TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 29 Marca 2024, 10:48
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Narodziny prawa kanonicznego

Prawo kanoniczne
Narodziny prawa kanonicznego

Odrębny termin na oznaczenie prawa kanonicznego pojawił się stosunkowo wcześnie, bo już w 325 roku na Soborze powszechnym w Nicei.

Wtedy to po raz pierwszy użyto greckiego terminu „kanon” na oznaczenie prawa kościelnego, w odróżnieniu od terminu „nomoi”, które oznaczało prawo świeckie. Słowo „kanon” w języku greckim oznacza krótką regułę czy zasadę. Stąd Kodeks Prawa Kanonicznego zawiera kanony, które są krótkimi oraz zwięzłymi ustawami kościelnymi, które wraz z innymi dokumentami prawnymi Kościoła stanowią całe prawo kanoniczne, które jest prawem ludzkim, gdyż stanowionym przez kościelną władzę ustawodawczą.
Choć pojęcie „kanon” ukształtowało się na początku IV wieku, to prawo kanoniczne jako takie istniało od samego początku Kościoła i zawarte jest już w Ewangelii, kiedy Jezus osobiście wydawał decyzje, czy zalecenia, a następnie udzielił władzy Apostołom. Chrystus udzielił Kościołowi władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, aby przez stanowienie prawa, jego stosowanie w praktyce i rozstrzyganie sporów prawnych, prowadził ludzi do uświęcenia się, a w konsekwencji do zbawienia. Prawo kościelne nie jest celem samym w sobie, lecz stanowi środek służący zbawieniu osób, gdyż w sposób szczegółowy porządkuje wewnętrzne relacje w społeczności wierzących, oparte na prawie Bożym. Spróbujmy zatem sformułować ogólne pojęcie prawa kanonicznego. Otóż prawo kanoniczne to zbiór krótkich reguł (kanonów), które zostały ustanowione bądź zinterpretowane bądź uznane przez kościelną władzę ustawodawczą. Mamy zatem trzy źródła pochodzenia prawa kanonicznego: kanony ustanowione „ex novo” przez legislacyjną władzę Kościoła, kanony ustanowione na podstawie prawa naturalnego (z niego wyprowadzone, czyli zinterpretowane) oraz kanony przejęte z innych systemów prawnych i uznane za właściwe i dobre dla Kościoła.
Jaki charakter posiada zatem prawo kanoniczne? Bowiem z jednej strony jest prawem czysto ludzkim i rządzi się takimi kryteriami jak świeckie systemy prawne. Z drugiej zaś strony prawo kanoniczne różni się celem, który jest duchowy i tym samym nietypowy dla prawa. Tym celem jest zbawienie ludzi poprzez autentyczne uświęcenie. Można powiedzieć, ze prawo kanoniczne posiada charakter i pochodzenie ludzkie, a cel zbawczy. Innymi słowy mówiąc, w prawie kanonicznym znajdujemy elementy ludzkie, typowe dla systemów świeckich oraz elementy teologiczne, nietypowe z kolei dla innych systemów prawnych. W końcu, przeważa w nim element zbawczy nad innymi formalnymi.
Jakie są powody, by tworzyć i zachowywać prawo kanoniczne, skoro w Kościele obowiązują przykazania i cały moralny porządek prawa Bożego? Należy ustalić relację, jaka zachodzi pomiędzy porządkiem prawnym w Kościele a porządkiem moralnym. Zasadniczo porządek prawny Kościoła opiera się na prawie ludzkim, a porządek moralny na prawie Bożym. Stąd porządek moralny jest wyższego rzędu, a porządek prawny, niższego. Ponadto porządek prawny służy, uzupełnia i wzmacnia porządek moralny Kościoła, przez dołączenie doń sankcji prawnych. Bowiem prawo Boże naturalne jest różnie rozumiane, czy interpretowane i to co jest dla jednych oczywistością, dla innych nawet nie istnieje. Prawo kanoniczne ma zatem za zadanie wzmocnić prawo Boże przez wyznaczenie reguł i dołączenie sankcji.

ks. Zbigniew Cieślak

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!