TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 29 Marca 2024, 11:38
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Aby Bóg przez wiarę zamieszkał w duszach (III)

Aby Bóg przez wiarę zamieszkał w duszach (III)

Każdy ochrzczony wezwany jest do dojrzałej wiary, która działa przez miłość. Kościół, któremu Bóg powierzył wielki dar Objawienia Bożego oraz każdego człowieka, powinien poprzez katechezę pomagać wiernym wzrastać w wierze i trwać w wyznawaniu dojrzałej wiary. 

Każdy etap życia człowieka przynosi nowe wyzwania, które mają wpływ na rozwój osobowy człowieka oraz na kształt wyznawanej wiary. Nie zmienia się treść wyznawanej wiary, ale zmieniają się okoliczności życia człowieka, które stawiają go wobec nowych wyzwań, są impulsem do rozwoju. Katecheza powinna uwzględniać tę różnorodność i dostosowywać niezmienną Ewangelię do zmiennych kolei życia człowieka, aby dać mu oparcie. W ten sposób katecheza kształtuje chrześcijan, którymi nie miotają fale i których nie porusza każdy powiew nauki (por. Ef 4, 14), ale którzy trwają mocni w wierze.

Katecheza a rodzina
Kościół ufa rodzinie. Naśladuje w tym Boga, który z rodziną związał przekaz wiary. Wybitnym tego świadectwem są dzieje rodzin starotestamentalnych: rodziny Abrahama, Izaaka, Jakuba, a wreszcie wielkiej rodziny narodu wybranego, którego podział na szczepy wywodzące od synów Jakuba, umacniał więzi rodzinne w narodzie. Jezus Chrystus, Boża miłość, który przyszedł na świat również w rodzinie, szczepił w ludziach dziecięctwo Boże i ufną miłość do Ojca Niebieskiego. Apostołowie pielęgnowali ducha rodzinnego w młodym Kościele. Św. Łukasz w Dziejach Apostolskich (2, 23) zanotował: „…trwali jednomyślnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali posiłek z radością i prostotą serca”. 
Jeśli myślimy o rodzinie w odniesieniu do katechezy, to trzeba zauważyć, że rodzina jest podmiotem katechezy. Wyraźmy to jaśniej: rodzina katechizuje. „Jako naturalne miejsce, w którym wiara może być przeżywana prosto i spontanicznie, rodzina jest orędziem wiary”. Rodzina, przez to czym jest, cieszy się wyjątkowym przywilejem: ma zdolność zakorzeniania wiary w kontekście najgłębszych wartości ludzkich. Wystarczy pomyśleć o ewangelicznym przesłaniu o dobroci wobec wszystkich, jakie płynie z pełnych treści i bliskich sercu człowieka tradycji bożonarodzeniowych albo też o Ewangelii życia, jaka tryska ze świętowania w rodzinie Wielkanocy. 

Katecheza dla rodziny
Życie małżeńskie i rodzinne przeżywane w zgodzie z Bożym zamysłem ma taką wartość, że już samo z siebie jest Ewangelią. Małżeństwo i rodzina choć potężne mocą Bożego zamysłu, są kruchymi rzeczywistościami przez ludzką niestałość. Właśnie dlatego Kościół także poprzez katechezę głosi zamysł Boży względem rodziny oraz wzywa małżonków i pozostałych członków rodziny do wierności i wytrwałości w budowaniu rodziny na fundamencie wzajemnej troski i poszanowania Bożych przykazań. 
Dyrektorium o katechizacji przypomina o pewnych etapach życia małżeńsko-rodzinnego, którym powinna towarzyszyć solidna katecheza: przygotowanie do zawarcia małżeństwa, pierwsze lata życia młodych małżeństw, chrzest dzieci, przygotowanie do przyjęcia sakramentów pokuty i pojednania oraz Eucharystii, umacnianie więzi międzypokoleniowych i wreszcie katecheza w grupach małżeństw i grupach rodzinnych. 
Katecheza nie powinna także kapitulować wobec ludzi zranionych w miłości, znajdujących się w szczególnie delikatnych sytuacjach rodzinnych. Należy im towarzyszyć w wierze oraz na ile to możliwe włączać w życie Kościoła.

Katecheza dzieci
Okres dziecięctwa wyróżnia się szczególną łaską początków życia, wyróżniającą się prostotą i bezinteresowną akceptacją. Katecheza powinna wspierać i pomagać dzieciom „postrzegać Boga i rozwijać w nim Jego poczucie oraz naturalną intuicję Jego istnienia”. Dzieci potrafią zadawać pytania o sens świata, życia, o naturę Boga, o dobro i zło. Są to uprzywilejowane chwile kształtowania chrześcijańskiej wizji Boga, człowieka i stworzenia. Ważnym etapem w życiu dziecka jest przygotowanie do przystąpienia po raz pierwszy do sakramentu pokuty i pojednania oraz Eucharystii. Katecheza w tym zakresie ma za zadanie zapoznać je z treściami wiary oraz wprowadzić we wspólnotę Kościoła i w sprawowanie sakramentów. Droga wtajemniczenia do życia eucharystycznego „powinna obejmować nauczanie prawd wiary, które umacnia się poprzez świadectwo wspólnoty, udział w liturgii, spotkanie ze słowem Jezusa w Piśmie Świętym, przygotowanie do uczynków miłosierdzia”.

Katecheza w świecie młodych
Młodość to długi i złożony proces, który rozpoczyna się już po 10. roku życia i trwa aż do dwudziestych lat życia człowieka. To czas budowania własnego światopoglądu. Okres przechodzenia od tego, co znane i pewne do czegoś nowego i niezbadanego. Stąd owocuje on licznymi napięciami, towarzyszy mu zapał i entuzjazm, a także poczucie dezorientacji i zagubienia.  Wraz z upływem lat narasta pragnienie uniezależnienia się, połączone z przeżywaniem lęku przed oddaleniem się ze środowiska rodzinnego. Dojrzała młodość musi mierzyć się z pierwszymi próbami znalezienia własnego miejsca w społeczeństwie poprzez zdobycie zawodu i pierwsze doświadczenia w pracy. 
Katecheza powinna w tym okresie inspirować się stylem Jezusa towarzyszącym uczniom zdążającym do Emaus. Rozmawiał wówczas z nimi, towarzyszył im i pomagał przejrzeć. „W ramach tej dynamiki Ewangelię należy głosić młodzieży odważnie i kreatywnie, proponując drogę sakramentalną i duchowe towarzyszenie. Dzięki pośrednictwu Kościoła młodzi ludzie mogą odkryć osobistą miłość Ojca i bliskość Jezusa Chrystusa”. Wielkim wyzwaniem dla katechezy młodzieży jest zbyt małe świadectwo wiary w rodzinach i w środowiskach społecznych: w szkole i w grupie rówieśniczej. Młodzi potrzebują kapłanów, dorosłych i starszych, którzy dają świadectwo radosnego i konsekwentnego życia wiarą. Katecheza młodzieży powinna także wykorzystać twórczy wkład katechizowanych oraz obdarzyć ich współodpowiedzialnością za nią. 

Dorosłość i wiek sędziwynie bez katechezy
Wydawałoby się, że katecheza to propozycja skierowana do dzieci i młodzieży, tymczasem Kościół uważa, że jest to posługa zmierzająca do kształtowania dojrzałej wiary na każdym etapie życia. Dorosłość nie jest wyłączona z katechetycznej posługi, tym bardziej że dorośli wykazują różny stosunek do wiary: od gorliwości poprzez letniość, aż po obojętność, a nawet wrogość. 
„Rozwijanie wiary otrzymanej na chrzcie jest osobistym zadaniem, które zwłaszcza człowiek dorosły powinien uznawać za priorytetowe, jeśli zależy mu na ciągłym kształtowaniu własnej tożsamości”. Stąd katecheza dorosłych powinna dopomagać w kształtowaniu mentalności wiary. Osiąga ona swój cel, gdy dorosły jest w stanie sam zadbać o własne doświadczenie wiary i pragnie je rozwijać. Katecheza dorosłych w zależności od typów i doświadczeń religijnych adresatów powinna koncentrować się na budzeniu, oczyszczaniu, ożywianiu oraz inspirowaniu do dzielenia się wiarą.
W starszym wieku katecheza powinna być przepojona nadzieją, która pochodzi z pewności ostatecznego spotkania z Bogiem. Powinna dostosować się do poziomu religijnego adresatów. „Osoba starsza może osiągnąć swój wiek z wiarą ugruntowaną i bogatą – wtedy katecheza dopełnia niejako przebytą wędrówkę w postawie dziękczynienia i ufnego oczekiwania; inni przeżywają wiarę bardziej lub mniej zaciemnioną i słabą praktykę chrześcijańską – wtedy katecheza staje się chwilą nowego światła i doświadczenia religijnego; niekiedy osoba starsza osiąga swój wiek z głębokimi ranami na duszy i ciele – wówczas katecheza pomaga jej w przeżywaniu swojej sytuacji w postawie prośby, przebaczenia i pokoju wewnętrznego”.

Szczególne okoliczności dla katechezy
Kościół kształtując kulturę włączania, wbrew logice odrzucenia powinien szczególnie troszczyć się o adekwatną posługę słowa dla osób z niepełnosprawnością intelektualną. Przeżywają oni swoją relację z Bogiem w sposób bezpośredni i intuicyjny. Katecheza skierowana do tej grupy osób powinna korzystać z doświadczenia, które można przyjąć wszystkimi zmysłami. 
Wyjątkowym wyzwaniem dla Kościoła jest posługa słowa skierowana do imigrantów, emigrantów oraz osób zmarginalizowanych. Jeżeli pozbawiłoby się ich katechezy, nawet okazjonalnej, która uwzględnia ich potrzeby, szanuje ich korzenie, pielęgnuje ich tradycje kulturowe, wówczas wystawiłoby się ich na jeszcze bardziej radykalne ubóstwo.
Dyrektorium o katechizacji od określenia tożsamości katechezy prowadzi przez jej sposoby, adresatów aż po podmiot odpowiedzialny za katechezę, a więc Kościół lokalny. Tym ostatnim elementem zajmiemy się w czwartym artykule z serii „Aby Bóg przez wiarę zamieszkał w duszach”. 

ks. Jarosław Powąska

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!