Słowo Boże na niedzielę (29 sierpnia)

XXII niedziela zwykła 29 sierpnia
Pwt 4, 1-2.6-8; Ps 15; Jk 1, 17-18.21b-22.27; Mk 7, 1-8a.14-15.21-23

Z Księgi Powtórzonego Prawa

Mojżesz powiedział do ludu: «A teraz, Izraelu, słuchaj praw i nakazów, które uczę was wypełniać, abyście żyli i doszli do posiadania ziemi, którą wam daje Pan, Bóg waszych ojców. Nic nie dodacie do tego, co ja wam nakazuję, i nic z tego nie odejmiecie, zachowując nakazy Pana, Boga waszego, które na was nakładam. 

Strzeżcie ich i wypełniajcie je, bo one są waszą mądrością i umiejętnością w oczach narodów, które usłyszawszy o tych prawach, powiedzą: „Z pewnością ten wielki naród to lud mądry i rozumny”. Bo któryż wielki naród ma bogów tak bliskich, jak Pan, Bóg nasz, ilekroć Go wzywamy? Któryż wielki naród ma prawa i nakazy tak sprawiedliwe, jak całe to Prawo, które ja wam dziś daję?»

Z Księgi Psalmów

Kto będzie przebywał w Twym przybytku, Panie,
kto zamieszka na Twej górze świętej?
Ten, kto postępuje nienagannie, działa sprawiedliwie
i mówi prawdę w swym sercu.

Kto swym językiem oszczerstw nie głosi,
kto nie czyni bliźniemu nic złego
i nie ubliża swoim sąsiadom,
ale szanuje tego, który oddaje cześć Bogu.

Kto dotrzyma przysięgi niekorzystnej dla siebie,
kto nie daje swych pieniędzy na lichwę
i nie da się przekupić przeciw niewinnemu.
Kto tak postępuje, nigdy się nie zachwieje.

Z Listu Świętego Jakuba Apostoła

Bracia moi umiłowani: 
Każde dobro, jakie otrzymujemy, i wszelki dar doskonały zstępują z góry, od Ojca świateł, u którego nie ma przemiany ani cienia zmienności. Ze swej woli zrodził nas przez słowo prawdy, byśmy byli jakby pierwocinami Jego stworzeń. Przyjmijcie w duchu łagodności zaszczepione w was słowo, które ma moc zbawić dusze wasze. Wprowadzajcie zaś słowo w czyn, a nie bądźcie tylko słuchaczami oszukującymi samych siebie.Religijność czysta i bez skazy wobec Boga i Ojca jest taka: opiekować się sierotami i wdowami w ich utrapieniach i zachować siebie samego nie skażonym wpływami świata.

Z Ewangelii według Świętego Marka

Prawo Boże a zwyczaje

U Jezusa zebrali się faryzeusze i kilku uczonych w Piśmie, którzy przybyli z Jerozolimy. I zauważyli, że niektórzy z Jego uczniów brali posiłek nieczystymi, to znaczy nieobmytymi rękami. Faryzeusze bowiem, i w ogóle Żydzi, trzymając się tradycji starszych, nie jedzą, jeśli sobie rąk nie obmyją, rozluźniając pięść. I gdy wrócą z rynku, nie jedzą, dopóki się nie obmyją. Jest jeszcze wiele innych zwyczajów, które przejęli i których przestrzegają, jak obmywanie kubków, dzbanków, naczyń miedzianych.

Zapytali Go więc faryzeusze i uczeni w Piśmie: «Dlaczego Twoi uczniowie nie postępują według tradycji starszych, lecz jedzą nieczystymi rękami?» Odpowiedział im: «Słusznie prorok Izajasz powiedział o was, obłudnikach, jak jest napisane: „Ten lud czci Mnie wargami, lecz sercem swym daleko jest ode Mnie. Ale czci Mnie na próżno, ucząc zasad podanych przez ludzi”. Uchyliliście przykazanie Boże, a trzymacie się ludzkiej tradycji».Potem przywołał znowu tłum do siebie i rzekł do niego: «Słuchajcie Mnie, wszyscy, i zrozumcie! Nic nie wchodzi z zewnątrz w człowieka, co mogłoby uczynić go nieczystym; lecz to, co wychodzi z człowieka, to czyni człowieka nieczystym. Z wnętrza bowiem, z serca ludzkiego pochodzą złe myśli, nierząd, kradzieże, zabójstwa, cudzołóstwa, chciwość, przewrotność, podstęp, wyuzdanie, zazdrość, obelgi, pycha, głupota. Całe to zło z wnętrza pochodzi i czyni człowieka nieczystym».

Komentarz do Ewangelii

Z ludzkiego serca pochodzą...

Niejednokrotnie jesteśmy przerażeni ogromem zła, które „dzieje się” w tym świecie. I na ogół – niestety – doszukujemy się tego zła w innych ludziach. No bo przecież z nami nie jest jeszcze tak źle; są gorsi od nas. Wydaje nam się, że grzechy, które popełniamy, to tylko rozgrywają się gdzieś w nas, i nie mają wpływu na to, co dzieje się wokół nas. Pan Jezus kolejny raz przypomina dzisiaj, że granica między dobrem a złem nie przebiega poza nami; że walka między dobrem a złem, między tym, co Boże, a tym, co szatańskie, nie rozgrywa się poza nami, ale w nas. Tak naprawdę granica między dobrem a złem przebiega przez nasze serce; tu rozgrywa się walka. My możemy sobie tłumaczyć, że jest inaczej, możemy szukać usprawiedliwień i tworzyć nie wiadomo jakie teorie. Ale to w nas toczy się walka. Przypomnijmy sobie kreskówki Disney’a, w których pojawiają się biały anioł i czarny anioł, którzy podpowiadają bohaterowi, co powinien czynić. Dlatego zanim zaczniemy pomstować na ilość zła w świecie, zobaczmy jak to wygląda w nas.

„Całe to zło z wnętrza pochodzi i czyni człowieka nieczystym” (Mk 7, 23). „Jedyną nieczystością, jakiej powinni się obawiać ludzie, jest grzech: złe postawy i czyny, biorące swój początek w głębi serca. To z wnętrza serca pochodzą złe myśli – czyli złe zamiary, które oddzielają człowieka od Boga. Jezus rozwija tę ideę, wyliczając dwanaście grzesznych myśli i uczynków. W oryginale (przyp. tłum.) pierwsze sześć pojęć podanych jest w liczbie mnogiej, odnosząc się do grzesznych czynów. Drugie sześć jest w liczbie pojedynczej, odnosząc się do wewnętrznych postaw. Zazdrość to dosłownie «złe oko», co oznacza patrzenie z goryczą na posiadłości i talenty należące do innej osoby. Słowo tłumaczone zwykle jako obelgi, obejmuje wszelkie formy szkodliwej mowy, w tym plotkowanie czy zniewagi... Nieczystość nie jest czymś obrzędowym, lecz moralnym; również czystość jest kwestią serca” (Healy M., Ewangelia według św. Marka. Katolicki Komentarz do Pisma Świętego, Poznań 2020, s. 148). Nie dziwią więc inne słowa Jezusa: „Błogosławieni czystego serca, albowiem oni Boga oglądać będą” (Mt 5, 8). Nie będzie porządku w świecie bez porządku w ludzkich sercach. Dobro nie zwycięży w świecie, jeżeli wcześniej nie zwycięży w ludzkich sercach. Nie pomogą tu żadne rezolucje, żadne plany pokojowe, żadne projekty społeczne, żadne nowe programy nauczania. Jezus od dwóch tysięcy lat powtarza to samo, a my z uporem maniaka robimy to samo, co robiliśmy i dziwimy się: skąd to zło się bierze? czy nie można z tym złem zrobić porządku? „Czyste serce” jest odpowiedzią na zło tego świata. Katechizm Kościoła Katolickiego uczy nas: „«Czyste serca» oznaczają tych, którzy dostosowali swój umysł i swoją wolę do Bożych wymagań świętości” (KKK 2518). „Z serca ludzkiego pochodzą” dobre myśli lub złe myśli, dobre czyny lub złe czyny. Granica między dobrem a złem nie jest poza nami; przebiega przez nasze serce – tu rozgrywa się najważniejsza walka świata.

ks. Tomasz Kaczmarek