RODO. Prośba o wykreślenie po apostazji

RODO. Prośba o wykreślenie po apostazji oraz prośba o informację o przetwarzaniu swoich danych

Formy przekazywania i przetwarzania danych osobowych przez administratora danych osobowych reguluje nowy dokument zwany w skrócie RODO, a także, w przypadku Kościoła Katolickiego „Dekret ogólny w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele”, wydany przez Konferencję Episkopatu Polski w dniu 13 marca 2018 roku. Dziś zajmiemy się kolejnymi przypadkami próśb o dokonanie zmian w danych osobowych, które są w posiadaniu parafii, a które najczęściej występują w kościelnej praktyce kancelaryjnej.

Prośba o wykreślenie z księgi chrztu po apostazji
Prawo do żądania usunięcia danych, czyli tak zwane „prawo do zapomnienia” nie miało na gruncie poprzedniego stanu prawnego i nie ma także po wejściu w życie RODO pełnego zastosowania w wewnętrznej, czyli statutowej działalności Kościoła. Prawo to, zgodnie z regulacjami zawartymi w stosunku do Kościołów i innych związków wyznaniowych, zostało wyłączone przez Dekret KEP. Oczywiście, prawo do żądania usunięcia danych przysługuje, lecz nie w przypadku, gdy dane dotyczą udzielonych sakramentów bądź w inny sposób odnoszą się do kanonicznego statusu osoby, np. przyjętej profesji zakonnej czy święceń. Ograniczenie „prawa do zapomnienia” wynika z racji teologicznych, głównie z niezniszczalnego charakteru chrztu świętego (por. kan. 849 KPK). Takie rozwiązanie prawne szanuje niezależność i autonomię Kościoła w sprawach religijnych i jest zgodne z cywilnym prawem polskim, z Konstytucją RP i Konkordatem polskim z 1993 roku, a także prawem unijnym, w tym „Traktatem o funkcjonowaniu Unii Europejskiej”. Jednakże tego typu żądanie o usunięcie danych osobowych, mimo jego niedopuszczalności na mocy art. 14 ust. 4 Dekretu, powinno zostać odnotowane w  księdze chrztów, co zobowiązuje administratora do niewykorzystywania danych objętych wnioskiem bez zgody ordynariusza miejsca, którym w diecezji jest biskup diecezjalny, wikariusz generalny lub wikariusz biskupi posiadający władzę w tym zakresie.
W nawiązaniu do prośby o usunięcie danych osobowych dotyczących chrztu świętego należy stwierdzić, że zgodnie z art. 14 ust. 4 Dekretu ogólnego w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w Kościele katolickim wydanego przez Konferencję Episkopatu Polski w dniu 13 marca 2018 roku, prawo do żądania usunięcia danych nie przysługuje w przypadku, gdy dane dotyczą udzielonych sakramentów bądź w inny sposób odnoszą się do kanonicznego statusu osoby. Jednocześnie wniosek petenta zostanie odnotowany w zbiorze księgi chrztów, co zobowiązuje administratora danych do objęcia tajemnicą danych objętych wnioskiem, chyba że za zgodą ordynariusza miejsca lub wyższego przełożonego instytutu życia konsekrowanego lub stowarzyszenia życia apostolskiego. Ponadto zgodnie także z art. 41 Dekretu, jeżeli petent uzna, że przetwarzanie danych nie jest zgodne z przepisami Dekretu, ma on prawo do wniesienia skargi do Kościelnego Inspektora Ochrony Danych. (Warszawa, Skwer kard. Stefana Wyszyńskiego 6, 01–015, e-mail: kiod@episkopat.pl).

Prośba o informację o przetwarzaniu swoich danych
Zgodnie z art. 11 Dekretu KEP osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy są przetwarzane jej dane osobowe. A jeżeli tak, to jest uprawniona do otrzymywania o tym informacji. Administrator ma także obowiązek, na żądanie osoby, której dane dotyczą, dostarczyć jej bezpłatnie kopii danych podlegających przetwarzaniu. Za wystawienie kolejnych kopii danych czy danych w postaci wyciągu, świadectwa lub dokumentu autentycznego można pobrać opłatę w rozsądnej wysokości wynikającej z kosztów administracyjnych. Zainteresowana osoba musi być też poinformowana, że zgodnie z art. 41 Dekretu KEP, jeśli uzna, że przetwarzanie danych nie jest zgodne z przepisami Dekretu, ma ona prawo do wniesienia skargi do Kościelnego Inspektora Ochrony Danych (pod wspomniany adres).
Kościelny administrator danych osobowych winien wysłać do osoby zainteresowanej informację o przetwarzaniu danych osobowych. Parafia informuje wtedy, iż przetwarza dane osobowe zgodnie z art. 11 ust. 1 Dekretu KEP i czyni to w następującym zakresie: 1. Prowadzenie ewidencji parafian i byłych parafian, prowadzenie ksiąg metrykalnych i innych rejestrów (dokumentacji) związanych z udzielaniem sakramentów i sakramentaliów oraz związanych ze stanem kanonicznym, wydawanie wypisów z rejestrów parafialnych, a także inne, jeżeli w danej sytuacji ma to miejsce, np. informacje o autorstwie artykułów w gazetce parafialnej, przynależność do danej grupy parafialnej itp. są przetwarzane zgodnie z prawem kanoniczym. 2. Kategorie danych osobowych to: imię i nazwisko, data urodzenia, wyznanie, adres oraz inne. 3. Podaje informacje o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane osobowe zostały lub zostaną ujawnione: inne instytucje kościelne zgodnie z prawem kanonicznym lub na Pani/Pana prośbę. 4. Określa w miarę możliwości planowany okres przechowywania danych osobowych, a gdy nie jest to możliwe, kryteria ustalania tego okresu zgodnie z prawem kanonicznym. 5. Informuje o prawie do żądania od administratora sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania danych osobowych, zgodnie z Dekretem KEP.

ks. Zbigniew Cieślak