Ja też celebruję liturgię

Katechizm Kościoła Katolickiego po ukazaniu obecności Trójcy Świętej w liturgii stawia pytanie: kto jest celebransem liturgii? Odpowiedź wydaje się łatwa. Wszyscy na to pytanie odpowiedzą, że to kapłan jest celebransem liturgii. Jednak katechizm odpowiadając na to pytanie, stwierdza: „Liturgia jest „czynnością” całego Chrystusa (Christus totus). Ci, którzy obecnie ją celebrują – poprzez znaki, którymi się posługują – uczestniczą już w liturgii niebieskiej, gdzie celebracja w całej pełni jest komunią i świętem” (1136). Skoro „Chrystus cały” jest „podmiotem” liturgii, jest ona rzeczywistością sakramentalną, wyrażającą komunię ziemi i nieba. Można powiedzieć, że w liturgii wymiar niebiański i ziemski-sakramentalny łączą się nierozdzielnie.

Stąd odpowiadając na pytanie o celebransa liturgii, katechizm mówi o różnych celebransach liturgii. Najpierw wskazani są „Celebransi liturgii niebiańskiej”. Należą do nich: Bóg Ojciec, Jezus Chrystus, Duch Święty, „zjednoczone” w Chrystusie oraz uczestniczące w wykonaniu Bożego planu i w uwielbieniu Boga Moce niebiańskie, postacie przedstawione językiem symbolicznym przez autora Apokalipsy jako czterej żyjący słudzy, słudzy Starego i Nowego Przymierza (wyobraża ich 24 starców), nowy lud Boży (sto czterdzieści cztery tysiące – por Ap 7, 1-8;14, 1), a zwłaszcza męczennicy „zabici dla Słowa Bożego” (Ap 6, 9-11), Najświętsza Matka Boża (Niewiasta, Oblubienica Baranka - Ap 12; 21, 9), wreszcie „wielki tłum, którego nikt nie mógł policzyć, z każdego narodu i wszystkich pokoleń, ludów i języków” (Ap 7, 9).

Drugą grupę stanowią celebransi liturgii sakramentalnej, która jest sprawowana w kościołach. Do tej grupy należy cała wspólnota, czyli Ciało Chrystusa zjednoczone ze swoją Głową. Odnośnie celebransów liturgii ziemskiej czy sakramentalnej, katechizm mówi: „Zgromadzenie, które celebruje, jest wspólnotą ochrzczonych, którzy poświęcani są przez odrodzenie i namaszczenie Duchem Świętym jako dom duchowy i święte kapłaństwo, aby składać ofiary duchowe. To kapłaństwo wspólne jest kapłaństwem Chrystusa, jedynego Kapłana, w którym uczestniczą wszyscy członkowie” (1141). Te słowa stanowią swoisty „przewrót kopernikański” w rozumieniu celebransów liturgii. Dotąd pojęcie to było zarezerwowane dla kapłana, który przewodniczył celebracji liturgicznej. Według katechizmu wszyscy wierni, którzy uczestniczą w liturgii są również jej celebransami. W szerokim tego słowa znaczeniu - wszyscy są koncelebransami liturgii sprawowanej na ziemi.

Oczywiście, nazwanie całej wspólnoty ochrzczonych „celebransem” nie oznacza zrównania wszystkich jej członków. Katechizm wskazuje na różne funkcje i zadania wypływające z faktu przyjętych świeceń, posług i posiadanych charyzmatów. Mówi się także o różnych posługach. Podkreśla się jednak, że całe zgromadzenie jest „liturgiem”, zgodnie z funkcją każdego i w jedności Ducha Świętego, który działa we wszystkich. Stąd rodzi się postulat, by unikać klerykalizacji terminu „celebrans” przez rezerwowanie go jedynie dla biskupa lub prezbitera przewodniczącego celebracji.

Mówiąc o celebransach liturgii trzeba zdać sobie sprawę z dwóch ważnych rzeczywistości. Pierwsza podkreśla, że liturgia sprawowana na ziemi we wszystkich kościołach włącza się w liturgię niebiańską. Tworzymy wspólnotę miłości i jedności z mieszkańcami nieba. My jesteśmy obecni w ich liturgii, a oni są obecni w naszej. Tutaj się spotykamy i jednoczymy także z naszymi zmarłymi. Druga rzeczywistość wskazująca na każdego z nas jako celebransa, wzywa nas do większego i bardziej czynnego i świadomego zaangażowania w liturgię. Sposób mojego uczestnictwa we Mszy św. staje się moim sposobem jej koncelebrowania.

ks. Dariusz Kwiatkowski