TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 28 Marca 2024, 10:23
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Prawne aspekty procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego Jana Pawła II

Prawne aspekty procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego Jana Pawła II

Kulisy procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego odkrywa postulator procesu Jana Pawła II, ks. dr Sławomir Oder w książce zatytułowanej Zostałem z Wami. Kulisy procesu kanonizacyjnego Jana Pawła II, udzielając też wielu wywiadów. Stąd w niniejszym artykule pójdziemy inną drogą i spróbujmy zobaczyć jak oficjalnie przebiega proces beatyfikacyjny i kanonizacyjny, a tym samym jak od strony prawnej przebiegała „droga na ołtarze” Jana Pawła II, który stał się święty, a właściwie już za życia był święty, tylko Kościół uznał w nim i rozpoznał świętego a tym samym wskazał go wiernym a także światu jako przykład życia i postępowania.
Papież Benedykt XV nakazał rzetelny proces kanonizacyjny JP II, odstąpił jedynie od wymogu 5-letniego odstępu czasu pomiędzy śmiercią a rozpoczęciem procesu, jaki ustalił sam Jan Paweł II w Konstytucji Apostolskiej Divinus perfectionis Magister z 25 stycznia 1983 roku, a co potwierdziły Novae normae pro causis sanctorum Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych z 7 lutego 1983 roku. Uzupełnieniem powyższych norm kanonicznych, dotyczących procesów kanonizacyjnych, jest Instrukcja Sanctorum Mater z dnia 17 maja 2007 roku, wydana przez Kongregację Spraw Kanonizacyjnych w czasie pontyfikatu Benedykta XVI, która reguluje postępowanie kanonizacyjne na etapie diecezjalnym.

Etapy procesu beatyfikacyjnego i kanonizacyjnego
Na każdy proces wyniesienia na ołtarze składają się zasadniczo 2 etapy: diecezjalny i rzymski. Pierwszy ma miejsce w diecezji pochodzenia kandydata na błogosławionego i świętego a drugi w Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Etap diecezjalny ma charakter informacyjny i przygotowuje do beatyfikacji. Wtedy kandydat na ołtarze posiada tytuł: „Sługa Boży”. Etap rzymski natomiast polega na analizie akt zebranych na etapie diecezjalnym i jeśli wszystko zostanie ocenione pozytywnie, na beatyfikacji kandydata. Odtąd kandydatowi na świętego przysługuje tytuł „Błogosławiony”. Dopiero wtedy rozpoczyna się proces kanonizacji i definitywne ogłoszenie „Świętym”. Zatem na beatyfikację składa się tak etap diecezjalny procesu jak i pierwsza część etapu rzymskiego; zaś kanonizacja to druga część etapu rzymskiego.

Etap diecezjalny (2005 - 2007)
Diecezją pochodzenia Jana Pawła II jest diecezja rzymska, gdyż tam spędził większość życia a na pewno najważniejszą jego część. Stąd w Rzymie toczył się proces informacyjny na etapie diecezjalnym. Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 roku a w dniu 8 kwietnia 2005 roku miały miejsce uroczystości pogrzebowe. Już wtedy pojawiły się napisy i zawołania Santo subito („święty natychmiast”), które nawiązują do starożytnej tradycji Kościoła, kiedy zwłaszcza męczenników za wiarę ogłaszano świętymi per acclamationem, czyli spontanicznie na żądanie wiernych, powszechnie przekonanych o świętości danej osoby.
Wprawdzie normy Konstytucji samego Jana Pawła II Divinus perfectionis Magister z 1983 roku i Novae normae pro causis sanctorum Kongregacji z tego samego roku przewidują 5-letni okres od śmierci do procesu, to ówczesny papież Benedykt XVI uczynił wyjątek i odstąpił od tej normy, gdyż i on był przekonany o słuszności opinii wiernych, którzy gremialnie wołali Santo subito. Zresztą sam Jan Paweł II odstąpił od powyższej normy, ustalonej przez siebie, w przypadku procesu Matki Teresy z Kalkuty czy Siostry Łucji Dos Santos.
W konsekwencji papież Benedykt XVI, wybrany na papieża w dniu 19 kwietnia 2005 roku, już 13 maja 2005 roku ogłosił, że nie widzi przeszkód, aby natychmiast rozpocząć proces beatyfikacyjny Jana Pawła II bez zachowania 5-letniego okresu od śmierci. Następnie  w dniu 28 czerwca 2005 roku wydał dekret rozpoczynający proces beatyfikacyjny Jana Pawła II, dyspensował od owego 5-letniego okresu przerwy, zaprzysiągł trybunał beatyfikacyjny i mianował postulatora procesu, którym został polski duchowny ks. dr Sławomir Oder, ksiądz diecezji toruńskiej, obecnie, od 1 czerwca 2013 roku, Wikariusz sądowy Trybunału Zwyczajnego Wikariatu Rzymskiego, czyli diecezji rzymskiej.
Cały proces informacyjny także na etapie diecezjalnym jest tajny, poza I uroczystą sesją Trybunału beatyfikacyjnego. Wszyscy członkowie trybunału są zobowiązani tajemnicą, stąd nie znamy szczegółów z przebiegu prac. Zbieranie dokumentów trwało od 2005 do 2007 roku a w dniu 2 kwietnia 2007 roku nastąpiło oficjalne zamkniecie procesu beatyfikacyjnego na etapie diecezjalnym. Uroczystość odbyła się w Bazylice św. Jana na Lateranie, która jest katedrą diecezji rzymskiej, diecezji pochodzenia Jana Pawła II. Akta dochodzenia diecezjalnego zostały przekazane do Kongregacji Spraw Świętych, by rozpoczął się etap rzymski sprawy.

Etap rzymski  (2007-2014)
Zadaniem postulatora na etapie diecezjalnym było zgromadzenie jak najbardziej obszernego materiału dotyczącego życia i posługi Jana Pawła II. Natomiast zadaniem trybunału diecezjalnego była ocena zebranego materiału, zamknięcie etapu diecezjalnego i przesłanie akt do Stolicy Apostolskiej, a mianowicie do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych. Zebrane dokumenty (personalne, urzędowe oraz zeznania świadków) tworzą tzw. akta dochodzenia diecezjalnego. Po wysłaniu akt do Rzymu, podlegają one wyłącznie Trybunałowi Kongregacji i Komisjom biegłych, którzy analizują je pod kątem udowodnienia bądź nie dwóch istotnych dla procesu kwestii:
1. heroiczności cnót Sługi Bożego;
2. autentyczności cudu, dokonanego za jego wstawiennictwem.
Etap rzymski sprawy w sumie trwał od 2007 do 2014 roku i dotyczył tak beatyfikacji jak i kanonizacji. Można podzielić go na trzy następujące okresy:
a) 2007 - 2009
Czynności wstępne (wpisanie akt w kancelarii Kongregacji, nominacja rzymskiego postulatora, wydanie dekretu otwarcia akt, wstępna weryfikacja akt przed podsekretarza Kongregacji) a także I etap procesu (zaakceptowanie kandydata i wyznaczenie relatora w sprawie) trwały kilka miesięcy. Natomiast II etap procesu, czyli szczegółowa analiza materiału zebranego jeszcze na etapie diecezjalnym oraz przygotowanie słynnego „positio” przez relatora w sprawie zajęły ok. 2 lat (2007-2009). „Positio” zostało poddane wielokrotnej analizie różnych Komisji Kongregacji a następnie Komisji Kardynałów, którzy wyrazili pozytywną opinię i dnia 16 listopada 2009 roku zgłosili papieżowi wniosek o wydanie dekretu. Benedykt XVI w dniu 19 grudnia 2009 roku podpisał dekret o uznaniu heroiczności cnót Jana Pawła II i nastąpiło przejście do udowodnienia drugiej kwestii w procesie, a mianowicie cudu za wstawiennictwem JP II.
 b) 2009 - 2011
Wśród setek cudów za przyczyną JP II, zgłoszonych do Kongregacji, postulator w procesie wybrał uzdrowienie francuskiej zakonnicy Marie Simon - Pierre Normand, która była chora na chorobę Parkinsona. O jej uzdrowienie modliła się ona sama i inne siostry ze Zgromadzenia we Francji i Senegalu. Zakonnica poczuła się lepiej od pogrzebu papieża JP II w dniu 8 kwietnia 2005 roku aż do całkowitego uzdrowienia i powrotu do pełni swoich obowiązków.
Analiza faktu uzdrowienia Siostry Marie Simon - Pierre Normand przez ekspertów medycyny oraz Trybunał beatyfikacyjny przy Kongregacji trwała ok. 2 lat. W konsekwencji szczegółowej analizy dnia 12 stycznia 2011 roku Komisja Kongregacji uznała autentyczność cudu i przekazała swą decyzję papieżowi, który jako jedyny ma prawo zdecydować o beatyfikacji i kulcie publicznym danej osoby. Benedykt XVI w dniu 14 stycznia 2011 roku podpisał dekret o autentyczności cudu uzdrowienia za wstawiennictwem JP II. W ten sposób został spełniony drugi warunek przy dowodzeniu w sprawach kanonizacyjnych dotyczących świętych nie będących męczennikami. Jednocześnie papież Benedykt XVI wyznaczył dzień 1 maja 2011 roku jako dzień beatyfikacji Jana Pawła II, której sam przewodniczył. Dzień inauguracji pontyfikatu JP II wyznaczono natomiast jako dzień wspomnienia liturgicznego Bł. JP II, gdyż dzień jego śmierci wypada zazwyczaj w okresie wielkanocnym. Msze beatyfikacyjną koncelebrowało z Benedyktem XVI kilka tysięcy biskupów i prezbiterów; przybyło ok. 1,5 mln wiernych z całego świata; były obecne osobistości z całego świata.
c) 2011 – 2014
Po beatyfikacji JP II proces wszedł w rzymską fazę kanonizacji. Jego istotą było udowodnienie drugiego cudu za wstawiennictwem JP II, co przewidują aktualne wymogi prawa  kanonizacyjnego, o których powyżej.Drugi przypadek uzdrowienia, jaki został wzięty pod uwagę w procesie kanonizacyjnym JP II, to uzdrowienie mieszkanki Kostaryki Floribeth Mory Diaz , u której zdiagnozowano tętniaka mózgu. Szczegółowo jest on opisany w innym artykule niniejszego wydania „Opiekuna”.
Komisja teologów uznała, że cud wyzdrowienia Kostarykanki było działaniem nadprzyrodzonym za pośrednictwem Jana Pawła II, gdyż kobieta oglądając beatyfikację Jana Pawła II, zaczęła do niego się modlić, po czym doznała uzdrowienia całkowicie niewytłumaczalnego z punktu widzenia medycyny. Dlatego papież Franciszek w dniu 5 lipca 2013 roku wydał dekret w sprawie drugiego cudu zaistniałego za wstawiennictwem bł. Jana Pawła II. Natomiast w dniu 30 września 2013 roku na konsystorzu ogłosił, iż w Niedzielę Miłosierdzia Bożego, 27 kwietnia 2014 roku, odbędzie się kanonizacja Jana Pawła II i Jana XXIII.
Zatem na proces beatyfikacyjny Jana Pawła II złożył się 2-letni okres procesu informacyjnego na etapie diecezjalnym (2005-2007) oraz 4-letni okres na etapie Kongregacji (2007-2011). W sumie proces beatyfikacyjny trwał 6 lat (2005-2011) a proces kanonizacyjny  trwał 3 lata (2011-2014).

ks. Zbigniew Cieślak

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!