Słowo Boże na niedzielę (5 czerwca)

Uroczystość Zesłania Ducha Świętego, 5 czerwca 
Dz 2, 1–11; Ps 104; Rz 8, 8-17; J 14, 15-16. 23b-26

Czytanie z Dziejów Apostolskich

Kiedy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, znajdowali się wszyscy razem na tym samym miejscu. Nagle dał się słyszeć z nieba szum, jakby uderzenie gwałtownego wichru, i napełnił cały dom, w którym przebywali. Ukazały się im też jakby języki ognia, które się rozdzielały, i na każdym z nich spoczął jeden. I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić obcymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.

Przebywali wtedy w Jeruzalem pobożni Żydzi ze wszystkich narodów pod słońcem. Kiedy więc powstał ów szum, zbiegli się tłumnie i zdumieli, bo każdy słyszał, jak tamci przemawiali w jego własnym języku. Pełni zdumienia i podziwu mówili: «Czyż ci wszyscy, którzy przemawiają, nie są Galilejczykami? Jakżeż więc każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty? – Partowie i Medowie, i Elamici, i mieszkańcy Mezopotamii, Judei oraz Kapadocji, Pontu i Azji, Frygii oraz Pamfilii, Egiptu i tych części Libii, które leżą blisko Cyreny, i przybysze z Rzymu, Żydzi oraz prozelici, Kreteńczycy i Arabowie – słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże».

Z Księgi Psalmów

Błogosław, duszo moja, Pana,
Boże mój, Panie, Ty jesteś bardzo wielki!
Jak liczne są dzieła Twoje, Panie,
ziemia jest pełna Twoich stworzeń.

Kiedy odbierasz im oddech, marnieją
i w proch się obracają.
Stwarzasz je, napełniając swym Duchem,
i odnawiasz oblicze ziemi.

Niech chwała Pana trwa na wieki,
niech Pan się raduje z dzieł swoich.
Niech miła Mu będzie pieśń moja,
będę radował się w Panu.

Z Listu Świętego Pawła Apostoła do Rzymian

Bracia: Ci, którzy według ciała żyją, Bogu podobać się nie mogą. Wy jednak nie żyjecie według ciała, lecz według Ducha, jeśli tylko Duch Boży w was mieszka. Jeżeli zaś ktoś nie ma Ducha Chrystusowego, ten do Niego nie należy. Skoro zaś Chrystus w was mieszka, ciało wprawdzie podlega śmierci ze względu na skutki grzechu, duch jednak ma życie na skutek usprawiedliwienia. A jeżeli mieszka w was Duch Tego, który Jezusa wskrzesił z martwych, to Ten, co wskrzesił Chrystusa Jezusa z martwych, przywróci do życia wasze śmiertelne ciała mocą mieszkającego w was swego Ducha. Jesteśmy więc, bracia, dłużnikami, ale nie ciała, byśmy żyć mieli według ciała. Bo jeżeli będziecie żyli według ciała, czeka was śmierć. Jeżeli zaś przy pomocy Ducha zadawać będziecie śmierć popędom ciała – będziecie żyli. Albowiem wszyscy ci, których prowadzi Duch Boży, są synami Bożymi. Nie otrzymaliście przecież ducha niewoli, by się znowu pogrążyć w bojaźni, ale otrzymaliście Ducha przybrania za synów, w którym możemy wołać: «Abba, Ojcze!» Sam Duch wspiera swym świadectwem naszego ducha, że jesteśmy dziećmi Bożymi. Jeżeli zaś jesteśmy dziećmi, to i dziedzicami: dziedzicami Boga, a współdziedzicami Chrystusa; skoro wspólnie z Nim cierpimy, to po to, by wspólnie mieć udział w chwale.

Słowa Ewangelii według św. Jana

Duch Święty was wszystkiego nauczy

Jezus powiedział do swoich uczniów: «Jeżeli Mnie miłujecie, będziecie zachowywać moje przykazania. Ja zaś będę prosił Ojca, a innego Parakleta da wam, aby z wami był na zawsze. Jeśli Mnie kto miłuje, będzie zachowywał moją naukę, a Ojciec mój umiłuje go i przyjdziemy do niego, i mieszkanie u niego uczynimy. Kto nie miłuje Mnie, ten nie zachowuje słów moich. A nauka, którą słyszycie, nie jest moja, ale Tego, który Mnie posłał, Ojca.

To wam powiedziałem, przebywając wśród was. A Paraklet, Duch Święty, którego Ojciec pośle w moim imieniu, On was wszystkiego nauczy i przypomni wam wszystko, co Ja wam powiedziałem».

Komentarz do Ewangelii

Do nieba w deszczu, ale z Parakletem

W wigilię Zesłania Ducha Świętego Kościół czyta fragment Ewangelii według Świętego Jana: „W ostatnim, najbardziej uroczystym dniu Święta Namiotów Jezus wstał i zawołał donośnym głosem: «Jeśli ktoś jest spragniony, a wierzy we Mnie – niech przyjdzie do Mnie i pije! Jak rzekło Pismo: Rzeki wody żywej popłyną z jego wnętrza». A powiedział to o Duchu, którego mieli otrzymać wierzący w Niego; Duch bowiem jeszcze nie był dany, ponieważ Jezus nie został jeszcze uwielbiony“ (J 7, 37-39).

O co chodzi w Święcie Namiotów? Jest to jedno z trzech (obok Paschy i Pięćdziesiątnicy) biblijnych świąt pielgrzymich, kiedy należało udać się z pielgrzymką do Świątyni w Jerozolimie, gdzie składano ofiary z tegorocznych płodów rolnych i owoców, aby podziękować za zbiory i modlić się o deszcz. Tradycja biblijna ściśle łączy to święto z wyjściem z Egiptu: „Będziecie mieszkać w szałasach przez siedem dni. Aby wiedziały wasze przyszłe pokolenia, że w szałasach kazałem mieszkać synom izraelskim, gdy wyprowadziłem ich z ziemi egipskiej“ (Kpł 23, 42–43). Zgodnie z biblijnym nakazem, Święto Namiotów  obchodzi się przez siedem dni, od 15 do 21 dnia miesiąca tiszri (w tym roku od 9 do 16 października), na pamiątkę wyjścia Żydów z Egiptu i ich 40-letniej wędrówki przez pustynię, dlatego mieszkano wówczas w szałasach („namiotach”), co upamiętniało wędrówkę przez pustynię do Ziemi Obiecanej. W czasach Pana Jezusa w Sukot codziennie odbywała się procesja z sadzawki Siloam do Świątyni – wylewano ją na ołtarzu jako ofiarę płynną.

Symbolika Święta Namiotów pozwala nam więc lepiej zrozumieć sens słów Pana Jezusa. Tym bardziej, że Jezus nie rzuca słów na wiatr: „Niebo i ziemia przeminą, ale słowa moje nie przeminą“ (Mk 13, 31). W drodze do nieba (Ziemi Obiecanej) potrzebujemy Ducha Świętego; inaczej nie dojdziemy do nieba. Duch Święty jest konieczny jak woda (deszcz), bez której nie ma życia, bez której nic nie urośnie, bez której to, co żyje, usycha. A wiemy co dzieje się z suchymi gałęziami: wrzuca do ognia i płoną (por. J 15, 6). Do tego Jezus nazywa Ducha Świętego „Parakletem“ (J 14, 16. 26). O co chodzi w tym słowie? „Paraklet to ktoś, kto według starożytnej tradycji mógł stanąć na rozprawie obok skazanego. Nie musiał nic mówić, a sama jego obecność zamykała usta oskarżycielowi. Sąd nie mógł skazać tego, za którym wstawiał się Paraklet. To właśnie kogoś takiego obiecuje nam Jezus. Sprawiedliwego, który swoją sprawiedliwością zakryje nasze grzechy i przewinienia. Choćbyśmy się nie wiem jak starali nasze życie nie będzie bezgrzeszne, nasze życie nie będzie doskonałe, ale Bóg znalazł na to sposób. Zsyła Parakleta, by sąd nad nami mógł się zakończyć szczęśliwie... Paraklet może nas uratować“ (Maria Miduch).

Mamy więc trzy obrazy, które pokazują, kim jest Duch Święty: wędrówka do Ziemi Obiecanej, deszcz (woda) i Paraklet. Oczywiście te obrazy nie wyczerpują tego, co możemy powiedzieć o Duchu Świętym. Wszak jest On Bogiem, trzecią Osobą Trójcy Świętej. A przecież zawsze brakuje słów, kiedy chcemy mówić o Bogu.

ks. Tomasz Kaczmarek