Ewangelizacja na falach radia

Ewangelizacja na falach radia 

Dokładnie 27 grudnia minie 25 lat od pojawienia się pierwszej audycji. O tym jak wygląda praca w rozgłośni, nowych wyzwaniach i zdaniach, a także o tym jak pracownicy i radiosłuchacze będą świętować jubileusz opowiada ks. Mateusz Puchała, dyrektor Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej.

27 grudnia 1998 roku wybrzmiała pierwsza audycja w Radio Rodzina. Od tego momentu minęło 25 lat. Ksiądz jest dyrektorem tej rozgłośni od pięciu lat, ale już wcześniej miał kontakt z radiem. Czy jako kleryk Ksiądz zetknął się z Radiem Rodzina, a może wcześniej?
Ks. Mateusz Puchała: Bardzo cieszymy się, że w tym roku możemy świętować jubileusz 25-lecia Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej. Myślę tutaj o tych wszystkich osobach, które były u początku powstania rozgłośni, a szczególnie o biskupie Stanisławie Napierale, pierwszym biskupie kaliskim, który był twórcą radia. Bez jego determinacji i odwagi nie byłoby radia. Dziś z całego serca pragniemy podziękować za tę twórczą odwagę. Jeżeli chodzi o mnie i mój związek z Radiem Rodzina Diecezji Kaliskiej to tak naprawdę pojawił się on dopiero w kapłaństwie, kiedy zostałem skierowany do pracy w rozgłośni, ale bardzo dobrze pamiętam, że nasze diecezjalne radio było słuchane w moim rodzinnym domu i na pewno w jakimś sensie wpłynęło na moje powołanie. W jaki sposób? W klasie maturalnej brałem udział w rekolekcjach powołaniowych, które odbywały się w Wyższym Seminarium Duchownym w Kaliszu. Po powrocie do domu, w każdą sobotę, całą rodziną klękaliśmy do wieczornej modlitwy różańcowej, łącząc się duchowo z kaplicą seminaryjną, poprzez transmisję Radia Rodzina. Prosiłem wtedy Matkę Bożą o dobre rozeznanie swojego powołania. Ta intencja towarzyszyła mi aż do matury, dlatego, że w swoim sercu miałem rozterkę: z jednej strony czułem, że Pan Bóg powołuje mnie do kapłaństwa, a z drugiej strony po maturze, chciałem studiować dziennikarstwo (śmiech). To były moje pierwsze związki z radiem. Później w seminarium, jako kaplicznik, w każdą środę i sobotę, przychodziłem do redakcji radia po mikrofon na transmisję modlitwy z kaplicy seminaryjnej. Nigdy nie przypuszczałem, że za kilka lat będę posługiwał w radiu, a później nawet zostanę dyrektorem rozgłośni (śmiech). Pan Bóg lubi nas zaskakiwać.
Z tego co pamiętam w 2013 roku biskup kaliski Edward Janiak powołał Księdza do pracy w radio. Czy pamięta Ksiądz swoją pierwszą audycję lub przygotowanie materiału?
Nie pamiętam ani pierwszej audycji ani pierwszego materiału… może dlatego, że nie był profesjonalny, ale pamiętam telefon ks. prał. Leszka Szkopka, ówczesnego dyrektora radia, który w imieniu biskupa kaliskiego Edwarda Janiaka zaproponował mi „pracę” w radiu. Byłem bardzo mocno zaskoczony tą propozycją. I tutaj znowu pojawiła się w sercu rozterka. Pracowałem wtedy duszpastersko jako wikariusz w parafii pw. NMP Królowej Polski w Kaliszu na Majkowie. Lubiłem swoją pracę, cieszyłem się duszpasterstwem, spotykanymi ludźmi. Po ludzku nie chciałem niczego zmieniać, ale wewnętrznie czułem, że Pan Bóg zaprasza mnie do czegoś innego. W końcu jako nastolatek chciałem być dziennikarzem (śmiech). Miałem nawet kilka dni na podjęcie decyzji, ale zrobiłem to już pierwszej nocy, która nie była za bardzo przespana. Stwierdziłem, że po raz kolejny powiem Panu Bogu „tak”. Dokonało się to w święto Jezusa Chrystusa, Najwyższego i Wiecznego Kapłana. Pamiętam dobrze ten dzień. Był to czwartek, 23 maja 2013 roku.

Jak Ksiądz wspomina te pięć lat pracując u boku dyrektorów najpierw ks. Leszka Szkopka, a potem ks. Łukasza Skorackiego?
Swoją posługę w radiu rozpocząłem 1 lipca 2013 roku. Była to dla mnie zupełnie nowa rzeczywistość. Wszystkiego musiałem się uczyć, poznawałem specyfikę radia. Na początku wiele rzeczy mnie przerastało i przerażało, ale od pierwszych chwil czułem wsparcie osób pracujących w radiu. Dziś z perspektywy czasu już trochę inaczej spoglądam na początek radiowej przygody i dziękuję za ludzi, których Pan Bóg postawił na mojej drodze, a byli to moi przełożeni: ks. prał. Leszek Szkopek i ks. Łukasz Skoracki. Od każdego z nich na pewno czegoś się nauczyłem, bo to oni uczyli mnie dziennikarskiego fachu, ale przede wszystkim przykładem swojego życia pokazywali mi, jak być dobrym kapłanem pełniąc posługę dziennikarza. To przestrzeń radiowa była naszą parafią, a słuchacze stali się naszymi parafianami. Zarówno ks. Szkopek, jak i ks. Skoracki uświadomili mi, jak znacząca i ważna jest rola mediów w dziele ewangelizacji. Warto w tym miejscu przytoczyć słowa św. Maksymiliana Marii Kolbego, który mówił: „Możemy wybudować wiele kościołów, ale jeśli nie będziemy mieli własnych mediów, te kościoły będą puste”. Drodzy księża, dziękuję za każdą rozmowę, kapłańskie spotkanie, wspólną modlitwę i wsparcie, jakie od Was otrzymywałem i nadal otrzymuję.

W 2017 roku Ks. Biskup skierował Księdza na studia do Torunia. Proszę opowiedzieć co Ksiądz studiował i czego się tam nauczył?
Decyzją biskupa kaliskiego Edwarda Janiaka, w październiku 2017 roku, rozpocząłem studia dziennikarskie w Akademii Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Studiowałem na kierunku: dziennikarstwo i komunikacja społeczna. Pobyt w Toruniu był bardzo owocnym czasem, dlatego, że fach dziennikarski, który zdobyłem w radiu, mogłem oprzeć i ugruntować na zdobywanej wiedzy, korzystając jednocześnie z doświadczenia specjalistów, którzy nauczyli mnie, jak łączyć wiedzę z praktyką. Kolejnym atutem toruńskich studiów są znajomości i relacje, które udało się wypracować. Zdobyte „kontakty” na pewno pomagają w kierowaniu rozgłośnią. Swoją obecność w Toruniu zwieńczyłem napisaną i obronioną pracą magisterską pt. „Nadzwyczajny Rok Świętego Józefa Kaliskiego w mediach diecezji kaliskiej”.

W lipcu 2018 roku ks. Łukasz Skoracki zrezygnował z dalszego kierowania radiem i wtedy bp Janiak zaproponował Księdzu objęcie tej funkcji. Od jakich zmian Ksiądz rozpoczął?
Rozpoczęliśmy od gruntownej modernizacji naszego radia. Wymiana sprzętu była po prostu konieczna i niezbędna, żeby radio mogło dalej normalnie funkcjonować. Poprzednia konsoleta była już bardzo mocno wyeksploatowana i wymagała wymiany. Dzięki życzliwości ówczesnego biskupa Edwarda Janiaka na przełomie lipca, sierpnia i września został wdrożony nowy sprzęt, a następnie sukcesywnie remontowane były kolejne pomieszczenia radiowe. Dziś naprawdę możemy poszczycić się nowoczesnym sprzętem oraz odnowionym zapleczem. Po pracach związanych z modernizacją przeszliśmy do stopniowej modyfikacji ramówki i programu.

Radio spełniało ważną rolę w czasie pandemii? Proszę opowiedzieć o tych działaniach.
Czas pandemii był trudnym czasem dla nas wszystkich. Pamiętamy te wszystkie ograniczenia i obostrzenia, których musieliśmy przestrzegać. Wtedy w jednej chwili musieliśmy wyjść naprzeciw oczekiwaniom naszych słuchaczy. Wprowadziliśmy codzienną transmisję Mszy św. z katedry kaliskiej pw. św. Mikołaja oraz sanktuarium Miłosierdzia Bożego w Ostrowie Wielkopolskim. Dodatkowo w każdą niedzielę transmitowaliśmy Mszę św. z radiowej kaplicy przy współpracy z telewizją internetową „Dom Józefa”. Pojawił się program radiowo-telewizyjny pt. „Kto pyta, wie więcej, czyli przeżywanie wiary w dobie koronawirusa”, który był interaktywny. Oczywiście niezastąpiona była codzienna modlitwa w Godzinie Bożego Miłosierdzia oraz modlitwa różańcowa, a także rekolekcje wielkopostne i adwentowe, które udało nam się przeprowadzić. Z tych propozycji skorzystało bardzo wiele osób.

Jaka obecnie jest rola Radia Rodzina?
Radio Rodzina Diecezji Kaliskiej od samego początku miało swoją misję: jest to służba diecezji oraz szeroko rozumiana działalność ewangelizacyjna. Poprzez działania podejmowane na antenie chcemy razem ze słuchaczami przybliżać się do Pana Boga i pogłębiać naszą wiarę. To nas charakteryzuje i wyróżnia w odniesieniu do innych stacji radiowych. Staramy się, aby nasze radio stawało się „towarzyszem” dla naszych słuchaczy i odbiorców. Tworzymy przecież jedną rodzinę i nie chodzi wcale o nazwę naszej rozgłośni, choć i ona motywuje i mobilizuje do kontynuowania podjętego na początku dzieła.
Wydaje mi się, że radio nigdy się nie zdezaktualizuje, ponieważ jest to medium towarzyszące w czynnościach, które wykonujemy na co dzień. Radio nie angażuje naszej uwagi tak mocno, jak telewizja. Słuchając radia możemy kierować samochodem. Słuchamy go, gdy szykujemy się do pracy, gdy podejmujemy domowe obowiązki: gotujemy obiad czy sprzątamy. Nawet będąc w pracy, możemy wciąż słuchać radia, a więc w zasadzie nieprzerwanie. Warto zauważyć, że radioodbiorniki są montowane nawet w kabinach prysznicowych, jeżeli nie chcemy na czas kąpieli się z nim rozstać. To jest ogromna siła i przewaga radia. Co więcej, podkreśla się wręcz, że radio to medium, które jest najbliższe człowiekowi. Nie możemy zapominać o tym, że radio tak samo jak książka kształtuje naszą wyobraźnię, bo to sam słuchacz buduję obraz do tego, co słyszy. Radio to naprawdę najlepsze medium, jakie wymyślił człowiek (śmiech). Słuchajcie nas każdego dnia na 103,1 FM lub online. Zapraszam do tego serdecznie.

Proszę opowiedzieć o nowych zadaniach, wyzwaniach, o ramówce.
Każdy jubileusz to dobra okazja do tego, żeby spojrzeć wstecz i podsumować miniony czas, ale to również dobra okazja, by z nadzieją spojrzeć w przyszłość. Jako dyrektor radia mam swoje marzenia związane z rozwojem radia. Chcielibyśmy być z naszymi słuchaczami 24h. Chcielibyśmy być słyszalni w całej diecezji. Jesteśmy świadomi, że są to duże wyzwania, które możemy realizować stopniowo. W ostatnim czasie udało się chociażby stworzyć radiową aplikację mobilną, która umożliwia słuchanie Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej w każdym zakątku świata. Zachęcamy cały czas, aby z niej korzystać (sklep Google Play lub App Store). Oczywiście aplikacja jest darmowa. Od 1 stycznia 2023 roku udało nam się wydłużyć czas nadawania naszego programu o prawie 1,5 h. Obecnie jesteśmy w eterze od 8:00 do 11:00 i o 14:45 do 21:00. W nowym roku planujemy kolejne rozszerzenia, które będą stopniowe, ale zwiększą nasze pasmo. Myślimy o zwiększeniu mocy sygnału nadawczego, który umożliwi większy zasięg radia. Pomysłów i planów jest bardzo wiele, ale jesteśmy realistami i stawiamy sobie stopniowo kolejne cele. Ośmielamy się zatem prosić Państwa o modlitwę oraz jeżeli jest to możliwe o wsparcie materialne.

Jak wygląda dzień pracy w radio i ile osób w nim pracuje?
Radio to przede wszystkim zespół ludzi, który nazywamy redakcją. Obecnie w ścisłej redakcji mamy osiem osób. Do tego dochodzą osoby, które współpracują z radiem na co dzień, jako realizatorzy czy spikerzy. Nie sposób nie zauważyć tych, którzy na naszej antenie prowadzą swoje autorskie audycje. Tych osób jest naprawdę sporo. W ciągu tygodnia przez redakcję „przewija się” około 30 osób. Trzeba zauważyć również wolontariuszy. Swoją pracę zaczynamy od godziny 7:30, kiedy przygotowujemy poranną audycję, a kończymy o godzinie 21:00. Każdy z nas ma swoje obowiązki. To prowadzenie i realizowanie programu, praca montażowa, wyjazdy reporterskie, tworzenie własnych audycji, szereg spotkań oraz rozmów redakcyjnych. Praca w radiu na pewno jest twórcza i nie ma w niej monotonii. Radio to przede wszystkim ludzie, których spotykamy i do których się odzywamy.

Kto finansuje rozgłośnię?
Radio jest finansowane przez diecezję kaliską oraz utrzymuje się z dobrowolnych ofiar słuchaczy. Pod koniec 2021 roku powołaliśmy do istnienia Fundację Custos Media, która w miarę możliwości pomaga nam pozyskiwać środki pieniężne. Ponadto Radio Rodzina Diecezji Kaliskiej od samego początku swojej działalności ma charakter nadawcy społecznego. W naszym programie nie ma reklam i ogłoszeń, z których większość komercyjnych nadawców utrzymuje swoje rozgłośnie. Jako nadawca społeczny możemy funkcjonować jedynie dzięki wsparciu naszych słuchaczy i sympatyków. Gdyby ktoś chciał wesprzeć naszą rozgłośnię radiową finansowo to będziemy bardzo wdzięczni:
O dobrodziejach naszego radia pamiętamy każdego dnia, szczególnie w Godzinie Bożego Miłosierdzia oraz podczas modlitwy różańcowej. Naszą codzienną pracą i zaangażowaniem chcemy także okazać Wam naszą wdzięczność.

Jak wygląda współpraca z pozostałymi mediami diecezjalnymi? Widzę, że Ksiądz wykorzystuje też dużo materiałów z KAI, co mnie jako korespondenta diecezji kaliskiej bardzo cieszy.
Od samego początku media diecezji kaliskiej się przenikały, dlatego możemy mówić o zjawisku konwergencji mediów. Realizujemy przecież tę samą misję ewangelizacyjną oraz jesteśmy w służbie diecezji kaliskiej. Od wielu lat nasza redakcja współpracuje z Katolicką Agencją Informacyjną. Depesze agencyjne najczęściej publikujemy na naszym portalu lub wykorzystujemy w serwisach informacyjnych. Mówiąc o szeroko rozumianej współpracy, trzeba podkreślić, że Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej należy do Forum Niezależnych Rozgłośni Katolickich. Dzielimy się doświadczeniami w prowadzeniu radia, wymieniamy się audycjami i informacjami. Działając wspólnie mamy znacznie większe możliwości. Jest to wielkie bogactwo.

Jak radio będzie świętować srebrny jubileusz?
Z okazji 25-lecia Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej zaplanowaliśmy 25 wydarzeń związanych ze srebrnym jubileuszem naszej stacji. Nie chcemy ograniczać się do jednego wydarzenia, ale pragniemy świętować przede wszystkim z naszymi słuchaczami. Rozpoczniemy dokładnie 27 grudnia 2023 roku, ale praktycznie cały rok 2024 będzie naznaczony jakimś elementem wspólnego świętowania. Ale po kolei. 27 grudnia będzie dniem otwartym naszego radia. W tym dniu zapraszamy do naszej redakcji wszystkich słuchaczy i sympatyków, aby mogli zobaczyć, jak wygląda nasza codzienna praca. W tym dniu zaplanowaliśmy Mszę św. dziękczynną za 25 lat działalności radia. Eucharystii będzie przewodniczył bp Łukasz Buzun, który dokona poświęcenia obrazu Jezusa Miłosiernego, który zostanie umieszczony w naszej kaplicy. 20 stycznia 2024 roku chcemy zaprosić na Bal Karnawałowy. Planujemy dwie zagraniczne pielgrzymki: autokarową do Wilna (maj) oraz samolotową do Grecji (sierpień). Przed wakacjami chcemy zorganizować festyn rodzinny na który już teraz zapraszamy wszystkich słuchaczy z rodzinami. W harmonogram świętowania wpisuje się również: okolicznościowa audycja, pielgrzymka autokarowa na Jasną Górę, pielgrzymka do Narodowego Sanktuarium Świętego Józefa w Kaliszu. Bardzo poważnie myślimy o tym, aby do radiowej kaplicy sprowadzić relikwie św. Maksymiliana Marii Kolbego. Chcemy przeprowadzić w redakcji naszego radia warsztaty dziennikarskie dla młodzieży. Nasze świętowanie zakończymy uroczystą Galą Jubileuszową, która odbędzie się 23 listopada 2024 roku. Szczegółowy program 25-lecia Radia Rodzina Diecezji Kaliskiej jest dostępny na stronie internetowej naszego radia. Zapraszamy Państwa do wspólnego świętowania. Ucieszmy się razem tym pięknym czasem.

Może zdradzi Ksiądz też jakieś plany na przyszłość?
Może nie będziemy w tym miejscu zdradzać planów na przyszłość, bo to tylko i wyłącznie ludzkie założenia. Powiem trochę inaczej. Zrobimy wszystko, co w naszej mocy, aby być jeszcze bliżej naszych słuchaczy. O wszystkich zamierzeniach i działaniach będziemy informowali na bieżąco. Dlatego bądźcie razem z nami każdego dnia na 103, 1 FM. Radio Rodzina to Twoje radio. ■

Rozmawiała Ewa Kotowska -Rasiak