Oddać to, co ukradzione

Oddać to, co ukradzione

No i rozpoczął się kolejny w naszym życiu Wielki Post. Na różnych jego etapach będziemy mniej lub bardziej intensywnie przygotowywać się do najważniejszej liturgii roku, czyli Wigilii Paschalnej, podczas której z kolei najważniejszym momentem będzie (nigdy nie przestanę być wdzięczny ks. biskupowi Grzegorzowi Rysiowi, że dzięki niemu uświadomiłem to sobie całkiem niedawno, co z kolei oznacza, że przez większość swojego życia żyłem w bynajmniej nie błogiej nieświadomości) odnowienie przyrzeczeń chrzcielnych, poruszenie wody, w której zostanie zanurzony Paschał, ale też poruszenie moich własnych wód chrzcielnych. Powrót do źródła. 

Zanim to jednak nastąpi będziemy się nawracać, to znaczy uświadamiać sobie naszą grzeszność i konieczność oczyszczenia z grzechu. Ponieważ w naszym chrześcijańskim życiu nie ma przypadków, więc zupełnie nie przypadkiem natknąłem się w tych dniach na wskazania Orygenesa dotyczące różnych sposobów oczyszczania się z grzechów i ponieważ posłużą mi one do lepszego przeżycia Wielkiego Postu, taką przynajmniej mam nadzieję, więc chętnie podzielę się nimi z Czytelnikami. Orygenes oczywiście podkreśla, że to chrzest jest obmyciem całkowitym z grzechów dzięki mocy krwi Chrystusa, ale też w homiliach wskazuje na sposoby oczyszczenia się z grzechów popełnionych po chrzcie, ponieważ ma świadomość, że nie jest możliwe całkowite ustrzeżenie się od grzechu w tym życiu. W najbardziej znanej w temacie homilii Orygenes opisuje siedem sposobów przebaczenia grzechów. Pierwszy to oczywiście chrzest, drugi to męczeństwo, a następnie cztery kolejne są związane z praktykowaniem Chrystusowej miłości: jałmużna, odpuszczenie z serca grzechu bliźnim, nawrócenie grzesznika z błędnej drogi i wreszcie pełnia miłości. Siódmym sposobem jest wyznanie grzechu kapłanowi. Według Orygenesa każdy czyn zgodny z wolą Bożą ma w sobie moc oczyszczania z grzechów. I jeszcze jedna ciekawostka od Orygenesa na Wielki Post: w jednej ze swoich homilii przedstawia on oczyszczenie z grzechu jako oddawanie tego, co ukradzione. Ukradzione jest choćby Słowo Boże, jeśli słuchamy go bez wypełnienia, a oddawanie jego to „świątobliwe działania i pobożne posługi”, czyli po prostu życie chrześcijańskie.

Ja na swój użytek biorę zwłaszcza trzy rzeczy: odpuszczenie z serca grzechu bliźniemu, nawrócenie grzesznika z błędnej drogi i kwestia kradzieży Słowa Bożego, jeśli wysłuchane bez wypełnienia go. Na tych trzech przesłankach chciałbym budować moje tegoroczne nawrócenie i oczyszczanie się z grzechów, moje pokutowanie. I w tych wymiarach chciałbym pomagać ludziom również podczas rekolekcji, które będę prowadził. Z nadzieją, że doprowadzi ich to do dobrej, oczyszczającej i przywracającej do pełni łaski spowiedzi sakramentalnej. A tu jeszcze raz przywołam Orygenesa, który w jednym z komentarzy nakazującym temu, który zgrzeszył, aby wyznał grzech, którego się dopuścił podkreśla, że w tym nakazie tkwi zadziwiająca tajemnica, a mianowicie ten, kto wyznaje grzech odbiera wszelką broń diabłu. Diabeł bowiem podżega do grzechu, a potem oskarża. Jeśli grzech wyznamy, uprzedzamy oskarżyciela i sprawiamy, że traci nad nami władzę. Tyle Orygenes.

Na koniec chciałbym powiedzieć, że chyba czas przestać udawać, że nie ma tego skarbca, z którego możemy wyciągać rzeczy stare i nowe. Mam tu na myśli zarówno nauczanie Ojców Kościoła, świętych papieży, jak i zwyczaje, które nieraz być może zbyt pospiesznie odstawiliśmy do lamusa. Jak to jest, że żyjemy dwa tysiące lat w kulturze chrześcijańskiej, upamiętniamy dziedzictwo greckie i rzymskie, studiujemy ich mity i filozofów, a znakomita większość ludzi nie ma pojęcia o tym co pozostawili św. Augustyn, czy św. Tomasz z Akwinu. Że o takim Orygenesie nie wspomnę. A wiele naszych wypowiedzi, a nawet homilii okraszamy cytatami z Gandhiego albo Rumiego. Wróćmy do źródeł. Naszych źródeł.

ks. Andrzej Antoni Klimek