G. Puccini ? twórca opery XX wieku

Chociaż jednym z pierwszych muzycznych wydarzeń XX wieku była premiera „Toski”, która odbyła się w Rzymie, 14 stycznia 1900 roku, to Puccini nie cieszył się dobrą opinią wśród współczesnych muzyków. Mimo, że napisał kilka najlepszych i najbardziej wpadających w ucho arii, takich jak Nessun dorma z „Turandot”, która była lejtmotywem Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej w 1990 roku i ostatnim utworem publicznie wykonanym przez Luciano Pavarottiego, to większość kompozytorów potępiała jego twórczość. Strawiński określił „Madame Butterfly” lekceważąco jako „ckliwą muzykę skrzypcową”, Fauré opatrzył „Cyganerię” etykietką „okropnej włoszczyzny”, a Toscanini dorzucił „W licznych operach Pucciniego można zmieniać słowa i wszystko zagra”. Dopiero Broadway, jak i West End uważa Pucciniego za twórcę dwudziestowiecznego, na co wskazują umiejętności komponowania melodii i partii wokalnych, miękka harmonia i delikatna instrumentacja.

Giacomo Puccini urodził się 22 grudnia 1858 roku w Lucce. Był szóstym dzieckiem z siedmiorga: pięciu dziewczynek i dwóch chłopców. Przyjście na świat Giacoma powiększyło do pięciu liczbę pokoleń muzyków w rodzinie Puccinich. Ten fakt sytuuje rodzinę Puccinich tuż za Bachami w szeregu rodów, w których twórczy talent do muzyki był dziedziczny. Kiedy Giacomo miał pięć lat zmarł jego ojciec, ale już wtedy postrzegany był jako muzyk rokujący nadzieje. Dlatego rada miejska, widząc w nim następcę ojca – organisty katedry – przyznała matce pensję jako pomoc w kształceniu syna. Puccini początkowo uczył się u swego stryja, który szybko stracił do niego cierpliwość. Mając 16 lat, już zarabiał pierwsze pieniądze. Grał w katedrze, latem w kawiarniach i okolicznych uzdrowiskach. Kiedy usłyszał „Aidę” w Pizie, poczuł, że otworzyło się dla niego okno muzyki. Zdając sobie sprawę, że ma zbyt wielkie braki w wykształceniu muzycznym wstąpił do konserwatorium w Mediolanie, do którego egzamin wstępny zdał z oceną bardzo dobrą. Mając 25 lat, Puccini ukończył studia i wrócił do rodzinnego domu. Zaczął pisać opery, które rokowały świetną przyszłość. Po śmierci matki Puccini zakochał się w Elwirze Geminiani, która po kilku latach małżeństwa z kupcem porzuciła męża i syna, zabrała ze sobą córkę i związała się z Puccinim. Po śmierci męża Elwiry i 20 latach pożycia, wzięli ślub kościelny w 1904 roku. Niestety, małżeństwo to okazało się niezbyt szczęśliwe. Żyjąc dalej w małżeństwie Puccini zaprzyjaźnił się z bardzo piękną śpiewaczką Sybil Seligman, żoną londyńskiego finansisty, kobietą o niezwykłej urodzie, inteligencji i kulturze osobistej. Elwira wiedziała o tym związku i nie okazywała z tego powodu zazdrości. Dla Pucciniego przyjaźń z Sybil, której mógł zwierzać się ze swych kłopotów, radości i planów, była prawdziwą gwarancją utrzymania jego dobrej kondycji psychicznej.

W 1894 roku Puccini osiedlił się w pobliżu rodzinnego miasta Lucca, w małej wiosce Torre del Lago i zamieszkał we własnej willi. Tam w ciszy, z dala od gwaru miasta oddał się w pełni twórczości, głównie operowej. Z większych jego dzieł wymienić należy: „Cyganerię”, „Toscę”, „Turandot”, „Edgara”, „Madame Butterfly”. Wielki twórca opery prawie nie ma w swym dorobku muzyki religijnej. Jego siostra Iginia była zakonnicą i przygotowując się do wieczystych ślubów poprosiła brata, by napisał Mszę, stąd znana jest tylko Msza As-dur, którą Puccini napisał w 1880 roku.

Pod koniec 1923 roku zaczął cierpieć na coraz bardziej przejmujący ból gardła. Zanim w październiku następnego roku lekarze zdiagnozowali nowotwór, było już za późno na operację. Po nieudanej kuracji w Brukseli Puccini zmarł. Trumnę przewieziono do Mediolanu. Była okryta włoską flagą i wieńcami od króla i Mussoliniego, który wygłosił mowę pogrzebową.

ks. Jacek Paczkowski