Krzew Mojżesza

Krzew Mojżesza

Olejki eteryczne wydzielane przez kwiaty tegokrzewu mogą się zapalić. Jak to możliwe?

Dyptam jesionolistny (Dictamnus albus), nazywany także gorejącym krzewem jest uznawany za słynny, biblijny krzew Mojżesza. Ten krzew należy do rodziny rutowatych (Rutaceae). Występuje w środkowej i południowej Europie oraz zachodniej Azji. W Polsce jest gatunkiem zagrożonym wyginięciem, z tego powodu został on objęty ochroną i wpisany do Polskiej Czerwonej Księgi Roślin.

Ta wieloletnia bylina o zdrewniałych pędach jest ceniona za swoje charakterystyczne, piękne kwiaty i zapach. W ciepłe dni z jej kwiatów wydzielają się lotne olejki eteryczne, które w kontakcie z gorącym powietrzem mogą się zapalić – występuje wówczas krótkotrwały, błękitny płomień, który nie niszczy rośliny. W naszym klimacie zjawisko to raczej nie występuje. Jednak byliny te są częstą przyczyną poparzeń i zmian alergicznych, jeśli nieumiejętnie się z nimi obchodzimy.

Dyptam jesionolistny osiąga wysokość od 60 do 120 cm. Liście pierzaste, złożone z wydłużonych, jajowatych listków mają ciemnozieloną barwę. Kwiaty dyptamu są duże, pięciopłatkowe, białe lub różowe i mają delikatny, przyjemny zapach. Zebrane są w groniaste kwiatostany na szczycie łodygi, które w pełnym rozkwicie stanowią atrakcyjny element dekoracyjny w ogrodzie. Kwiaty pojawiają się w czerwcu i lipcu. Owoce w postaci torebek, zawierają kuliste, czarne, lśniące nasiona.

Dyptam najlepiej rośnie na stanowisku słonecznym, gdzie może wytwarzać dużą ilość olejków eterycznych. Preferuje gleby przepuszczalne, dobrze zdrenowane, o lekko zasadowym pH. Dobrze rośnie na glebach bogatych w wapń. Jest rośliną odporną na mrozy, choć młodsze egzemplarze mogą wymagać osłony na zimę w chłodniejszych rejonach Polski. Dyptam jest bardzo cenioną rośliną ozdobną, szczególnie w ogrodach w stylu naturalistycznym, gdzie jego dekoracyjne kwiaty przyciągają wzrok. W przeszłości był wykorzystywany w medycynie ludowej, głównie w leczeniu chorób skórnych i jako roślina wspomagająca trawienie. 

Dyptam jesionolistny to niezwykła roślina, która potrafi oczarować każdego ogrodnika swoimi kwiatami i z powodu swojej niezwykłej właściwości – zjawiskowego zapłonu. Jednak ze względu na swoją toksyczność (szczególnie olejki eteryczne, które mogą być drażniące dla skóry), należy zachować ostrożność przy kontakcie z rośliną. 

Tomasz Dymny
Zdjęcie: Małgorzata Gębala

Tomasz Dymny – dendrolog, hortiterapeuta, inspektor nadzoru terenów zieleni, zastępca dyrektora Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Wrocławskiego ds. Arboretum Wojsławice. Rodowity Wielkopolanin. W wolnym czasie wolontariusz
w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym Zgromadzenia Sióstr św. Elżbiety w Dzierżoniowie.
Miłośnik podróży i odkrywania nowych miejsc, a także pasjonat "dzikiej kuchni”.