Święty Józefie módl się za nami

Do najstarszych i najciekawszych figur przydrożnych św. Józefa z Dzieciątkiem należy zaliczyć figurę w Biskupicach Ołobocznych, w Wałkowie (gmina Koźmin Wielkopolski) z około 1900 roku, w Biadkach (gmina Krotoszyn) z około 1885 roku, Rososzycy (gmina Sieroszewice) z około 1911 roku, Lewkowie (gmina Ostrów Wlkp.) z około 1920 roku, czy w Droszewie (gmina Nowe Skalmierzyce) z 1884 roku. Nie do wszystkich jednak udało nam się dotrzeć i dlatego prezentujemy tylko kilka z nich. 

Figury te ustawione są zazwyczaj na wysokich, murowanych, ozdobnie opracowanych postumentach, czy kolumnach lub wieńczą kapliczkę. Te przydrożne wyobrażania Świętego zrobione zostały w większości z kamienia tzw. sztucznego i są polichromowane. 
- W tych przedstawieniach św. Józef został ukazany w pozycji stojącej, najczęściej z siedzącym na jego lewej ręce Dzieciątkiem Jezus. Natomiast w prawej, opuszczonej do dołu ręce, Święty ten podtrzymuje kwiat lilii, opierający się o jego ramię. Warto wspomnieć, że św. Józef ukazany jest jako mężczyzna z łysiną na głowie i zarostem na twarzy. Przydrożna figura w Kucharach w dekanacie gołuchowskim pochodzi prawdopodobnie z przełomu XIX i XX wieku i przedstawia św. Józefa jako samodzielną postać, bez Dzieciątka Jezus. Została ona ustawiona na ozdobnie opracowanej kolumnie. Jej fundację należy wiązać z właścicielem miejscowego majątku Józefem Czapskim. Zapewne on ustawił figurę przydrożną z wizerunkiem swego Patrona naprzeciwko parku z dworem. Także fundację figury w Rososzycy trzeba łączyć z dziedzicem tamtejszego majątku Piotrem Skórzewskim. Miał ją on ufundować w podziękowaniu za narodziny syna Marcina Skórzewskiego. Warto tu dodać, że wcześniej żona Piotrowi Skórzewskiemu powiła trzy córki i narodziny syna były szczególnie oczekiwane - napisał dla nas o kapliczkach Stanisław Małyszko, konserwator zabytków, regionalista i autor wielu książek o zabytkach Wielkopolskii i monografii o kilku miejscowościach naszej diecezji. Z Rososzycy jedna z dróg wiedzie do Biskupic Ołobocznych, gdzie przy kościele stoi figura św. Józefa odbudowana w 1846 roku. Kolejna miejscowość, gdzie św. Józef spogląda z wysokości na swych mieszkańców to wieś Roszki. Tuż przy drzewie na rozdrożu, na ozdobnym murowanym cokole stoi przemożny Patron, którego wierni proszą o modlitwę. Jej powstanie datuje się na rok 1885. Natomiast z 1911 roku pochodzi figura św. Józefa w Lewkowie. Tam św. Józef wraz z innymi świętymi wita wiernych wchodzących do świątyni. Z Lewkowa droga poprowadziła mnie do Droszewa, gdzie wśród zieleni, na posesji państwa Kruszyków stoi odnowiony po wojnie posąg Świętego. Jego początki sięgają 1884 roku. Podczas dni krzyżowych wierni procesyjnie przychodzą pod figurę św. Józefa, by modlić się za jego wstawiennictwem o dobre plony. 

Przedstawienia św. Józefa spotkać można jeszcze w wielu innych miejscach, jak np. w Dębsku, w gminie Lisków, Jankowie Przygodzkim, w gminie Przygodzice, czy w Wierzbnie, w gminie Odolanów. W każdym miejscu są one świadectwem ludowej pobożności i wdzięczności wobec św. Józefa - skutecznego orędownika przed Bogiem w wielu sprawach.

Tekst i foto Arleta Wencwel