Mistrz życia duchowego

Mistrz życia duchowego

Jeśli ktoś mógłby pokusić się o przybliżenie nam duchowego życia św. Józefa to mógłby to być tylko karmelita. W czasie XIII Międzynarodowego Kongresu Józefologicznego w Meksyku uczynił to o. prof. Emilio José Martínez González.

Ojciec Emilio jest karmelitą pochodzącym z Hiszpanii. Święcenia kapłańskie przyjął w 1984 roku.  Posługuje jako profesor uniwersytecki. W ramach zadań zleconych w swej macierzystej prowincji od 2009 do 2015 roku był radnym generalnym. Doktoryzował się z teologii na papieskim uniwersytecie w Madrycie. Obecnie wykłada w Papieskim Instytucie Teresianum w Rzymu. Swoje wystąpienie w czasie kongresu józefologicznego wygłoszone po hiszpańsku zatytułował San José, Maestro de contemplación (Św. Józef, Mistrz kontemplacji).

Zdaniem hiszpańskiego karmelity wierni w osobie św. Józefa mogą odnaleźć wzór kontemplacji. Jego zdaniem tak pogłębione życie duchowe Patriarchy z Nazaretu uprawnia nas do nazywania go prawdziwym mistrzem kontemplacji

Przedstawienie św. Józefa jako animatora życia duchowego wiernych oraz tego, który tworzy i ożywia życie duchowe w świetle Ewangelii w tym konkretnym czasie wydaje się kluczowe. Zdaniem o. Emilio chrześcijanin potrzebuje wzorców, a św. Józef daje autentyczny przykład wiary. Warto zauważyć, że darzący św. Józefa wielką estymą Ojciec Święty Franciszek od początku swego pontyfikatu wzywa nas do spotykania się Chrystusem. To spotkanie odbywa się przede wszystkim w sakramentach, we wspólnocie, ale także w czasie modlitwy i przez pośrednictwo świętych.

W dalszej części profesor rzymskiego Teresianum jako przykład nabożeństwa do św. Józefa wskazał nabożeństwo praktykowane przez św. Teresę Wielką. Zdaniem tej wielkiej mistyczki wstawiennictwo Cieśli z Nazaretu jest niezrównane wobec czego stanowi istotny element charyzmatu teresjańskiego, w którym oddanie i miłość do św. Józefa odgrywają bardzo ważną rolę. Możemy stwierdzić, że całe życie duchowe św. Teresy związane było ze św. Józefem, ponieważ widziała w nim nauczyciela modlitwy i kontemplacji, która według niej jest celem chrześcijańskiej modlitwy. Według o. Emilio obecnie wiele środowisk religijnych i sekt próbuje zawłaszczyć dla siebie słowo „kontemplacja”. Dziś z tym pojęciem wiąże się szereg praktyk, które nie mają nic wspólnego z modlitwą. 

Tym czasem rozważając cnoty św. Józefa rozumiemy lepiej, co miała na myśli św. Teresa Wielka definiując kontemplację jako otwarcie się na bycie sam na sam z Tym, który nas kocha, ponieważ nie ma nic bardziej normalnego w świecie niż rozmowa z bliskim przyjacielem. Hiszpański karmelita podkreśla, że duchowość teresjańska oparta na rozważaniu życia wewnętrznego św. Józefa przypomina nam, że ciągle niezależnie od czynności jaką możemy wykonywać musimy myśleć o „byciu dla” ukochanej osoby, „dla” tej która nas kocha. Z tą świadomością powinniśmy wykonywać każdą czynność, nawet te najprostsze m.in. czesanie włosów, udział w konferencji czy gotowanie. Osoba praktykująca modlitwę chrześcijańską, w którą wpisuje się także modlitwa teresjańska posiada w swym sercu i umyśle odniesienie do Jezusa, a także do Najświętszej Maryi Panny. Ze względu na zażyłą relację z Maryją i Jezusem św. Józef ma zdolność prowadzenia głębokiego życia wewnętrznego. Nie możemy zapomnieć, że Patriarcha z Nazaretu przekazuje nam zdolność nawiązywania  relacji oraz bycia obecnym i kochającym.

W dalszej części swego wystąpienia o. Emilio José Martínez González podkreśla, że w modelu duchowości chrześcijańskiej wyłaniającym się z pism św. Teresy Wielkiej, św. Józef jest nauczycielem, mistrzem (maestro) dlatego tak często proponuje innym nabożeństwo do niego. Z pism św. Teresy dowiadujemy się, że była świadkiem tego, że liczne osoby, które oddały się św. Józefowi doświadczały owoców tego zawierzenia oraz tego jak bardzo taka praktyka podoba się Panu Bogu. Święta z Avili powtarzała: „Kontempluj Józefa”.

Według hiszpańskiego karmelity dzisiaj szczególnie rozumiemy jak bardzo aktualna jest teresjańska afirmacji duchowości opartej o rozważanie cnót św. Józefa. Również dzisiaj, może nawet bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, potrzebujemy przykładu jak kultywować i rozwijać bardzo istotny element życia duchowego jakim jest modlitwa, zwłaszcza modlitwa kontemplacyjna. 

Nie wolno nam bać się św. Józefa, jego milczenia oraz sposobów jego modlitwy. Zdaniem o. Emilio to bardzo ciekawe, że Cieśla z Nazaretu doświadczając tylu różnych emocji, a przez to będąc blisko wiernych został „odkryty” tak późno. Niemniej jednak nabożeństwa do św. Józefa i święta ku czci tego wielkiego Patrona były i są praktykowane w klasztorach karmelitańskich.

Jako podstawowe teksty do kontemplacji osoby św. Józefa duchowny wykładający w Rzymie wyznaczył dwa teksty zaczerpnięte z Ewangelii o tajemnicach ukrytego życia Jezusa. Nazwę tą zawdzięczamy najwybitniejszemu józefologowi naszych czasów o. Tarcisio Stramare. Odwołanie się do tej nazwy miało na celu także oddanie hołdu temu, który przez wiele lat był ostoją i filarem współczesnych studiów józefologicznych.

Wczytując się we fragmenty komentarzy do wspomnianych tekstów autorstwa o. Stramare, zdajemy sobie sprawę, jak poprawna i aktualna jest teresjańska zachęta to pogłębienia nabożeństwa do św. Józefa. Zarówno św. Teresa, jak
i o. Tarcisio Stramare uzasadniając, w jaki sposób dla chrześcijanina św. Józef może stać się nauczycielem i mistrzem, do którego trzeba się zwracać, wskazywali na to, że Opiekun Zbawiciela łączy w sobie piękne życie oraz duchowość opartą na modlitwie bez lęku. Jego przykład uświadamia nam, że chociaż kontemplacja wydaje się dla nas czymś bardzo odległym, prawie nieosiągalnym to jednak nadal pozostaje w sferze naszych duchowym możliwości.

W opinii o. Emilio tajemnica Józefa zawiera w sobie absolutną komunię z Maryją i Jezusem Chrystusem, któremu poświęcił całe swoje życie w całkowitym milczeniu, dzieląc z nimi wszystko co posiadał. Kończąc hiszpański karmelita zachęcał, aby nie przestawał postrzegać św. Józefa jako człowieka sprawiedliwego. Ponadto, by odnajdywać w nim człowieka, który zna i żyje Słowem Bożym i ze Słowem Bożym. Choć jak dobrze wiemy św. Józef na kartach Ewangelii nie wypowiada ani jednego słowa to cisza, która otaczają jego osobę ,,woła” do nas głośno i pobudza nasze sumienia. Zatem św. Józef jawi się jako milczący nauczyciel słuchania Jezusa oraz Maryi.

W konferencji o. Emilio pojawił się również piękny polski wątek. Otóż została przywołana katecheza św. Jana Pawła II z 20 marca 1990 roku, w której nasz Ojciec Święty opisywał św. Józefa jako Świętego charakteryzującego się duchem kontemplacyjnym. Cieszymy się, że o. prof. Emilio José Martínez González zapowiedział udział w jednym z najbliższych ogólnopolskich sympozjów józefologicznych. ■

Tekst ks. Jakub Bogacki