Zmartwychwstańcy

Bracia i Siostry Zmartwychwstania Pana naszego Jezusa Chrystusa?

Zmartwychwstańcy

Zgromadzenie głoszące najważniejszą i największą tajemnicę naszej wiary - zmartwychwstanie Jezusa powstało w polskim gronie, ale na francuskiej ziemi. Z czasem powierzono im opiekę nad sanktuarium na Mentorelli we Włoszech - które stało się jednym z ukochanych miejsc Jana Pawła II. Choć nie mają placówki duszpasterskiej w naszej diecezji, warto poznać ich dzieje.

Emigranci, którzy po klęsce Powstania Listopadowego znaleźli się we Francji na emigracji nie byli zbyt pobożni, ani skorzy do duchowych wysiłków. Mieli natomiast swojego „apostoła emigracji” - bardzo młodego Bogdana Teodora Jańskiego, który w wieku niespełna trzydziestu lat postanowił zerwać z przeszłością i powoli odkrywał w sobie powołanie do stworzenia zgromadzenia, które pomogłoby zmartwychwstać duchowo Polakom tak w kraju, jak i na emigracji.

Śluby w katakumbach
- Po pokonaniu licznych trudności 17 lutego 1836 roku Jański i jego kilku towarzyszy rozpoczęło życie wspólne, na kształt zgromadzenia, zamieszkując w jednej z paryskich kamienic. Modlili się wspólnie, czytali pobożne lektury, słuchali konferencji Brata Starszego, pomagali w czynny sposób zabiedzonym (także i duchowo) emigrantom - pisze ks Maciej Gawlik CR, który opracował historię swojego zgromadzenia dla potrzeb nowoczesnych mediów. - Urok Jańskiego, jego wiara i konkretna miłość bliźniego sprawiły, że nowa wspólnota zdołała się utrzymać, mimo przeciwności ze strony nie tylko rodaków, ale i ambasady rosyjskiej. Po burzliwym rozwoju i niemniej burzliwym upadku paryskich „Domków” (tak nazywano te miejsca wspólnego mieszkania, przez które przewinęło się ponad 60 emigrantów), wysłaniu kilku braci na studia teologiczne do Rzymu i śmierci świątobliwego Założyciela (2 lipca 1840), pierwszych siedmiu Zmartwychwstańców w Niedzielę Wielkanocną, 27 marca 1842 roku złożyło pierwsze śluby zakonne w katakumbach św. Sebastiana w Rzymie. Przełożonym nowej wspólnoty został ks. Piotr Semenenko, główny autor zredagowanej nieco wcześniej Pierwszej Reguły, opartej na ideach Jańskiego i mozolnie przez Semenenkę „przepracowanych”, w duchu przede wszystkim benedyktyńskim - opowiada ks. Maciej.
Reguła podkreślała, że pomoc Polakom w kraju i za granicą jest tylko celem pośrednim - głównym natomiast jest głoszenie chwały Bożej, szczególnie w tajemnicy zmartwychwstania. Drogami do pośredniego celu były: działalność pisarska, kaznodziejska i wychowawcza wśród młodzieży.
Zgromadzenie szukało dla siebie stałego miejsca, jednak dopiero 1857 rok przyniósł miłą niespodziankę - papież Pius XII przekazał zmartwychwstańcom sanktuarium Matki Bożej Łaskawej na Mentorelli pod Rzymem, którego strzegą do dziś, jednocześnie rozpoczęli oni pracę misyjną w Kanadzie, co stało się początkiem ich „wyjścia na świat”.

Kryzysy i zaufanie papieża
Kolejne wyzwania nadeszły niebawem - praca w Bułgarii oraz USA. To właśnie na parafiach chicagowskich - liczących niejednokrotnie po kilkanaście tysięcy wiernych - ukształtował się wzorcowy model prowadzenia parafii - „wspólnoty wspólnot” - który przez lata był inspiracją także i dla polskich zmartwychwstańców. - Mając te trzy „tropy” działalności (kanadyjski, bułgarski i amerykański), łatwiej nam będzie zrozumieć wątek czwarty: polski, który właściwie rozpoczął się w pełni rozwijać dopiero w roku 1880, kiedy to we Lwowie zmartwychwstańcy otworzyli internat dla młodzieży obrządku grecko - katolickiego i rozpoczęli pracę duszpasterską. Doświadczenie procentowało i w pracy na ziemiach zaboru galicyjskiej, nie mówiąc już o kilkupłaszczyznowej działalności na terenach wolnej Polski, gdzie pierwszą parafią, jaką objęliśmy była parafia św. Antoniego w Radziwiłłowie Mazowieckim (1920). Z czasem doszły parafie w Poznaniu i Warszawie, a tuż przed wybuchem II wojny światowej w Krakowie - przypomina ks. Maciej.
Warto podkreślić, że członkowie zgromadzenia byli zaufanymi informatorami papieży Piusa IX i Leona XIII o prawdziwej sytuacji Kościoła pod trzema zaborami. W dowód uznania kilku z nich otrzymało nominacje na konsultorów różnych rzymskich Kongregacji, a samo zgromadzenie mogło od roku 1866 prowadzić Papieskie Kolegium Polskie (prawo to odebrano im w 1938 roku), które stało się „kuźnią” przyszłych kardynałów i biskupów polskiego Kościoła. Pierwszym biskupem - zmartwychwstańcem został w 1922 roku Konstanty Czorba. Nie omijały braci od zmartwychwstania różne kryzysy wewnętrzne, które udawało się jednak przezwyciężyć. Tuż przed wybuchem II wojny światowej, w roku 1938, wszystkich zmartwychwstańców było 388, mieszkali oni i pracowali w 37 domach we Włoszech, Austrii, Polsce, Bułgarii, Kanadzie i USA. Dziś prowincja polska to 193 zakonników posługujących w różnych częściach świata - w Polsce 127.

Głoszenie zmartwychwstania
Zmartwychwstańcy mówią o sobie, że jest to zgromadzenie, które głosi Misterium Paschalne i daje o nim świadectwo. - Przekonani, że Bóg miłuje nas bezwarunkowo, zwiastujemy wyzwolenie i zbawienie każdej osoby i całego społeczeństwa jako przejście ze śmierci do życia, w którym każde zło i niesprawiedliwość będą przezwyciężone. Wzywamy wszystkich, a szczególnie młodzież i rodziny, do wspólnot zmartwychwstałego Chrystusa, w których promieniuje wiara, nadzieja i miłość - znak zjednoczenia w Kościele z Chrystusem i Jego Matką Maryją. Jesteśmy przekonani, że aby to osiągnąć, nasze Zgromadzenie musi być wzorem chrześcijańskiej wspólnoty, w której wszystkich ożywia jeden duch i jedno serce. Podzielamy Chrystusowe pragnienie, aby rozpalić ogień Bożej miłości w sercu każdego człowieka na tej ziemi - piszą zakonnicy na swojej stronie internetowej. Jednocześnie podkreślają, że dziś to głoszenie odbywa się przede wszystkich poprzez pracę wychowawczą wśród młodych.

Zmartwychwstanki
Istnieje także żeńska gałąź zgromadzenia, do którego Bóg powołał dwie Polki, matkę i córkę: Celinę i Jadwigę Borzęckie. Pod kierunkiem o. Piotra Semenenki, ówczesnego generała zmartwychwstańców, przyszłe założycielki poznawały zasady zmartwychwstańskiej drogi własnego uświęcenia i pracy dla innych. 6 stycznia 1891 roku w Rzymie złożyły śluby dając tym samym początek Zgromadzenia Sióstr Zmartwychwstania Pana Naszego Jezusa Chrystusa. Celem powstałego na emigracji zgromadzenia była i jest praca nad moralnym odrodzeniem społeczeństwa, dlatego siostry podjęły pracę wychowawczą wśród dzieci w Rzymie, a gdy tylko stało się to możliwe przybyły na ziemie ojczyste. Wkrótce udały się z misją do Bułgarii i Ameryki. - Realizujemy nasz charyzmat gdy głosimy radosną nowinę, że Chrystus zmartwychwstał i żyje w nas - mówią zamrtwychwstanki.
Siostry mają habity podobne nieco do nazaretanek - czarne, proste z czarnym welonem okolonym białym paskiem i białym kołnierzykiem wokół szyi. Natomiast księża zmartwychwstańcy sutannę podobną do księży diecezjalnych, ale trzy razy przewiązaną czarnym, podwójnym sznurem.

Tekst Anika Djoniziak?

Wyższe Seminarium Duchowne Polskiej Prowincji Zmartwychwstańców, Kraków
Rektorat: tel. i fax 266 45 92,
Seminarium: tel. (012) 266 84 53 ; 266 36 48;  266 32 94. e-mail: wsdcr@kr.onet.pl?