Święty Franciszek poprosił, aby odczytano wówczas jego słowa: „Przesyłam moje pozdrowienie wspólnocie sanktuarium św. Józefa w Kaliszu i prosząc o nieustanną modlitwę za mnie oraz moją posługę dla Kościoła ofiaruję wizerunkowi św. Józefa czczonemu w bazylice pierścień z moją pieczęcią jako wotum pobożności i zawierzenia. Udzielam błogosławieństwa apostolskiego”.

Nadzwyczajny Rok Świętego Józefa dla diecezji kaliskiej

Z perspektywy diecezji kaliskiej papież Franciszek zasłużył się dla rozwoju kultu św. Józefa przede wszystkim ogłoszeniem Nadzwyczajnego Roku św. Józefa dla naszej diecezji od 2 grudnia 2017 r. do 9 stycznia 2019 r. oraz podniesieniem rangi kaliskiej bazyliki do Narodowego Sanktuarium św. Józefa. Trzeba oddać śp. bp. Edwardowi Janiakowi, że zrobił wszystko co w jego mocy, aby Ojciec Święty dowiedział się, iż sanktuarium św. Józefa w Kaliszu jest jednym z najstarszych i najważniejszych ośrodków kultu tego świętego na świecie.

Z okazji jubileuszu papież zdecydował się wspierać diecezję kaliską szczególnym błogosławieństwem, a także nakazał otwarcie nowych form duszpasterstwa i modlitwy, które miały na celu pogłębianie kultu św. Józefa. Wielu kapłanów i wiernych świeckich wierzy, iż 18 alumnów, którzy wówczas zgłosili się do Wyższego Seminarium Duchownego w Kaliszu to zasługa decyzji, błogosławieństwa i modlitwy Franciszka.

Rok Świętego Józefa i Patris Corde

Bez wątpienia najbardziej spektakularną formą promocji kultu św. Józefa przez papieża Franciszka było ogłoszenie Roku Świętego Józefa dla całego Kościoła, który trwał od 8 grudnia 2020 r. do 8 grudnia 2021 r. W tym okresie papież zachęcał wiernych do zgłębiania postaci św. Józefa jako wzoru dla współczesnych ojców, mężczyzn i osób oddanych Bogu. Celem Roku Świętego Józefa było również ponowne odkrycie wartości pracy, oddania i odpowiedzialności, które św. Józef nosił w swoim sercu.

Z okazji Roku Jubileuszowego papież Franciszek, przy zaangażowaniu i pomocy kard. Mauro Piacenzy, opublikował przepiękny list apostolski zatytułowany Patris corde, w którym ukazał św. Józefa jako pozostającego w cieniu ojca pełnego czułości, który swoją postawą uczy, jak wiernie służyć Bogu i troszczyć się o rodzinę. W Patris corde papież ukazał św. Józefa jako wzór ojcostwa i męskości. List wskazuje, jak św. Józef, choć nie był biologicznym ojcem Jezusa, to pełnił tę rolę z pełnym oddaniem, miłością i pokorą. Papież podkreślił cnoty św. Józefa takie jak wierność, odwaga, umiejętność milczenia, gotowość do słuchania i posłuszeństwo Bogu. List jest zaproszeniem do rozważania jego życia i przykładu służby Bogu w trudnych czasach.

Dokument ten ma również wątek polski, ponieważ Ojciec Święty postanowił przypomnieć światu o autorze „Cienia Ojca” Janie Dobraczyńskim. Być może pięknym wyrazem hołdu dla papieża Franciszka będzie przeczytanie po raz pierwszy lub kolejny Listu apostolskiego Patris corde. Naprawdę warto!

Katechezy środowe o św. Józefie

Nie sposób nie zauważyć katechez środowych o św. Józefie, które papież Franciszek wygłosił nieco ponad trzy lata temu. Papież we właściwy sobie sposób analizował życie św. Józefa, jego rolę w historii zbawienia, a także jego postawę wobec Maryi i Jezusa. Ojciec Święty zwrócił uwagę na cnoty św. Józefa, jego pokorę, umiejętność słuchania Boga, gotowość do działania, odpowiedzialność oraz troskę o rodzinę. Podkreślał również, że św. Józef jest wzorem męskości, nieprzypadkowo bowiem to on jest patronem ludzi pracy, ojców i mężczyzn.

Pośród wszystkich wygłoszonych szczególnie popularna stała się katecheza o milczeniu św. Józefa, kiedy to papież powiedział, że „swoim milczeniem św. Józef zaprasza nas, abyśmy go naśladowali otwierając się w ciszy serca na obecność Pana Jezusa (…). Cisza często nas przeraża, wymaga od nas wejścia w siebie, konfrontacji z prawdą o nas samych i o naszej wierze. Bez umiejętności milczenia, nasza mowa może stać się niebezpieczną bronią, przybierając postać kłamstwa, pochlebstwa, chełpliwości, obmowy, oszczerstwa”.

Ostatnie słowa

Ze względu na brak miejsca nie odniosę się do jakże licznych papieskich homilii i jego niedzielnych medytacji w czasie „Anioła Pańskiego”, w których przy różnych okazjach mówił o św. Józefie. W mojej pamięci pozostaje Międzynarodowy Kongres Józefologiczny w Meksyku w 2022 r. Wówczas papież Franciszek skierował piękny list do uczestników tego wydarzenia.

Rozpocząłem moje opracowanie od pierwszych słów papieża Franciszka o św. Józefie i zakończę jego ostatnimi refleksjami o prostym Cieśli, które Stolica Apostolska opublikowała 5 marca br., kiedy sam papież przebywał już w rzymskim szpitalu: „Drodzy bracia i siostry, podobnie jak Maryja i Józef, pełni nadziei, my również wyruszmy śladami Pana, który nie pozwala się zamknąć w naszych schematach, a pozwala się odnaleźć nie tyle w jakimś miejscu, ale w odpowiedzi miłości na czułe Boże ojcostwo, odpowiedzi miłości, która jest życiem synowskim”. 

ks. Jakub Bogacki