Kamienny św. Jacek - sanktuaria świata

Kamień Śląski
Kamienny św. Jacek

Figurę św. Jacka można zobaczyć na kolumnadzie Berniniego okalającej Plac św. Piotra w Rzymie. Natomiast w miejscu jego urodzin w Kamieniu Śląskim znajduje się sanktuarium głównego patrona metropolii górnośląskiej.

Kamień Śląski to miejscowość położona niedaleko Opola. Odwiedzają ją szczególnie mieszkańcy Śląska. Przybywają do pałacowej kaplicy, sanktuarium Świętego Jacka.

Kamień i Rzym
W Kamieniu odbywają się uroczystości patronalne ku czci św. Jacka Odrowąża, pierwszego polskiego dominikanina i głównego patrona metropolii górnośląskiej. Kilkudniowe uroczystości gromadzą kilka tysięcy wiernych.
Św. Jacek Odrowąż urodził się właśnie tu w 1183 roku. Ukończył studia w Paryżu i Bolonii, został kapłanem i kanonikiem kapituły krakowskiej. Towarzysząc biskupowi Iwonowi do Rzymu, zetknął się ze św. Dominikiem, z rąk którego, ze swoim bratem bł. Czesławem Odrowążem, przyjął habit. Po powrocie do kraju dał początek zakonowi dominikańskiemu w Polsce, a także podejmował liczne wyprawy misyjne na Ruś, do Prus i na pogranicze Litwy.
Zmarł w Krakowie w dniu Wniebowzięcia NMP w 1257 roku. Jego relikwie spoczywają w kościele dominikanów w Krakowie. Figura przedstawiająca św. Jacka, jako jedynego świętego z Europy środkowo-wschodniej, znajduje się na kolumnadzie Berniniego okalającej plac św. Piotra w Rzymie.

Wypalona kaplica
Pierwsze wzmianki o Kamieniu Śląskim pochodzą z początku XII wieku. Był to wówczas gród rycerski należący do rodziny Odrowążów. W 1104 roku według przekazu „Kroniki Polskiej” Galla Anonima, miał tu przebywać książę Bolesław Krzywousty. Zamek w Kamieniu Śląskim z czasem przybrał funkcję pałacową i w przeszłości należał do różnych szlacheckich rodów śląskich. Kaplica św. Jacka (obecnie sanktuarium) w Kamieniu powstała dzięki hrabinie Magdalenie Engelburg - Kotulińskiej - Kryszkowitz. To ona na początku XVIII wieku zwróciła się do biskupa wrocławskiego z prośbą, aby w zamku z pokoju, w którym miał się narodzić św. Jacek, mogła urządzić kaplicę.
Pałac przetrwał II wojnę światową w stanie niemalże nienaruszonym. Niestety został częściowo splądrowany przez wojska sowieckie w 1945 roku. Kaplica została wypalona, przepadły cenne zabytki i pamiątki kultu św. Jacka. Po wojnie w pałacu urządzono dom dziecka. W 1958 roku na położone niedaleko lotnisko wrócili sowieci. Majątek w Kamieniu Śląskim został zmilitaryzowany, a pałac przeznaczono na mieszkania dla wojska. Ten okres należy chyba do najtragiczniejszego w dziejach pałacu. Sowieci rozszabrowali wszystko, co tylko miało wartość, a w maju 1970 roku pałac podpalono. Spłonęły resztki jego wyposażenia. W ciągu następnych dwudziestu lat zrabowano to, co jeszcze pozostało.

Jacek z Bronisławą i Czesławem
W latach 80. XX w. zaczęto myśleć o odbudowie, jednak ze względu na duże zniszczenia nikt nie chciał się tego podjąć. Zaproponowano więc przekazanie ruin pałacu diecezji opolskiej. Dzięki temu udało się w dużej mierze odtworzyć zabytkową architekturę historycznego pałacu, m.in. odrestaurowano kaplicę, jednak była tak bardzo zniszczona, że nie udało się przywrócić jej pierwotnego kształtu.
Obecny wygląd kaplicy nawiązuje do stylu odbudowanego zamku. Ustawiono w niej rokokowy ołtarz pochodzący z Siestrzechowic koło Nysy. W kaplicy ustawiono statuę św. Jacka, a po jej bokach figury bł. Czesława i bł. Bronisławy. W górnej części ołtarza umieszczono scenę przedstawiającą Trójcę Świętą koronującą Matkę Bożą. Poświęcenia odbudowanej kaplicy św. Jacka i pałacu dokonano 14 sierpnia 1994 roku.
Biskup opolski ustanowił tu Sanktuarium św. Jacka, Centrum Kultury i Nauki Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego. Jego kustoszem jest ks. Albert Gleaser. Kaplica z kompleksem pałacowym stała się znaczącym sanktuarium i miejscem pielgrzymkowym Górnego Śląska oraz ośrodkiem krzewienia kultury i miejscem pojednania między Kościołami, narodami i kulturami. Więcej informacji można znaleźć na www.kamien.biz.

ReJ