Czas pełen nadziei

Czas pełen nadziei

Dokładnie w wigilię Bożego Narodzenia, 24 grudnia w Rzymie zostanie otwarty Rok Jubileuszowy obchodzony w Kościele co 25 lat. Przynosi prezent dla każdego niezależnie od tego, czy ktoś jako pielgrzym wyruszy do Wiecznego Miasta, czy zostanie w Polsce.

Rok Jubileuszowy pod hasłem „Pielgrzymi nadziei” (ona potrzebna jest każdemu z nas) ogłoszony został bullą Spes non confundit przez papieża Franciszka 9 maja 2024 roku. Rozpocznie się otwarciem Drzwi Świętych w Bazylice św. Piotra i Mszą św. na Placu św. Piotra w Rzymie 24 grudnia, a jego zamknięcie nastąpi 6 stycznia 2026 roku. Natomiast w diecezjach Rok Jubileuszowy otworzy Eucharystia sprawowana 29 grudnia. By przybliżyć znaczenie tego czasu powstał portal iubilaeum2025.va z informacjami aż w dziewięciu językach, w tym w polskim. Obecnie znamy już nie tylko hasło tego szczególnego roku, ale również jubileuszowe: kościoły, trasy po Rzymie, logo, hymn i kalendarz spotkań. Tak można by wymienić prawie w nieskończoność. Ale co wśród tego wszystkiego jest najważniejsze?

Po co jubileusz?

Już w lutym dwa lata temu papież Franciszek w Liście do Przewodniczącego Papieskiej Rady do spraw Krzewienia Nowej Ewangelizacji przypomniał, że: „Jubileusz był zawsze w życiu Kościoła wydarzeniem o wielkim znaczeniu duchowym, kościelnym oraz społecznym. Odkąd Bonifacy VIII w 1300 roku ustanowił pierwszy Rok Święty - który miał być obchodzony co 100 lat, a później, na wzór biblijny, co 50, aż ostatecznie ustalono, że będzie obchodzony co 25 lat - święty, wierny lud Boży przeżywał tę celebrację jako wyjątkowy dar łaski, charakteryzujący się przebaczeniem grzechów, a w szczególności odpustem, będącym pełnym wyrazem miłosierdzia Boga. (…) Obecnie dobiega końca pierwsze 25 lat XXI wieku, i jesteśmy wezwani do rozpoczęcia przygotowań, które pozwolą ludowi chrześcijańskiemu przeżywać Rok Święty w całym jego duszpasterskim bogactwie”. O tym roku łaski wspomina sam Jezus opisując swoją misję: „Duch Pański spoczywa na mnie; ponieważ mnie namaścił i posłał mnie, abym ubogim niósł dobrą nowinę, więźniom głosił wolność, a niewidomym przejrzenie; abym uciśnionych odsyłał wolnymi, abym obwoływał rok łaski od Pana” (Łk 4, 18-19).

Teraz w ramach obchodów Roku Jubileuszowego 2025 znany jest już kalendarz spotkań organizowanych w Watykanie i dedykowanych różnym grupom społecznym, ponieważ w tym czasie katolicy są zaproszeni do odbycia pielgrzymki do grobu św. Piotra. Podczas niej najważniejsze są osobiste nawrócenie i uzyskanie odpustu zupełnego, by przywrócić dobrą relację z Bogiem, między ludźmi i z całym stworzeniem. Za chwilę szczegóły.

Jedyne takie drzwi

Od 1423 roku rozpoczęciu obchodów towarzyszy otwarcie Drzwi Świętych w jubileuszowych kościołach Rzymu. Potem przez te drzwi przechodzą pielgrzymi przybywający do Wiecznego Miasta. To akt symboliczny, przez który wyrażają chęć pójścia za Jezusem, Dobrym Pasterzem. On sam powiedział o sobie: „Ja jestem bramą. Jeżeli ktoś wejdzie przeze Mnie, będzie zbawiony - wejdzie i wyjdzie, i znajdzie paszę” (J 10, 9).

Pierwotnie Drzwi Święte znajdowały się jedynie w Bazylice św. Jana na Lateranie, będącej także katedrą biskupa Rzymu i by umożliwić przejście przez nie wielu pielgrzymom, zaczęto je otwierać również w innych rzymskich Bazylikach Większych. W tym roku Ojciec Święty otworzy Drzwi Święte – w Bazylice św. Piotra 24 grudnia, w Bazylice Laterańskiej 29 grudnia, w Bazylice Matki Bożej Większej 1 stycznia i w Bazylice św. Pawła za Murami 5 stycznia. Zostaną one zamknięte w Bazylice św. Piotra 6 stycznia 2026, a w innych miejscach 28 grudnia 2025 roku. W tym roku papież chcąc stać się również pielgrzymem nadziei otworzy Drzwi Święte 26 grudnia w rzymskim więzieniu Rebibbia (tam odbywał karę Mehmet Ali Agca). Watykan poinformował też, że tym razem mając zaplanowaną datę pielgrzymki do Rzymu można zarezerwować sobie dzień i porę nawiedzenia świętych miejsc i przejścia przez drzwi korzystając z systemu dostępnego na portalu Roku Jubileuszowego.

Wolność odzyskana w Rzymie

Teraz najważniejszym, czyli o odpuście - znaku miłosierdzia Bożego związanego z Rokiem Jubileuszowym i uwolnieniem nas od grzechów. Rzymska Penitencjaria Apostolska wydała specjalny dekret, w którym wyjaśniła zasady jego otrzymania. W dokumencie podkreślono: „wszyscy wierni naprawdę pokutujący, wykluczający wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i poruszeni duchem miłosierdzia”, oczyszczeni w sakramencie pokuty, modlący się zgodnie z intencjami papieża, którzy przyjmą Komunię Świętą, będą mogli „uzyskać odpust zupełny, odpuszczenie i darowanie swoich grzechów” albo zyskać go dla duszy czyśćcowej. Kiedy?

Podczas pielgrzymki w miejscach świętych i uczestnicząc tam we Mszy św., a także podczas pełnienia dzieł miłosierdzia. Wśród miejsc pielgrzymkowych dekret wymienia m.in. wspomniane już cztery rzymskie Bazyliki Większe z Drzwiami Jubileuszowymi, a w Ziemi Świętej bazyliki, które związane są z życiem, męką i zmartwychwstaniem Jezusa, a więc Grobu Świętego w Jerozolimie, Narodzenia Pańskiego w Betlejem i Zwiastowania Pańskiego w Nazarecie. Jako miejsca święte w Rzymie wskazano też miejsce męczeństwa Apostoła Narodów, kościoły poświęcone Patronom Europy i Doktorom Kościoła.

W miejscu zamieszkania

Ci, którzy zostaną w swoim kraju też mogą uzyskać odpust pielgrzymując do kościoła katedralnego lub innych kościołów i miejsc świętych wyznaczonych przez Biskupa diecezjalnego. O jubileuszu w naszej diecezji przeczytacie na sąsiednich str. 36 i 37. Odpust zyskamy również, jeśli w duchu pobożności będziemy uczestniczyć w misjach ludowych, rekolekcjach, spotkaniach formacyjnych poświęconych tekstom Soboru Watykańskiego II i Katechizmu Kościoła Katolickiego, a także pełniąc konkretne uczynki miłosierdzia - odwiedzając i wspierając chorych, więźniów, ludzi samotnych, starszych, niepełnosprawnych. Wtedy będziemy „namacalnymi znakami nadziei dla wielu braci i sióstr żyjących w trudnych warunkach”.

A co z chorymi i im posługującymi, osobami w domach opieki, więźniami, siostrami i braćmi klauzurowymi, czyli tymi, którzy nie mogą opuścić miejsca zamieszkania, wyruszyć do miejsc jubileuszowych, uczestniczyć w celebracjach? By uzyskać odpust, oczywiście oprócz zwykłych warunków, mają oni być zjednoczeni duchowo z wiernymi obecnymi w miejscach świętych, zwłaszcza w momentach, w których słowa papieża lub biskupów diecezjalnych są przekazywane za pośrednictwem środków komunikacji medialnej. Do tego odmówić „Ojcze nasz”, „Wyznanie wiary” i inne modlitwy zgodne z intencjami Roku Świętego, a do tego ofiarować swoje cierpienia lub życiowe trudności.

Z krzyżem i plecakiem

Na jubileusz zostały też przygotowane znaki zewnętrze jak logo. Jego autor, grafik Giacomo Travisani, umieścił na nim cztery kolorowe postaci, symbolizujące narody z czterech stron świata, trzymające się krzyża - kotwicy, która często była używana jako metafora nadziei. Wyjaśniając symbolikę loga artysta tłumaczył, że gdy szukał sposobu na graficzne przedstawienie nadziei, od razu przyszedł mu na myśl symbol krzyża.

Natomiast autorem jubileuszowego hymnu „Pielgrzymi nadziei” jest teolog i muzykolog ks. prałat Pierangelo Sequeri, dostosowaniem go do języka polskiego zajął się Krzysztof Niegowski z naszej diecezji. Dodam, że po raz pierwszy w historii lat jubileuszowych dostępny będzie oficjalny plecak pielgrzyma z akcesoriami takimi jak: kapelusz z szerokim rondem, chusta, bidon, wodoodporne ponczo, różaniec na nadgarstek. Powstała też maskotka jubileuszowa, o której przeczytacie na str. 38 i 39.

Na koniec informacja dla planujących pielgrzymkę do Rzymu w Roku Jubileuszowym. Dostępna jest aplikacja mobilna, która pozwoli na otrzymanie karty pielgrzyma obowiązującej w komunikacji miejskiej, pewnych restauracjach i miejscach noclegowych. W Watykanie otwarty został punkt informacyjny o jubileuszu, znajdziemy go pośrodku alei Via della Conciliazione - prowadzącej z Zamku Anioła do Placu św. Piotra. A jeśli ktoś jest pełnoletni i chce przeżyć Rok Święty pomagając pielgrzymom przybywającym do Rzymu, może zostać wolontariuszem. Formularz zgłoszeniowy znajduje się na wspomnianym już portalu www.iubilaeum2025.va. ■

 Renata Jurowicz