TELEFON DO REDAKCJI: 62 766 07 07
Augustyna, Ingi, Jaromira 29 Marca 2024, 14:26
Dziś 19°C
Jutro 13°C
Szukaj w serwisie

Gospodarka Republiki Rzymskiej II

Gospodarka Republiki Rzymskiej cz. II

W III wieku przed Chr. w Rzymie wprowadzono pieniądz metalowy w postaci monet. Pierwotnie rolę pieniądza pełniły sztaby brązowe używane od V-IV wieku przed Chr., oznaczane różnymi przedstawieniami, np. słoni, byków, trójzębów itp.

Potem (IV-III wiek przed Chr.) pojawiły się aes grave, czyli masywne krążki brązowe oznaczane wizerunkami bóstw, dziobu okrętu, itd. W III wieku przed. Chr. w Kampanii zaczęto wybijać srebrne monety kampańsko-rzymskie według standardu neapolitańskiego, oznaczone legendą ROMANO i wizerunkiem Jowisza w kwadrydze. Wprowadzenie denara srebrnego jest przedmiotem dyskusji naukowych pomiędzy współczesnymi badaczami. Najprawdopodobniej nastąpiło to pomiędzy 214 a 211 rokiem przed Chr., w czasie drugiej wojny punickiej. Najstarsze denary z najwcześniejszej serii znaleziono w czasie wykopalisk w Morgantinie na Sycylii, w warstwie zniszczenia jednej ze świątyń. Pieniądze wybijano w mennicy w Rzymie (od 269 roku przed. Chr.), choć w najwcześniejszym okresie produkcja monet mogła odbywać się także w Neapolu i mieście Cosa.

Działalność gospodarcza Italików
Wraz ze zmianami w zakresie gospodarki rolnej i wielkimi podbojami nastąpiło w rzymskiej gospodarce coś w rodzaju rewolucji. Produkcja we wszystkich działach gospodarki wzrastała, intensyfikowały się kontakty handlowe.
Mieszkańcy Italii rzucili się w wir działalności gospodarczej w ojczyźnie i poza nią w nowo podbijanych prowincjach. Pęd do zarabiania pieniędzy i bogacenia się był równie ważny jak pęd do zwycięstw na polu bitwy. Za zwycięskimi legionami podążali kupcy i przedsiębiorcy gotowi wycisnąć z podbitych terytoriów jak największy zysk. Italikowie byli obecni we wszystkich większych ośrodkach handlowych i finansowych Śródziemnomorza. Do Rzymu napłynęła niewidziana nigdy dotąd masa bogactw i ludzi posiadających użyteczne umiejętności - rzemieślników, artystów, intelektualistów. Rzymianie popierali rozwój wolnego handlu z przyczyn politycznych i ekonomicznych. W 166 roku przed Chr. ogłosili Delos wolnym portem. Wyspa stała się wielkim ośrodkiem handlu i obrotu kapitałowego. Na Delos przebywało wielu Italików prowadzących tam swoje interesy. Jeden z głównych placów miasta nazwano nawet agorą Italików. Zyski z handlu czerpały nawet rodziny senatorskie, mimo ustawy lex Claudia z 221 roku przed Chr., zakazującej senatorom posiadania statków o ładowności większej niż 300 amfor. Członkowie stanu senatorskiego sprytnie obchodzili ten przepis prowadząc działalność handlową przez podstawione osoby. Italikowie masowo eksportowali wino, które rozchodziło się po całym basenie Morza Śródziemnego w amforach. Dziesiątki milionów tych naczyń zawierających wino lub oliwę było eksportowane przez Rzymian. Produkcja rolna w dużych posiadłościach była głównym źródłem eksportowanych towarów. Wyroby rzemieślnicze takie jak naczynia kampańskie, masowo produkowane w wielkich warsztatach garncarskich, docierały do wszystkich zakątków regionu śródziemnomorskiego. Italia stała się największym ośrodkiem produkcyjnym ówczesnego świata. Tutejsze warsztaty były nastawione na masową i szybką produkcję na rynek. Proces produkcyjny był oparty na nadzorowanej przez specjalistów pracy niewolniczej i standaryzacji metod. Italikowie chętnie przestawiali się na produkcję masową, szybką i przynoszącą ogromne zyski. Tak jak w przypadku rolnictwa, motywacją była maksymalizacja zysków. Naczynia i lampki oliwne wytwarzano poprzez odciskanie w gotowych formach. W rejonie współczesnego Puzzuoli rozwijała się wysoko zorganizowana i masowa produkcja żelaza z rud wydobywanych na Elbie. Warsztaty produkujące brązowe i srebrne naczynia oraz meble również nie narzekały na brak zamówień. Towary produkowane w Italii były transportowane do innych krajów drogą morską. Dzięki temu rozwijało się szkutnictwo i budowa instalacji portowych (nabrzeży, latarń, magazynów). Z omawianego okresu pochodzi duża ilość wraków rzymskich statków handlowych znajdowanych w wodach Morza Śródziemnego. II wiek przed Chr. był okresem gromadzenia kapitału na ogromną skalę. Kapitał ten pochodził właśnie z masowej produkcji rolnej i rzemieślniczej oraz handlu.

Nowe drogi, akwedukty, porty i nabrzeża
W Italii powstawały w tym okresie nowe drogi, akwedukty, porty i nabrzeża mające ułatwiać handel i transport. W roku 193 przed Chr. w Rzymie, na lewym brzegu Tybru zbudowano przystań dla statków i wielki kompleks magazynów znany jako emporium. Niedługo potem wzniesiono w Rzymie pod nazwą ogromny magazyn o powierzchni 30 tys. metrów kwadratowych, oraz macellum, wielką halę targową. Rzym stawał się wielkim ośrodkiem handlu i finansowym centrum świata śródziemnomorskiego. Wyspa Delos na morzu Egejskim była wielkim ośrodkiem handlu niewolnikami, których sprzedawano tu ponoć w ilości 10 tys. dziennie. Wśród niewolników byli zarówno niewykwalifikowani robotnicy fizyczni, jak i wyspecjalizowani, posiadający cenne umiejętności rzemieślnicy, artyści, sekretarze, lekarze, lokaje. Sprowadzeni do Italii przenieśli tam swoją wiedzę i umiejętności oraz dorobek techniczny i kulturalny Grecji hellenistycznej. Dzięki temu procesy produkcji różnych dóbr (ceramiki, przedmiotów metalowych) uległy standaryzacji. Wzrosła konkurencja pomiędzy pracą wolnych robotników a pracą niewolniczą. W niektórych działach gospodarki niemal całkowicie wyeliminowano wolnych specjalistów. W kopalniach i na polach uprawnych pracowały duże grupy niewolników liczące nawet kilkadziesiąt tysięcy ludzi. Gospodarka północnej części Italii (Lacjum, Etrurii i Kampanii) prawie całkowicie oparła się na pracy niewolniczej. Rolnictwo zdominowały wielkie posiadłości - latyfundia.

Konflikt społeczny
W 133 roku przed Chr. Republika Rzymska weszła w okres niepokojów politycznych i wojen domowych spowodowanych konfliktem o społeczny podział zdobyczy z podbojów i korzyści z rozwoju gospodarki. Zniszczenia wojenne i wyzysk prowincji przez rzymskich namiestników i publikanów wpłynął na życie ekonomiczne tego okresu nie mniej niż zwykła aktywność gospodarcza. Basen Morza Śródziemnego coraz bardziej integrował się ekonomicznie wraz z podbojem kolejnych krajów przez Republikę Rzymską. Rzymskie towary zaczęły rozchodzić się na hellenistycznym wschodzie, a do Rzymu napływali greccy przedsiębiorcy i finansiści, którzy zaszczepili tam greckie metody obrotu kapitałowego i bankowość.

Tekst Szymon Modzelewski

Galeria zdjęć

Dodaj komentarz

Pozostało znaków: 1000

Komentarze

Nikt nie dodał jeszcze komentarza.
Bądź pierwszy!