TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 29 Marca 2024, 11:20
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Bractwa modlitewne

Bractwa modlitewne

U progu rodzącej się II Rzeczypospolitej Polskiej z reguły we wszystkich parafiach funkcjonowały bractwa modlitewne. Rodowodem sięgały okresu nowożytnego, a niektóre „pochodziły od niepamiętnych czasów”.

etrwał Kościół katolicki, tak zachowały swoją tożsamość parafialne bractwa. Związki te ożywiały wiarę w Boga i podtrzymywały religijne życie wspólnot. Miały charakter dewocyjny i zajmowały się organizowaniem parafialnych uroczystości odpustowych i świąt Roku kościelnego.
Działo się tak również na terenie m.in. dekanatów kaliskiego północnego i południowego oraz złoczewskiego, podlegających wówczas biskupowi kujawsko-kaliskiemu, a które obecnie wchodzą w skład diecezji kaliskiej. Były to koła pod auspicjami miejscowych proboszczów, które miały charakter elitarny i skupiały najbardziej aktywnych parafian. Głównym zadaniem członków bractw było pogłębianie życia religijnego poprzez modlitwę i aktywne uczestnictwo w życiu parafialnej społeczności. Do najbardziej typowych należały bractwa patronackie odwołujące się ku czci świętych, którym dedykowany był lokalny kościół. Spełniały w tym zakresie rolę krzewienia ustanowionego kultu, który zazwyczaj wiązał się z papieskimi nadaniami odpustów i nabożeństw. Zadaniem braci było również dbanie o wystrój ołtarzy, w których znajdowały się wizerunki patronów.
Do najpopularniejszych należało Bractwo św. Anny, których grona istniały od czasów nowożytnych. W tym czasie związki takie funkcjonowały w: Błaszkach, Dzierzbinie (1793) „osobne dla mężczyzn i niewiast”, Godzieszach (1631), Iwanowicach (1610), Opatówku (1633), Stawie (1598) i Stawiszynie (1610). Popularne było Bractwo św. Józefa, którego koła działały w Kaliszu (1733), Giżycach, Koźminku, Kościelcu Kaliskim („od niepamiętnych czasów”) i Opatówku oraz św. Rocha w Błaszkach, Brzeźnie (1768), Tłokini i Górze („od niepamiętnych czasów”). W innych parafiach istniały natomiast bractwa: św. Wawrzyńca w Choczu (1824), Kosmowie (1786) i Złoczewie, św. Barbary w Iwanowicach (26 VII 1675) i Brudzewie Kaliskim (1817) oraz św. Izydora w Dobrzecu (1650) i Złoczewie, a także św. Walentego w Dębem („od niepamiętnych czasów) i Stawiszynie. Na terenie dzisiejszej diecezji kaliskiej działały ponadto bractwa: św. Bartłomieja w Stawiszynie, św. Doroty w Opatówku, św. Gotarda na Rypinku (Kalisz), św. Jana Nepomucena w Kliczkowie Małym (1772), św. Łukasza w Błaszkach, św. Marii Magdaleny w Kokaninie („od niepamiętnych czasów”), św. Michała w Dobrzecu, św. Rozalii w Goliszewie i Tłokini, św. Stanisława Kostki w Brudzewie Kaliskim i św. Urszuli w Zbiersku.
Parafialne koła modlitewne odwoływały się do uniwersalnych dogmatów wiary katolickiej. W Klonowej od 1848 roku funkcjonowało Bractwo Opatrzności Boskiej, a w Giżycach i Iwanowicach Bractwa Przemienienia Pańskiego (patronackie dla tych parafii).
Inne zrzeszenia religijne nawiązywały do czci Zbawcy: Najświętszego Sakramentu w Kaliszu (1539) i Męki Pańskiej (1847), Pana Jezusa w Błaszkach i Opatówku, Pięciu Ran Pana Jezusa w Koźminku, Najsławetniejszego Imienia Jezus w Unikowie (23 VII 1669) i Najświętszego Serca Jezusowego w Brąszewicach. Natomiast elitarnym było Bractwo Straży Honorowej Najświętszego Serca Pana Jezusa, którego członkowie codziennie przez jedną, ustaloną przez siebie godzinę, nie przerywając aktualnych zajęć, włączali się w duchową adorację. Koła takie istniały w Stawie, Stolcu, Unikowie i Złoczewie.
Wiele konfraterni związane było z rozwojem kultu maryjnego. W Kościelcu Kaliskim działało Bractwo Matki Bożej, w Blizanowie Najświętszej Maryi Panny, w Tykadłowie Bractwo Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny, a w Strzałkowie Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny. „Od niepamiętnych czasów” istniało Bractwo Szkaplerza Świętego w Kaliszu, którego członkowie nosili metalowy medalik
z wizerunkiem Pana Jezusa z Jego Najświętszym Sercem na awersie i Najświętszej Dziewicy na rewersie. Inne Bractwa Matki Boskiej Szkaplerznej działały w Choczu (1864), Kościelnej Wsi (1642), Rajsku (1707) i Brąszewicach. Bractwo Matki Boskiej Bolesnej funkcjonowało natomiast w Pamięcinie („od niepamiętnych czasów”) i Złoczewie. Z dawnych wieków pochodziło Arcybractwo Pocieszenia Matki Boskiej w Godzieszach (1787) wraz „nabożeństwem 40-godzinnym”. Bractwa takie istniały także przy klasztorze bernardynów w Złoczewie i „od niepamiętnych czasów” w Rychnowie i Godynicach
Szczególny charakter miały Bractwa Różańcowe, których członkowie zobowiązali się odmawiać w ciągu tygodnia dowolnie wybrane tajemnice różańcowe. Arcybractwa takie były w Godzieszach i Chlewie, bractwa natomiast w: Borkowie, Burzeninie (1769), Iwanowicach, Koźminku (17 VII 1628), Liskowie, Stawie (21 VI 1747), Stolcu (1675) i Stawiszynie (28 XII 1674 r.) oraz „od niepamiętnych czasów” w Błaszkach
i Piątku Wielkim.
W Kaliszu działało Bractwo Niesienia Pomocy Duszom Zmarłych (1780) zajmujące się nie tylko modlitwą, ale także grzebaniem ubogich. Przy parafii pw. św. Gotarda w Kaliszu istniało Bractwo Wstrzemięźliwości (trzeźwości), propagujące ruch abstynencki, którego członkowie zobowiązywali się do całkowitego wstrzymywania się od mocnych alkoholi.
Poza wymiarem modlitewnym „parafialni bracia” zajmowali również pomocą dla potrzebujących i organizowaniem pomocy w nieszczęsnych chwilach niedoli ludzkiej. Cieszyli się w ten sposób zaufaniem i poważaniem na gruncie społeczności lokalnej.

Marek Małecki

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!