Matka jak w rzymskiej bazylice

Matka jak w rzymskiej bazylice

Cudowny obraz Matki Bożej Mirowskiej wzorowany jest na Salus Populi Romani z Bazyliki Matki Bożej Śnieżnej w Rzymie. To ona wraz z Synem do Pińczowa „przyciąga” pielgrzymów z Polski i z zagranicy.

Pińczów położony jest około 40 kilometrów na południe od Kielc. Ta stolica dekanatu pińczowskiego w diecezji kieleckiej stała się miejscem wybranym przez Maryję.

Kościół franciszkański
Początki sanktuarium w Pińczowie sięgają 1577 roku, kiedy ks. bp Piotr Myszkowski ufundował na Mirowie kościół Nawiedzenia NMP. Świątynię dokończył w 1619 roku Ferdynand Myszkowski, który był synem Zygmunta Myszkowskiego. Na zaproszenie Myszkowskich w październiku 1683 roku do Pińczowa przybyli franciszkanie, którzy założyli w mieście klasztor i zaopiekowali się kościołem. Ze względu na swoją regułę zmienili bogaty wystrój wnętrza świątyni. Zrównali wieże kościoła z wysokością dachu, usunęli niektóre dekoracje z fasady i herby Myszkowskich.
Obecnie świątynia ma wydłużoną, czteroprzęsłową nawę zakończoną półkolistym prezbiterium. Można w niej znaleźć cztery kaplice, dziesięć ołtarzy barokowych z XVIII wieku i współczesną nam kaplicę katyńską poświęconą przez ks. prałata Zdzisława Peszkowskiego. A gdzie znajdziemy obraz Matki Bożej Mirowskiej? By ją spotkać musimy znaleźć się po lewej stronie nawy poprzecznej.

Namalowany na deskach
Obraz Matki Bożej z sanktuarium w Pińczowie wzorowany jest na Salus Populi Romani z Bazyliki Matki Bożej Śnieżnej w Rzymie. Prawdopodobnie jego namalowanie zlecił Zygmunt Myszkowski w 1600 roku. Być może wizerunek na deskach powstał w krakowskiej pracowni Tomasza Dolabelli, nadwornego malarza władców z dynastii Wazów. Jest jeszcze jedna wersja pochodzenia wizerunku, która mówi, że Zygmunt Myszkowski zakupił go w Rzymie i przywiózł do Pińczowa. Co zobaczymy na obrazie? Stojąca Maryja podtrzymuje na lewej ręce Dzieciątko Jezus, a u dołu obrazu domalowano postacie św. Stanisława i św. Wojciecha.
Najpierw wizerunek umieszczony był w kaplicy zamku Myszkowskich. Kiedy do Pińczowa przybyli franciszkanie przeniesiono go do kościoła. Jego koronacja odbyła się już w czasach nam bliższych - podczas uroczystości w 1992 roku. Obecnie obraz Matki Bożej jest zasłaniany przedstawieniem Nawiedzenia św. Elżbiety. W ołtarzu pod wizerunkiem znajduje się przeszklone tabernakulum z Najświętszym Sakramentem, bo odbywa się tam adoracja Jezusa pod postacią Chleba.

Ołtarz z krucyfiksem
Natomiast w barokowym ołtarzu głównym umieszczony został krucy?ks wyrzeźbiony przez brata Urbana Kitowickiego, na tle obrazu z Matką Bożą i św. Janem. W jego zwieńczeniu umieszczono obraz „Pieta” z około 1700 roku. Znajdujące się w ołtarzu głównym tabernakulum jest trzy lata młodsze. Po obu stronach ołtarza głównego znajdują się bramki prowadzące na chór zakonny z dębowymi stallami. Na drzwiach bramek można zobaczyć malowidła ukazujące: Natana karcącego Dawida oraz Faryzeusza i celnika. W prezbiterium umieszczono jeszcze dwa inne ołtarze – jeden z obrazem „Chrystus dźwigający krzyż”, a w drugi „Matka Boża Bolesna”.

Klasztor z kwadratowym wirydarzem
Tuż przy kościele w latach 1686-1706 wybudowano klasztor z kwadratowym wirydarzem. Wiadomo, że znajdował się w nim zakład tkacki, bo do połowy XIX wieku zakonnicy utrzymywali się z wyrobu sukna na habity. Natomiast funkcje parafialne od początku pełnili paulini z pobliskiego kościoła pw. św. Jana Ewangelisty. Franciszkanie oczywiście pomagali im w pracy duszpasterskiej. Głosili słowo Boże, spowiadali i byli nauczycielami w Akademii Pińczowskiej.
W czasie zaborów i wojen zakon angażował się w działalność patriotyczną. Pełnił również funkcję łącznika z emigracją. Groziła mu likwidacja. Po upadku powstania styczniowego klasztor przyjął formę etatowego, to znaczy wyjętego spod władzy prowincjała. W Pińczowie powstał dom dla księży odsiadujących wyroki wydane przez sąd świecki i skazanych głównie za nieposłuszeństwa wobec władzy carskiej. W 1908 roku zakonowi zabrano niektóre pomieszczenia i utworzono szpital, w którym do 1943 roku pracowały siostry szarytki. Dwa lata później, tzn. w 1910 roku Rosjanie zlikwidowali klasztor. Franciszkanie powrócili do Pińczowa w 1928 roku. W czasie II wojny światowej pomagali wielu partyzantom i w klasztorze powstała siedziba Rady Głównej Opiekuńczej. Obecnie franciszkanie pełnią funkcje duszpasterskie w parafii.

Tekst Renata Jurowicz